Brusselse politie positief over bodycams: 'Hebben kalmerend effect'

Sinds half oktober gebruikt de politiezone Brussel Hoofstad-Elsene bodycams, kleine camera's die op de agent zelf gespeld zitten en interventies kunnen filmen. "Die hebben een kalmerende werking", zegt Jurgen Willems, diensthoofd van de fietsbrigade. Zo'n 280 agenten mogen intussen al filmen.

Brussel Hoofdstad-Elsene is niet de eerste zone die bodycams gebruikt. In zone West (met onder meer Molenbeek) werden de eerste camera's eind 2020 al getest, en ook aan de kust doet men er al een hele tijd beroep op.

Half oktober ging ook de grootste politiezone van Brussel (en tweede grootste van het land) overstag. De zone kocht 231 bodycams en trainde al zo'n 280 politieagenten. Enkel zij mogen de camera's gebruiken. Dat kunnen ze zowat overal doen zolang de interventie loopt, dus zowel in publieke als in private ruimtes.

Kalmerend

Een van die opleiders is Jurgen Willems, diensthoofd van de fietsbrigade. Hij is voorzichtig positief.

"Het is natuurlijk nog vroeg om conclusies te trekken", zegt hij, "maar het heeft wel een kalmerende werking. Als de agent zegt dat hij begint te filmen, wat wettelijk zo moet, worden mensen zich meer bewust van wat ze zeggen of doen. De aankondiging op zich is dus al een middel om te de-escaleren, al is het ergens ook een falen. Want het wil zeggen dat de agent daar niet in geslaagd is door middel van zijn of haar verbale vaardigheden."

Breed nut

Willems benadrukt ook dat een bodycam niet enkel bij een dispuut met een burger nuttig kan zijn. "Het kan ook de vaststelling van bijvoorbeeld een verkeersongeval verbeteren. Of helpen bij de ontruiming van een kraakpand."

In de zone Brussel Hoofdstad-Elsene is het de politieagent zelf die beslist om een opname met de bodycam te starten, met een pre-recording die 30 seconden duurt. Al zijn er korpsen elders in het land waar de korpschef beslist waar en wanneer de bodycams gebruikt worden.

Privacy

De burger kan trouwens niet weigeren om gefilmd te worden. Opnames worden standaard 30 dagen bewaard, maar toegang ertoe is enkel toegestaan in het kader van een lopend onderzoek of proces-verbaal. Nadien blijven ze nog 12 maanden ter beschikking van de gerechtelijke politie - mits toestemming van de procureur des Konings.

De gefilmde burger kan de beelden niet opvragen. Wel kan die naar het Controleorgaan op de Politionele Informatie schrijven, die dan zeggen of je gefilmd bent. Inzagerecht is er voorlopig niet, al stijgt de politieke druk om dat wel te verlenen.

Correctie: in een eerdere versie stond dat de burger - conform de GDPR-wetgeving - de beelden kan inzien. Dat blijkt niet te kloppen, de burger kan enkel schriftelijk vragen of hij gefilmd werd.