Drugs zijn motor achter vele schietincidenten in Molenbeek

Dit schooljaar alleen al waren er zeker acht schietincidenten in Molenbeek, soms dodelijk en bijna steevast in het oude centrum. Achter het geweld zit vooral een opflakkerende strijd tussen drugsbendes over territorium in heel het gewest. En op de achtergrond spelen de pandemie en het kraken van de Sky ECC-telefoons. “We voeren vandaag een oorlog tegen de drugsbendes.”

Het is 20.40 uur wanneer een gewapende onbekende maandagavond uit een wagen met Luxemburgse nummerplaat stapt nabij metrostation Beekkant. De man gaat in een geparkeerde auto zitten, waar hij op een inzittende schiet. Het slachtoffer krijgt een kogel in de buik en overlijdt ter plaatse. Een jeugdvriend benadrukt dat er zeker geen link is met drugstrafiek.

Het dodelijke schietincident is zeker al de achtste schietpartij in Molenbeek dit schooljaar. Het valt bovendien op dat de meeste voorvallen zich binnen een relatief klein gebied situeren, tussen metrostations Beekkant, Ossegem, Zwarte Vijvers en Graaf van Vlaanderen. Reden genoeg om naar een rode draad te zoeken tussen zoveel vuurwapengeweld.

Die rode draad is er zeker, bevestigen verschillende bronnen. “Ik kan me niet over individuele feiten uitspreken, maar het algemene patroon is wel degelijk geweld tussen drugsbendes over grondgebied dat ze willen controleren,” zegt Molenbeeks burgemeester Catherine Moureaux (PS). “Dat geweld is ondertussen ruim een jaar geleden opgeflakkerd. We zien een periode voor en na Covid: sindsdien zijn er veel hardere conflicten, circuleren er meer wapens en geld en krijgen we te maken met meer georganiseerde bendes. We voeren echt een oorlog tegen de drugsbendes.”

Aantrekkingskracht op de jeugd

Het drugsgeweld zorgt voor een onveiligheidsgevoel, maar sleurt ook een aantal lokale jongeren mee, die hand- en spandiensten leveren voor de bendes, weet de burgemeester. “Die bendes verbrassen enorm veel geld en dat heeft jammer genoeg een sterke aantrekkingskracht op een deel van de jeugd. We vechten daartegen, via preventie én repressie.”

Vanwaar die plotse opflakkering? Een goed geplaatste bron wijst op de impact van de lockdown op de drugshandel. “Plots kon die handel niet meer in achterkamertjes van cafés plaatsvinden en verplaatste die zich naar de openbare ruimte, waar ze veel zichtbaarder was en sneller tot conflicten leidde.” Catherine Moureaux wijst verder op een verschuiving binnen de criminaliteit. “Er waren veel minder inbraken, maar meer drugsfeiten.”

Wat nog meespeelt: sinds de politie erin slaagde om de beveiligde telefoons te kraken, die het Sky ECC-systeem gebruikten, vinden tal van verschuivingen plaats in het drugswereldje. Bendes die opgerold worden laten bijvoorbeeld territorium vrij voor concurrenten.

Dat Oud-Molenbeek een hotspot is voor drugs is niet gewoon een indruk. Dat blijkt ook uit het laatste jaarrapport van de gewestelijke instelling Brussel Veiligheid en Preventie, voor 2020. Dat duidt Oud-Molenbeek aan als één van plekken in het gewest waar het meeste pv’s worden opgesteld voor drugsgebruik en -bezit. Voor drugshandel komen dan weer andere wijken in beeld: Moortebeek-Peterbos, Kuregem-Bara en de Brabantwijk.

Het document schetst hoe het aantal drugsfeiten al in de lift zit in het gewest sinds 2015. Dat betekent niet noodzakelijk dat het probleem groter is, maar vooral dat de politie meer op het thema werkt, verduidelijkt het rapport.

Aangekaart bij Annelies Verlinden

De talrijke schietpartijen in Molenbeek vallen op, maar de trend naar meer drugsgeweld is evengoed een realiteit in de andere gemeenten van het gewest, weet burgemeester Moureaux.

“In de lente van vorig jaar heb ik het thema aangekaart op de conferentie van burgemeesters en de trend bestaat ook elders. De burgemeesters hebben me dan gemandateerd om het thema aan te kaarten bij minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). We vragen om meer inspanningen van de federale politie én meer middelen voor onze zone om het drugsgeweld te bestrijden. Een duidelijk antwoord kreeg ik nog niet, ik blijf inderdaad nog wat op mijn honger.”

Nabijheid van metrostations

Dat er uitgerekend in Molenbeek zoveel schietpartijen zijn, verklaart Moureaux onder meer door de nabijheid van veel metrostations. Die bezorgen zowel dealers, klanten als rivaliserende geweldplegers een mobiliteitsvoordeel.

De lokale en federale politie en het parket wilden niet ingaan op vragen over de achtergrond van de verschillende schietpartijen. Het onderzoek loopt immers nog.