Verloren buste van voetbalicoon Armand Swartenbroeks is terecht

Het verloren gewaande borstbeeld van Belgisch voetbalicoon Armand Swartenbroeks is teruggevonden. De bijna honderd jaar oude buste stond te verkommeren in een donker hoekje in de kelder van het Edmond Machtensstadion, waar de verdediger van 1911 tot 1930 grote sier maakte voor Daring. RWDM vist het beeld opnieuw op.

Afgelopen weekend voor aanvang van de competitiewedstrijd tegen Lierse Kempenzonen stelden RWDM-voorzitter Thierry Dailly en acteur Kevin Van Doorslaer nietsvermoedend een buste van ex-voetballer Armand Swartenbroeks voor. Van Doorslaer, die een toneelstuk over het rijkgevulde leven van de Rode Duivel én ex-burgemeester van Koekelberg opvoert, vond het bronzen beeld terug in de kelders van het Edmond Machtensstadion.

Volgens schrijver Marc Hendrickx, die het levensverhaal van Swartenbroeks vertelt in zijn boek ‘Armand’, bestaat er geen twijfel over. “Dit is de buste die Swartenbroeks bij zijn afscheidsfeest als voetballer in 1929 ontvangen heeft”, aldus Hendrickx. “Het beeld stond enkele jaren terug te pronken in de inkomhal van het Edmond Machtensstadion, maar verdween. Waarschijnlijk werd het weggehaald, omdat men niet goed wist wie die man nu eigenlijk was.”

Hendrickx dook in 2019 zelf de kelders van het Machtensstadion in om het borstbeeld te zoeken. Zonder succes. Acteur Kevin Van Doorslaer trof het vorige week alsnog aan. “Fantastisch dat het nu toch terecht is”, zegt de schrijver. De erfgoedwaarde van het beeldhouwwerk, gecreëerd door de Brusselse kunstenaar Marnix D’Haveloose, valt niet te onderschatten. “Het is een van de enige memorabilia van de belangrijkste voetballer die België ooit gekend heeft”, poneert Hendrickx.

The Front Wanderers

Het bijzondere verhaal van de altijd bescheiden Swartenbroeks leest als een trein. Voetbal was voor hem eigenlijk slechts bijzaak, want de Brusselaar geboren in 1892 was in de eerste plaats een dokter. Zowel in WO I als in WO II draafde hij als arts zelfs aan het front op. Swartenbroeks richtte toen ook ‘The Front Wanderers’, een alternatief nationaal elftal waarmee hij tijdens WO I en ook nadien Europa rondreisde om geld in te zamelen voor oorlogsslachtoffers.

“Met ‘The Front Wanderers’ lanceert Swartenbroeks ook de nationale voetbalploeg. Op de eerste naoorlogse Olympische Spelen in 1920 in Antwerpen leidt hij de Rode Duivels naar goud. Een prestatie die nooit meer is herhaald”, zegt Hendrickx. De kopbalsterke verdediger werd nadien aanvoerder van de nationale elf, tot hij in 1928 zijn 53e en laatste interland speelt. “Op zijn afscheidsfeest was iedereen aanwezig: voetbalbobo’s, ministers en legerofficiers. Zo’n groot aanzien genoot hij toen.”

Swartenbroeks zou met Daring ook drie landstitels aan zijn palmares toevoegen. In 1930 zwaait hij af als voetballer, om zich te focussen op zijn medische én politieke loopbaan. Na de Tweede Wereldoorlog draagt hij van 1956 tot 1971 de burgemeesterssjerp in Koekelberg. Swartenbroeks zelf overlijdt pas in 1980, maar raakte alsnog in relatieve vergetelheid.

'Armand' op tournée

Met zijn boek en theaterstuk wil Hendrickx daar verandering in brengen. “Per abuis ben ik op dit onwaarschijnlijk straffe verhaal gestoten. Hoe meer ik te weten kwam, hoe zotter het werd. En uit een soort kwaadheid ben ik gaan schrijven. Want hoe kan het dat ik dit verhaal nog niet had gehoord? Iedereen moet over deze voetballer - die figuren als Vincent Kompany en Kevin De Bruyne ver achter zich laat - gehoord hebben.”

RWDM zal de teruggevonden buste van Swartenbroeks een mooi plekje geven in het stadion, meldt voorzitter Thierry Dailly. Het borstbeeld zal op 27 en 28 november ook te zien zijn in de Koekelbergse zaal Cadol, waar Kevin Van Doorslaer zijn voorstelling ‘Armand’ opvoert. Voor die opvoering (en alle andere in het land) zijn nog tickets beschikbaar. Op 25 november krijgen RWDM-supporters de exclusieve kans het stuk over Swartenbroeks te zien.