Woonzorgzones raken maar niet uit de startblokken

Vlaanderen slaagt er niet in om een Nederlandstalig bejaardenbeleid in de hoofdstad uit te bouwen. “Nochtans is er wel degelijk een tekort aan Vlaamse rusthuizen,” zeggen ze bij Home-Info.

D e vzw Home-Info, waar senioren terechtkunnen met al hun klachten en vragen, heeft een goed zicht op vraag en aanbod van de rusthuizen in Brussel. Het meldpunt is resoluut: "De Brusselse senioren zijn nog altijd op zoek naar rusthuizen waar Nederlands wordt gesproken." In principe kunnen ze terecht in de bicommunautaire (tweetalige) rusthuizen. "Maar vaak is het daar pover gesteld met de Nederlandse taal."

Vlamingen kunnen in hun eigen hoofdstad ook niet genieten van dezelfde kwaliteitsvolle bejaardenzorg als in Vlaanderen, waar volop wordt ingezet op woonzorgcentra die op één plek een heel palet aan zorg aanbieden.

Vlaanderen wou nochtans de Nederlandstalige bejaardenzorg in de hoofdstad stevig uitbouwen. In 2004 nam de Vlaamse regering, met minister Bert Anciaux (SP.A) bevoegd voor Brussel, het voortouw. Anciaux zette geld van het Brusselfonds opzij voor de uitbouw van acht woonzorgzones. Die actie moest een eerste impuls geven; daarna konden de reguliere Vlaamse middelen volgen. Want intussen was ook gebleken dat Vlaanderen heel wat geld ter beschikking heeft voor bejaardenzorg - de zogenaamde Vipa-middelen -, maar dat die door een gebrek aan initiatief in Brussel niet aangesproken werden.

Zeven jaar later blijkt dat er nog altijd geen euro van die Vipa-middelen naar Brusselse bejaardenzorg is gevloeid. Volgens berekeningen van Vlaams minister voor Brussel Pascal Smet (SP.A) liep de hoofdstad hierdoor in 2003-'10 maar liefst veertig miljoen euro aan investeringen mis.

Dat staat in schril contrast met de 1,6 miljoen euro die Vlaanderen al geïnvesteerd heeft in de randvoorwaarden om de dynamiek op gang te brengen, onder meer via de oprichting van een Kenniscentrum Woonzorgzones. Het rendement daarvan is op z'n minst laag te noemen. Er kwam nog geen enkel nieuw rusthuis bij, geen serviceflats en nauwelijks dagverzorgingscentra. Ook de uitbouw van de dienstencentra loopt moeizaam. Volgens VGC-colleglid Brigitte Grouwels (CD&V) zit er wel een en ander in de pijplijn.

Als reden voor de beperkte voortgang wordt de complexiteit van de dossiers aangehaald - bouwen in Brussel is altijd moeilijk -, maar er lijkt ook een tanende politieke interesse bij de Vlaamse overheid voor ouderenzorg in Brussel.

En de Vlaamse bejaarden in Brussel? Een deel verhuist naar een bejaardentehuis de Rand, al worden ze daar geconfronteerd met lange wachtlijsten. Een ander deel kiest toch maar voor een Franstalige rusthuisomgeving, "terwijl we weten dat senioren, naarmate ze ouder worden, liever meer hun moedertaal gebruiken," zegt Home-Info.