Noordstation toch niet beschermd als erfgoed

Het Noordstation zal niet als erfgoed worden geklasseerd. Daarover besliste de Brusselse regering donderdag in de ministerraad. In plaats daarvan zal het station worden toegevoegd aan de zogenaamde ‘vrijwaringslijst’. Dat is een tweede mogelijke vorm van bescherming, die minder strikt is.

Volgens het kabinet van minister Sven Gatz (Open VLD) die Stedenbouw overneemt sinds het vertrek van staatssecretaris Pascal Smet (one.brussels – Vooruit), is bescherming of classificatie als monument niet geschikt voor een station dat in de loop van de tijd moet kunnen 'evolueren'.

Het Noordstation zal zeker niet van bestemming veranderen, verzekert het kabinet-Gatz. Maar het gebouw moet aanpasbaar blijven om te voldoen aan de noodzakelijke technische vereisten in de toekomst en dat is gemakkelijker als het gebouw niet geklasseerd is als erfgoed.

Twee vormen van bescherming

Er zijn grofweg twee soorten manieren om erfgoed te beschermen. Enerzijds door het gebouw te klasseren als erfgoed, anderzijds door inschrijving op de vrijwaringslijst. De criteria voor beide vormen van bescherming zijn vastgelegd in het Brussels Wetboek voor Ruimtelijke Ordening.

In beide gevallen is het uiteraard verplicht om het gebouw in goede staat te behouden. Maar bij bescherming is het in de meeste gevallen verboden om het geheel of een deel af te breken of op een manier te gebruiken die de erfgoedwaarde aantast. Het gebruik van de vrijwaringslijst voor dit soort gebouwen biedt meer flexibiliteit, redeneren de Brusselse ministers.

Originele elementen

De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) heeft eerder geadviseerd om delen van het treinstation Brussel-Noord te beschermen als monument. De KCML vroeg om bijzondere bescherming van onder andere de buitenkant van het gebouw, de klokkentoren en de houten banken die eerder waren verwijderd. Ook de perrons, overkappingen en originele elementen moeten worden beschermd.

Opname op de vrijwaringslijst betekent dat de bestaande huidige toestand zoveel mogelijk intact moet blijven. Dat wil zeggen: de situatie op het moment van de beslissing. De opname op deze lijst betekent ook dat de eigenaar van het station kan rekenen begeleiding en adviezen van de technische diensten van het Gewest.

Met de toevoeging van station Brussel-Noord staan er straks drie Brusselse stations op de vrijwaringslijst. Naast het Noordstation werden het Centraal Station en het Congresstation ook aan de lijst toegevoegd in 1995.