356 doden in rusthuizen: 'Tests onderweg, maar wie gaat ze uitvoeren?'

In zeker 100 van de 146 Brusselse rusthuizen zijn er covid-19-besmettingen vastgesteld, maar slechts 12 van die centra kunnen deze week al beginnen met het screenen van hun bewoners en personeel. Intussen zijn er ook al 356 rusthuisbewoners gestorven. Er zijn extra testkits onderweg, maar de praktische uitrol wordt nog een lijdensweg.

In twee op de drie Brusselse rusthuizen is het coronavirus ondertussen uitgebroken. Dat is dubbel zoveel als aan het begin van vorige week, toen het kabinet van minister Maron dezelfde cijfers aan BRUZZ liet weten.

Intussen zijn 155 rusthuisbewoners overleden aan de gevolgen van het coronavirus. Van nog eens 201 overlijdens wordt sterk vermoed dat zij ook besmet waren. In totaal tellen die twee op voor meer dan 350 sterftegevallen als gevolg van corona.

De sterftecijfers liggen ook in Vlaanderen en Wallonië hoog in de woonzorgcentra, waardoor de verschillende ministers van Gezondheid woensdagochtend samen rond de tafel gingen om de kwestie te bespreken. Federaal minister Philippe De Backer (Open VLD) wil de testcapaciteit snel opkrikken om - behalve in de ziekenhuizen - ook in de woonzorgcentra patiënten te beginnen screenen op het coronavirus.

“We kunnen al 10.000 labotesten per dag afnemen, maar die testcapaciteit wordt momenteel nog niet volledig benut”, zegt woordvoerster Caroline Leys van minister De Backer aan BRUZZ. “Vanaf de komende dagen zullen tests worden afgenomen in alle woonzorgcentra in heel België.” Voor de Brusselse rust en verzorgingstehuizen alleen zouden er al 20 tot 25.000 tests nodig zijn. Dat antwoordde Minister Maron op een vraag van Gilles Verstraeten van N-VA. Daarmee kunnen dan zowel de bewoners als het personeel worden getest.

Alleen is er nog geen duidelijkheid over wanneer die verdeling van start zal gaan. Een eerste batch van 2.000 testkits voor Brussel werd deze week al verspreid over 12 woonzorgcentra in het gewest. “Die 12 centra hebben hun tests nog niet ontvangen, want we moeten de procedures nog afspreken met het personeel”, vertelt minister Maron. Volgens federaal minister De Backer zijn de testkits wel degelijk dinsdag en woensdag verspreid onder de woonzorgcentra.

Zo’n testkit bestaat niet uit 2.000 aparte doosjes, alsof je een zwangerschapstest zou kopen in de apotheek. Het gaat om materiaal waarmee het personeel hun bewoners kan screenen, inclusief beschermende kledij en veiligheidsbrillen om tijdens die procedure te dragen. Achteraf gaan de afgenomen stalen dan naar het labo, waar die er 2.000 van kunnen onderzoeken.

Het is dus nog stof voor overleg hoe de verschillende rusthuisgroepen willen meewerken aan deze testprocedures. In verschillende Brusselse rusthuizen is het personeel bang en soms afwezig zonder ziekteattest.

“Het absenteïsme onder het personeel blijft hoog”, zegt minister Maron over de Brusselse situatie. “Door vaker te testen, kunnen we hen meer zekerheid geven over de werkelijke besmettingen. Dat kan hun angst om te gaan werken hopelijk wat wegnemen.”

Zo is er een woonzorgcentrum in Jette waar momenteel nog maar drie van de vijftig personeelsleden komen werken. Zij worden nu bijgestaan door een medisch team van het leger.

Overleg

“Voor de praktische uitrol van de extra testen plannen we nauw overleg met de woonzorgcentra”, zegt woordvoerster Leys van minister De Backer. “We kijken hoe we het personeel zoveel mogelijk kunnen ondersteunen.” Dat overleg kan donderdag plaatsvinden, maar is nog niet vastgelegd. “Als dat een vruchtbaar overleg is, kunnen we snel beginnen met de uitrol. We hebben het logistieke proces al uitgewerkt omdat we die eerste batch al hebben verdeeld”, zegt Leys.

Bij Iriscare, de administratieve koepel van de Brusselse rusthuizen, wachten ze op meer nieuws. “De 2.000 tests zijn een goed begin en we weten dat er nog meer gaan komen, maar de risk management group moet nog bekijken hoe het praktisch zal gebeuren”, aldus woordvoerder Sven Heyndrickx. “Voor ons is het belangrijk dat we al kunnen starten in de eerste twaalf woonzorgcentra, want zo kunnen we inschatten hoeveel dagen zo’n testprocedure in beslag zal nemen.”

Hoeveel dagen het overleg in beslag zal nemen om de bijkomende tests te verspreiden, dat weet evenwel niemand. “De politieke beslissing is genomen om de woonzorgcentra mee op de lijst van prioriteiten te plaatsen, maar het zal pas de komende dagen duidelijk worden naar welke woonzorgcentra de extra ondersteuning zal gaan”, zegt Maron. Over het algemeen maakt minister Maron nog 4 miljoen euro aan middelen vrij voor de woonzorgcentra. Dat budget is afkomstig uit de 30 miljoen aangekondigde steun voor al zijn sociale maatregelen.