Brusselse brandweer wil staken om lik-op-stukbeleid af te dwingen

Vier molotovcocktails tijdens één interventie. Zaterdagavond werd de Brusselse brandweer opgeschrikt door geweld in de Marollen, een dag nadat een politiepatrouille er al met stenen was bekogeld. De vakbonden zijn het meer dan beu. “We geloven niet meer in de politiek.”

Maandagnamiddag zaten de vakbondslieden van de brandweer samen met Brussels staatsecretaris Pascal Smet (one.brussels). Die laatste had ’s ochtends al bij Radio 1 gereageerd dat hij “hard wil optreden” tegen de jongeren die zaterdagavond molotovcocktails naar de brandweer gooiden. En “hard optreden”, dat moet volgens Smet via een kortdate opvolging door het parket, met straffen die snel genoeg volgen op de feiten.

"Iedereen moet zijn hand in eigen boezem steken”, aldus Smets woordvoerster Reine Nkiambote aan BRUZZ. “Zowel wij – het gewest – als de gemeenten, justitie, hulpverleners, wijkagenten en straathoekwerkers moeten structureel overleg houden om een oplossing te zoeken.”

VSOA-commissaris Eric Labourdette was niet ontevreden na het overleg. "Smet heeft naar ons geluisterd en hij begrijpt onze problemen. Hij wil een werkgroep oprichten." Donderdag zitten vakbonden en het kabinet van Pascal Smet opnieuw samen. "Maar als het een werkgroep wordt om ons bezig te houden, hoeft het niet. Het personeel wil vandaag concrete acties."

Want de situatie loopt wel degelijk de spuigaten uit, aldus Labourdette. "Ik ben al 32 jaar brandweerman in Brussel, maar heb nooit eerder zoveel geweld meegemaakt als de afgelopen twee jaar. Een molotovcocktail is echt erg. Zoiets wordt gebruikt in oorlogszones. En het ligt niet aan één enkele wijk: in heel Brussel kunnen deze dingen gebeuren.”

Want waren afgelopen weekend het de molotovcocktails, dan kreeg de brandweer twee weken eerder ook al glazen flessen naar zich gegooid in de Sippelbergwijk in Molenbeek. Nog eens twee weken daarvoor werd een brandweerman opzettelijk geslagen door een man die hij zelf uit het kanaal had gered. “Tot nu toe kregen we al een twintigtal meldingen van agressie tegen ons personeel in 2020”, zegt brandweerwoordvoerder Walter Derieuw. De incidenten van dit weekend zijn daar nog niet bijgeteld. “Het zijn nu toevallig tweemaal zeer ernstige feiten op een korte tijd. We zullen pas aan het eind van het jaar kunnen zeggen of het aantal gevallen van agressie toeneemt of daalt.”

In 2019 kreeg de brandweer 43 meldingen van geweld, waaronder ook gevallen van verbale agressie gerekend worden. Een jaar eerder was dat nog een kwart minder: 31 gevallen. “We zien het geweld jaar na jaar toenemen”, zegt Labourdette van de VSOA. “Daarom hebben we een staking aangekondigd. Volgende week zitten we samen met de andere vakbonden. We gaan solidair zijn, één front vormen en eerst een personeelsvergadering vragen. Daarna zullen we kijken wat we doen.”

Intussen kondigde staatssecretaris voor Brandbestrijding en Brandweer Smet alvast aan om camera’s op de brandweerwagens te installeren. Dat noemt Labourdette een maat voor niets. “In vlammen of rook zie je met zo’n camera of bodycam niets en bovendien is het dan al te laat”, vindt de VSOA-vakbondsman. “Dit heeft alles te maken met een lakse houding van de politiek en van het parket: de jongeren worden te snel vrijgelaten en Brussel heeft geen gedegen preventieplan. We geloven er niet meer in.”

Lik-op-stuk

De politie van Brussel-Stad ging maandag al preventief op zoek naar glas en projectielen op de daken van enkele gebouwen in de Marollen. Maar gaat het over een overkoepelende aanpak, dan is in feite Brussels minister-president Vervoort bevoegd voor het gewestelijk veiligheidsbeleid, samen met de Hoge Ambtenaar voor preventie en veiligheid. Hij laat de communicatie voorlopig over aan staatssecretaris Smet en plant nog geen crisisberaad. Ook voor het parlementair debat is het wachten op de eerstvolgende vergadering volgende week, tot onvrede van oppositiepartijen N-VA en CD&V die aandringen op een sneller crisisoverleg met alle burgemeesters en politiezones. En voor een lik-op-stukbeleid tegen de jongeren in kwestie, is justitie aan zet – een federale aangelegenheid.

“We vragen gewoon effectieve vervolging van wie ons aanvalt”, zegt Derieuw van de brandweer. “Op langere termijn moet zeker onderzocht worden wat die jongeren tot zulke gedrag aanzet. Ik hoop dat het tijdelijke frustraties zijn, maar het kan ook een sociaal, economisch of opvoedingsprobleem zijn. Dat kunnen we pas uitzoeken nadat we hen duidelijk hebben gemaakt dat deze feiten ontoelaatbaar zijn.”