245 aanhoudingen na betoging: ‘Vier mensen in mijn cel hadden enkel frietjes besteld’

Een betoging met een honderdtal aanwezigen die uitloopt op wel 245 arrestaties. Zondag gebeurde het aan de Kunstberg, na een manifestatie die eigenlijk niet toegelaten was. Verschillende arrestanten noemen het politieoptreden buiten proportie.

“Ik deed niet mee aan de betoging, maar zoveel politieagenten had ik nog nooit gezien.” Lucas (20) was met een paar vriendinnen op wandel toen hij zondag langs het Centraal-Station passeerde. “We gingen kijken wat er gaande was. Niet van heel dichtbij - en gewoon omdat het intrigerend was. Ik had zelfs bij de Black Lives Matter-betoging niet zoveel politie gezien.”

Voor aanvang van het protest stonden er al tientallen politiebusjes en zes waterkanonnen opgesteld aan het Warandepark. Al die politie was er omdat er eerder die zondagmiddag, vanaf 14 uur, een statische betoging plaatsvond vlak bij het Centraal Station. Een honderdtal manifestanten kwam samen op het Albertinaplein om te protesteren tegen wat zij ‘klassenjustitie’ noemen. Ze vinden dat de Belgische justitie soms racistisch te werk gaat en wilden dat aanklagen. Maar de betoging was niet toegelaten en werd dus maar drie kwartier gedoogd. Om 14.45 uur vroeg de politie iedereen om de Kunstberg te verlaten.

“Ik heb niet geprovoceerd,” zegt Jade (23), een studente die deelnam aan de betoging. “Ik had geen zin om opgepakt te worden, dus ben ik rustig vertrokken toen ze dat vroegen. Maar ik hoorde mensen roepen dat ze slachtoffer waren van politiegeweld en wou wel zien wat er gebeurde. Ik ben dan verderaf van de politie gaan staan.”

Ook Lucas stond wat verderop te kijken. “Eén van de agenten riep iets naar ons van ver, maar we hadden het niet goed begrepen”, vertelt Lucas. “Hij riep nog eens: ‘Ga achteruit’. Dus wij trokken ons terug, maar ze zijn ons toch nog komen oppakken. Ze fouilleerden ons, we moesten onze gsm, portefeuille en sleutels afgeven. Eén vriendin vroeg de agenten waarom wij werden opgepakt. Ze zei dat we het recht hadden om dat te weten. Een agent antwoordde ons dat wij geen rechten meer hadden.”

Lucas moest met zijn vier vriendinnen mee in een politiebusje naar de kazerne van Etterbeek. Een vijfde vriendin werd niet opgepakt omdat ze haar hond meehad. In de kazerne moest Lucas in zijn eentje naar de mannencel. “Ik was in shock. Plots zat ik in een cel met een dertigtal mannen, allemaal hyper-geënerveerd. Enkelen waren echt kwaad. Ik kan dat gevoel begrijpen, maar voor mij was het enorm angstaanjagend.” Hij mocht er pas acht uur later, om middernacht, weer uit.

'Ingesloten'

Behalve Lucas zijn er nog andere voorbijgangers opgepakt na de betoging. Dat blijkt uit getuigenissen op sociale media en uit verhalen die de BRUZZ-redactie te horen kreeg. Sommige arrestanten waren inderdaad komen kijken naar de politie. Anderen zaten naar eigen zeggen gewoon op hun bus te wachten. Onder meer activist Yassine Boubout kreeg pepperspray in het gezicht en moest mee naar de cel.

“We communiceren niet over individuele arrestaties”, reageert de politie Brussel-Hoofdstad-Elsene op die getuigenissen. Volgens politiewoordvoerster Ilse Van de Keere gebeurden alle aanhoudingen pas na de betoging. “Het ging om mensen die de plaats niet wilden verlaten en daar bleven. Er waren ook personen die riepen ‘On va tout casser’”, zegt Van de Keere. Zij heeft naar eigen zeggen geen zicht op hoe lang er is gewacht om over te gaan tot arrestaties.

Een BRUZZ-reporter kon ter plaatse vaststellen dat een tiental jongeren na de betoging vanaf de Kunstberg richting de Grote Markt wandelden. Nabij de Grasmarkt kwam de oproerpolitie hen tegemoet. De jongeren probeerden weg te raken via de straat van concertzaal La Madeleine, maar daar kwamen twee politievoertuigen aangereden. Een tiental agenten stapte uit met politiehonden. Na dat alles moet de commotie zijn ontstaan.

Ook Jade vertelt hoe ze vanaf het Albertinaplein naar de kerk liep, maar daar afsloeg naar het Europaplein toen ze de politie zag. “Daar pakten ze vijf mensen op, dus moest ik weer rond. Agenten zeiden me ‘Ga langs daar’, maar telkens stonden er andere agenten die zeiden ‘Nee, ga langs daar’. Iedereen was nerveus. Ik raakte ingesloten.” Uiteindelijk werd Jade toch nog gearresteerd ter hoogte van de bushaltes aan het Centraal-Station. Ze moest er twee uur wachten in de koude vooraleer ze naar de politiecel in Etterbeek werd gebracht. Pas om kwart voor 9 ’s avonds was ze weer vrij.

Minderjarigen

Uiteindelijk sloten 245 personen hun zondagmiddag af in een politiecel. Het gaat dan opgeteld om de arrestaties in de zone Brussel-Hoofdstad-Elsene en de politiezone Brussel-Noord. Van hen waren er 91 minderjarig. Lucas en andere getuigen zeggen onze redactie dat er een meisje van 12 jaar in de vrouwencel zat. Er zijn ook getuigenissen van politiegeweld in de cel, waarbij agenten "zonder directe aanleiding" enkele celgenoten zouden geslagen hebben. (Lees verder onder de foto)

“Ik ben opgepakt aan de Grasmarkt, waar ik heel veel arrestaties zag gebeuren van jonge gastjes”, vertel César (21). Hij was zelf van plan om naar de betoging te gaan, maar was er te laat en trok zich terug toen hij de politie zag staan. “Maar ik heb wel mijn mening geuit toen ik die arrestaties zag gebeuren. Ik heb wat ironisch geklapt en gezegd dat ze goed bezig waren om minderjarigen op te pakken. En gewoon door daar te staan, ben ik ook opgepakt.”

César zegt dat zijn vriendin op haar beurt werd gearresteerd omdat ze vroeg waarom de politie hem oppakte. “In mijn cel zaten vier mensen die zijn opgepakt terwijl ze enkel frietjes bestelden”, zegt César, die met 35 mannen in de cel in Etterbeek belandde. “Andere mensen waren gewoon op hun bus of trein aan het wachten.”

Omwille van deze en andere getuigenissen wil de Brusselse PVDA burgemeester Philippe Close (PS) om uitleg en verantwoording vragen. Close had de betoging eerst toegelaten, maar was dan teruggefloten door federaal minister voor Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). De PVDA organiseerde net voor de start van de gemeenteraad maandag al een actie met enkele getuigen buiten voor het stadhuis. Close wilde bij aanvang van de gemeenteraad nog niet reageren. Ook aan BRUZZ wil Close nog geen reactie kwijt op het moment van publicatie, ondanks herhaaldelijk aandringen.