Grote bedrijven halveren kantoorruimte van Brusselse hoofdzetels

Belangrijke werkgevers als NMBS, Proximus, Bpost, Engie, BNP Paribas Fortis en KBC halveren de kantooroppervlakte van hun Brusselse hoofdzetels, nu telewerk een blijver lijkt. Maar ondanks de dreigende leegstand, is er nog steeds vraag naar nieuwe, duurzame kantoorgebouwen.

Dat schrijft De Tijd, die cijfers opvroeg bij bovengenoemde bedrijven. Verschillende van die bedrijven hebben een telewerkregeling uitgewerkt waardoor werknemers nu structureel meerdere dagen per week van thuis uit kunnen werken. Daardoor stoten enkele grote bedrijven heel wat kantooroppervlakte af.

Zo wil KBC het met de helft van de voormalige kantoorruimte doen. In 2016 verkocht de bank al haar gebouw op de Havenlaan 12. Nu bekijkt het de verkoop van het pand op de Havenlaan 6. Bedoeling is dat KBC alleen het hoofdgebouw op de Havenlaan 2 nog overhoudt, goed voor 'slechts' 29.000 vierkante meter.

Belfius verhuist dan weer filialen zoals Belfius Insurance en verzekeraar Corona Direct naar de hoofdzetel aan het Rogierplein, net om daar leegstand te voorkomen. Die leegstand loert om de hoek, omdat maar liefst 77 procent van de 3.000 Belfius-medewerkers op de hoofdzetel intekenden op het Home Based-statuut. Daarbij beloven werknemers minstens 100 werkdagen per jaar te telewerken en minstens 50 werkdagen per jaar naar de hoofdzetel te komen.

Halvering

Ook in andere sectoren heeft het thuiswerk een blijvende impact. Engie Electrabel wil North Light, de linkerhelft van de hoofdzetel aan het Noordstation, onderverhuren. Voor het energiebedrijf volstaat immers de helft van de 60.000 vierkante meter kantoorruimte. "Door de groei van het thuiswerk komen werknemers 2 à 3 dagen per week naar hier," zegt een Engie-woordvoerder aan de zakenkrant. "Gemiddeld is 60 procent van het personeel aanwezig."

De NMBS wil al haar werknemers in een nieuwe, nog te bouwen hoofdzetel aan het Zuidstation onderbrengen. Die zitten nu nog verspreid over zeven gebouwen. De kantooroppervlakte vermindert hiermee bijna met de helft, tot nog 75.000 vierkante meter.

Daarenboven is nu nog eens een verdieping geschrapt. "Dat heeft alles te maken met de gewijzigde telewerkregeling voor het betrokken personeel, van een naar twee dagen telewerk per week," zegt NMBS-woordvoerder Bart Crols. Mogelijk spelen er wel nog andere motieven, want tegen de nieuwe hoofdzetel is veel protest, en het schrappen van een verdieping kan de vergunningsaanvraag vergemakkelijken.

Duurzame ontmoeting

Bpost verhuist dan weer naar de overkant van de Anspachlaan, van het Muntcentrum naar de gerenoveerde Multi Tower. Bpost zal er zes verdiepingen met 16.500 vierkante kantooroppervlakte huren, ruim de helft minder dan voordien.

In datzelfde gebouw huist ook energieleverancier TotalEnergies. Troef is dat het gebouw CO2-neutraal is, een vereiste voor bijna alle multinationals, stelt vastgoedontwikkelaar Immobel. Mede daardoor is er nog steeds een grote vraag naar nieuwe, duurzame gebouwen, ook al staat er 1,02 miljoen vierkante meter kantoorruimte leeg in Brussel, dit op een totaal van 12,7 miljoen vierkante meter.

Wel betekent meer telewerk niet altijd minder kantoorruimte. Zo verhuist verzekeraar Ageas van het Markiesgebouw aan de Sint-Goedelekathedraal naar het gerenoveerde Manhattan Center in de Noordwijk. Met de verhuis stijgt de bureauoppervlakte met een derde, tot 5.900 vierkante meter. "In het Manhattan Center komt een wintertuin waar geen bureaus staan, maar mensen elkaar kunnen ontmoeten," zegt Ageas-woordvoerder Michaël Vandenbergen aan De Tijd. "We zien het kantoor vooral als een plek om samen te werken en inspiratie op te doen."

Centralisatie

Voor minister-president Rudi Vervoort (PS) ligt dit nieuws in de lijn van eerdere berichten hierover. "Ons standpunt is steeds hetzelfde," herhaalt hij. "We pleiten voor een centralisatie van instellingen in één wijk (de Noordwijk, red.), waaraan we een meer gemengd karakter zullen schenken wat de functies betreft."

Daarnaast wijst Vervoort ook op de mogelijkheid die leegstaande kantoren bieden. Zo worden heel wat van die kantoren omgevormd naar woningen, waaraan nog altijd grote nood is in het Brussels gewest. Sinds 1997 is al 1,67 miljoen vierkante meter aan kantoren omgezet, zestig procent naar woningen, en de rest naar scholen, winkels en andere voorzieningen. Die trend leeft vooral op locaties in het oosten, die moeilijker bereikbaar zijn met het openbaar vervoer.

Maar omdat kantoren niet altijd aan de noden voldoen, werkt Pascal Smet (One.brussels-Vooruit) nu aan Good Living, een verordening die voorwaarden stelt aan nieuwe kantoorgebouwen, zodat die later makkelijk(er) kunnen worden omgevormd naar woningen.