Wijzigingen doen protest tegen piétonnier niet verstommen

De voetgangerszone is kop van Jut in de Stad Brussel. De handelaars zijn woedend na zwaar omzetverlies en het stadsbestuur moet de klappen opvangen. Burgemeester Mayeur belooft standvastigheid, maar valt die ook vol te houden?

Het was spitsroeden lopen maandag op de gemeenteraad voor burgemeester Mayeur (PS). Hij kreeg er niet alleen van de oppositie netelige vragen over de voetgangerszone, er waren ook boze handelaars naar het Stadhuis afgezakt. Zij zien hun omzet met 40 procent teruglopen in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.

De onvrede over de economische malaise kwam de laatste weken steeds meer aan de oppervlakte. Afgelopen donderdag had Mayeur nog een aantal wijzigingen aangekondigd. Zo zou de Lakensestraat opnieuw tweerichting worden en gaat de Zuidstraat gedeeltelijk opnieuw open. Met de maatregelen is de storm echter niet gaan liggen. Integendeel, het protest wakkert nog verder aan. Een petitie die het ontslag van Mayeur vraagt, trok al meer dan 8.000 handtekeningen.

Dat de voetgangerszone nog verder ingeperkt wordt is in ieder geval niet onmogelijk. Brussels minister van Economie Didier Gosuin (Défi) pleitte er al voor om de zone te beperken tot het stukje tussen Beurs en de Wolvengracht. Gosuins partij zit wel in de oppositie in Brussel-Stad. De handelaarsfederatie voor het centrum wil dan weer autoluwe centrale lanen, met een rijbaan in elke richting voor (traag rijdende) auto’s.

Ook de honger van de MR is niet gestild. Zij stellen nog verdere wijzigingen voor: De Brouckère moet opnieuw toegankelijk worden vanaf de Jacqmainlaan en er moet een lus komen via de Zuidstraat, Steenstraat en Anspachlaan. Dat betekent dat er opnieuw verkeer voor de deur van de AB zou rijden.

Burgemeester Mayeur (PS) gaf op de gemeenteraad in ieder geval aan dat hij “zal volhouden.” Dat de voetgangerszone zou sneuvelen lijkt voorlopig dus eerder vergezocht. De Stad beseft ook dat ze iets moet doen aan haar verhaal. Daarvoor komt er een communicatiecel en dito plan.

Het lijkt erop dat de voetgangerszone het slachtoffer is van een explosieve cocktail aan gebeurtenissen. De Stad heeft fouten gemaakt, bijvoorbeeld door een te beperkte participatie. Ook de communicatie kon beter, bijvoorbeeld in de Rand, waar veel winkels een deel van hun publiek halen. Daarbij kan je nog tellen dat over de voetgangerszone (en de bijhorende parkings) niet iedereen in het college op dezelfde lijn zit.

Wat de handel volgens het stadsbestuur echt de das omdoet zijn de terreurproblemen en de gesloten tunnels, niet de voetgangerszone. Er was in november al de lockdown, en dan nog eens 22 maart. Door de aanslagen bleef ook de luchthaven dicht. Geen luchthaven betekent geen toeristen, en dus een knauw voor de economie. Tel daar nog bij dat Brussel en België de laatste maanden onmetelijke imago- en perceptieschade hebben opgelopen in het buitenland.

De tunnels worden door de Stad aangehaald als andere hoofdzaak voor de malaise. Minister Pascal Smet (SP.A) verklaarde daarover dat slechts een fractie van de Brusselse tunnels dicht is. Dat klopt, maar in het geval van de Stefaniatunnel gaat het wel om de link tussen Brussel en het zuiden. Wat hier misschien nog meer telt is opnieuw de perceptie van de onbereikbare hoofdstad, en gesloten tunnels versterken dat beeld.

Ten slotte is er nog de houding van de handelaars zelf. Door te blijven focussen op omzetverlies omdat de klanten niet tot in het centrum zouden raken met de wagen, geeft de handel het verkeerde signaal. Zo wordt het idee dat je met de wagen nergens raakt in Brussel nog versterkt.
De voetgangerszone doet op dit moment dus dienst als magneet voor alle onvrede bij de handelaars, hoteliers en horecamensen. De roep om wijzigingen wordt steeds luider, ook binnen het bestuur. De vraag is of Mayeur sterk genoeg staat om daaraan te weerstaan.