'Hannibal' in de KVS: eclectisch maar niet episch

Hannibal kondigde zich aan als een totaalkunstwerk en nodigt ten dans op het oorlogspad. Maar met al die gasten op het bal en dat ziljoen beats dreigt het stuk zichzelf te kannibaliseren.

Om een idee te krijgen wat Hannibal, de eerste KVS-productie van het seizoen, allemaal beoogt te zijn, verwijzen we u door naar onze eerder verschenen reportage over het stuk in Select en de credits van de creatie. Een gesamtkunstwerk met techno, opera, slam, dans, acteerwerk, video- en projectietechnieken, live schilderkunst en akoestische instrumenten. Een remix van materiaal over de oorlogen tussen Carthago en Rome, van Romeinse geschiedschrijving, over Afrikaanse mythes, tot Henry Purcells barokopera over de getroebleerde romance tussen Dido en Aeneas.

Aan de hand van deze historische tweespalt evoceren regisseurs Junior Mthombeni en Michael De Cock samen met hun legertje performers onze bloedige traditie van oorlogsvoering, en de clashes tussen snoevende (Europese, mannelijke) heersers en de hen bedreigende (niet-Europese) barbaren.

Wollt Ihr den totalen techno-krieg!? Wanneer de deuren van de schouwburg opengaan, wordt die verwachting nog opgedreven. Merchandising (er zijn zwarte Hannibal T-shirts en capuchons te koop), oordopjes, maskers als partygadget, een centrale catwalk en bonkende beats maken van de KVS Bol de KVS Club. Maar om maar meteen te temperen: tot een echt dansfeest, zoals toch even het idee leek te zijn, komt het tijdens de voorstelling niet. Daarvoor blijft het (première?)publiek te statisch opgesteld, en is er op de scène en de schermen te veel aan de gang dat in de gaten moet worden gehouden. Want er moet wel héél veel verteld, gerapt en gezongen, gedanst en getekend worden.

De dapper doorgedreven diversiteit van tonen, temperaturen en temperamenten heeft lang het effect dat het stuk telkens weer inzakt. Eerst pompende beats en dan de originele Purcell door mezzosopraan Raphaële Green of de fijne snaren van koraspeler Ibrahima Cisokkho en harpiste Jutta Troch - dat is als patatje oorlog: lekker eclectisch, maar je moet ervoor zijn. Dat de scène ook een canvas is en grafisch blijft evolueren, is te weinig als integrerend element wanneer elke artiest in de oorlogskaravaan aan de beurt moet komen. De klasse van de cast wordt te veel versneden. De epiek zat waarschijnlijk meer in de kolossale compositie en de tactische bespreking vooraf, dan in de uiteindelijke krijgsverrichtingen.

Pas in het tweede gedeelte laat Hannibal méér dan wat flitsen zien van wat deze troep in zijn mars heeft. De evocatie van de moordende slag bij Cannae, de splijtende postrelationele rap tussen Dido en Aeneas, de nagalmende afrekening van zangeres Gala Dragot met de krijgsheren, het verrassende koor dat de vernietiging van alles wat Carthaags, maar ook alles wat van waarde was, ten grave draagt.

Mthombeni en De Cock laten de humor deze keer grotendeels achterwege, maar als de krijgsheren in hun hedendaags sportbroekje op het kapotte slagveld achterblijven zonder oog, zonder liefde en zonder oorlogsbuit, zien het er onnozel genoeg uit. Daardoor slaagt Hannibal inhoudelijk wél. Als afrekening met alle oorlogsgeweld tot op de dag van vandaag. Met de retoriek en de ontmenselijking die eraan voorafgaat, en met de uitzichtloze miserie en totale vernietiging die er het gevolg van is.

Gezien op 11/9 in de KVS. Hannibal wordt nog opgevoerd tot 14/9 en hernomen van 18 tot 21/5, meer info op kvs.be