Meer woningen, minder kantoren: regering keurt herinrichting Zuidwijk goed

Een nieuw park en een doorlopende esplanade van noord naar zuid. De Brusselse regering heeft de eerste plannen voor de herontwikkeling van de straten rond het Zuidstation goedgekeurd. Nu kan het openbaar onderzoek van start gaan. Gemeenten, buurtbewoners en andere belanghebbenden kunnen daarin hun mening geven over de plannen.

Een centrale, verkeersluwe esplanade die vanuit de Vijfhoek (aan de Europa-esplanade) tot in Anderlecht (Tweestationsstraat) loopt, met een nieuw park als sluitstuk. De herinrichting van de Zuidwijk moet de nadruk leggen op kwalitatieve open ruimte, meer groen en meer woningen. De Brusselse regering heeft het ontwerp voor het Richtplan van Aanleg (RPA) Zuid dinsdag goedgekeurd in eerste lezing. Het openbaar onderzoek gaat eerstdaags van start en zal zestig dagen duren.

De herinrichting van de Zuidwijk staat al sinds 2013 op de planning. De Franse architect Djamel Klouche van bureau l’AUC werd toen aangesteld om de buurt opnieuw te ontwikkelen. De bedoeling was om de voornamelijk zakelijke wijk beter te verbinden met de binnenstad en haar een meer residentieel karakter te geven. In 2016 klopte de toenmalige regering de grootste lijnen af: er zouden meer torens en meer woningen komen, maar ook meer publieke ruimte.

Het nieuwe RPA Zuid is eigenlijk een voortzetting van dit eerdere richtschema uit 2016, maar dan aangepast aan de nieuwe Brusselse plannen omtrent duurzame stadsontwikkeling. Volgens die plannen moet de Zuidwijk ingericht worden als “woonvriendelijk station”, waarbij de (inter)nationale bereikbaarheid van het Zuidstation dus verzekerd moet blijven.

Leefbare woonwijk

De Zuidwijk krijgt dan ook heel wat nieuwe woningen, 189.000 vierkante meter meer bepaald. Daarnaast komt er 44.000 vierkante meter ruimte voor allerhande lokale voorzieningen zoals scholen en crèches. Het nieuwe stadsvernieuwingscontract ‘rondom Zuid’, dat begin dit jaar is goedgekeurd, moet daar al een eerste aanzet in geven.

De nieuwe esplanade die vanaf de Europa-esplanade tot in de Tweestationsstraat loopt, moet leefbaarheid voorop zetten. De Frankrijkstraat wordt een verkeersluwe zone en wordt meteen omgedoopt tot het 'Frankrijkplein'. Dat zal ongeveer even groot zijn als het Jourdanplein in Etterbeek, klinkt het.

Een nieuw park in de Tweestationsstraat moet extra groen in de buurt brengen. Overal in de wijk zullen parkeerplaatsen verdwijnen en ruimte maken voor deelwagens, openbaar vervoer en fietspaden. Het doorgaand verkeer wordt uit de woonwijken geweerd. Er komen ook waterspiegels om hitte-eilanden tegen te gaan. Verder is de nadruk op vergroening ook groter geworden in het nieuwe richtplan. (Lees verder onder de foto's)

Minder kantoren

De nadruk op kantoorruimte neemt daarentegen fors af. In totaal komt er al zeker 12.500 vierkante meter minder kantoorfunctie dan eerst gepland. Dat vormt een belangrijke aanpassing voor het project Victor, dat verschillende kantoortorens voorziet ter hoogte van het Baraplein. De oppervlakte gaat daar wellicht naar omlaag, maar dat wil de regering pas beslissen na een eerste sereen debat over de Zuidwijk, samen met de Brusselaars.

“Ik ben mij duidelijk bewust van de onzekerheid die heerst op de kantorenmarkt”, zegt Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) daarover. “Voor mij is het belangrijk dat het debat op gang komt en dat de theoretische werkzaamheden worden afgerond, zodat we hierover samen kunnen nadenken en bespreken wat de stedenbouwkundigen voor deze belangrijke Brusselse wijk hebben uitgewerkt.”

Vervoort herhaalt dat hij zelf geen voorstander is van een torengebouw op het Baraplein, waar de uitgeverij Le Lombard van Kuifje zetelt. “Ik wil wel duidelijk zijn: ik ben a priori geen voorstander van een torengebouw op het zogenaamde Kuifje-blok, zoals het plan vooropstelt. Mijn regering heeft al gezegd dat dit punt diende te evolueren”, zegt hij.