Factcheck: 'Vrouwelijke genitale verminking wordt thuis uitgevoerd in Brussel'

Voormalig staatssecretaris Zuhal Demir (N-VA) trok dinsdag de aandacht met een tweet waarin zij het Brusselse en Antwerpse parket met de vinger wijst. Volgens haar zijn er aanwijzingen van verschillende ‘thuisbesnijdenissen’ die in Brussel en Antwerpen werden uitgevoerd, en is het parket te laks. Klopt dat?

Andy Pieters, woordvoerder van Demir, is formeel: “Wij willen dat het parket of de minister van Justitie instructies geven aan de betrokken politiediensten om proactief op zoek te gaan naar personen die thuis besnijdenissen uitvoeren.”

De grond voor hun bezorgdheid? “Anonieme getuigenissen uit de gemeenschap”.

Het parket was nog niet op de hoogte van de beschuldigingen van Demir, en kon nog niet op de inhoud reageren.

Ine Van Wymeersch: "Er zijn slechts weinig klachten die tot een strafrechtelijke vervolging leiden. De ngo die in België vrouwelijke genitale verminking bestrijdt, GAMS, vangt een groot deel van de problematiek reeds op. De weinige dossiers die neergelegd worden, worden wel met veel ernst onderzocht en behandeld. Net om deze materie voldoende aandacht te geven is er ook een aangewezen referentiemagistraat."

Geruchten

De organisaties die het dichtst bij de betrokken gemeenschappen staan, GAMS en de collega's van Intact, ontkennen dat er sprake zou zijn van bewezen gevallen van genitale verminking die in België of Brussel zouden zijn uitgevoerd.

Katrin Verstraete, directrice van Intact, weet dat er veel geruchten zijn: “Maar wij hebben nog nooit met zo'n geval te maken gehad. Meestal gaat het om meisjes die naar het land van herkomst, zoals Guinée-Conakry of Somalië, worden gestuurd voor een vakantie en daarbij een groot risico lopen.”

GAMS en Intact werken nauw samen met het parket van Brussel om dit te voorkomen. “In 2018 hebben we in 30 gevallen ingegrepen, maar het gaat voornamelijk om preventieve maatregelen zoals het inhouden van een paspoort of bemiddeling.”

Genitale verminking is een groeiend probleem: er leven 18.000 besneden vrouwen in België en dagelijks lopen er 9000 meisjes het risico op verminking. Dat is een serieuze stijging tegenover van vorige jaren. Die is vooral te wijten aan veranderende migratiepatronen naar België en betere registratie.

Europese netwerken

Er zou sprake zijn van een Europees netwerk waarbij niet-medische of ‘thuisbesnijdenissen’ worden uitgevoerd in verschillende Europese grootsteden. Bij de RTBF getuigde Fabienne Richard, directrice bij GAMS, dat vorige week een gelijkaardig geval nog leidde tot een veroordeling in Londen. Ook gynaecoloog en expert genitale verminking in het Sint-Pietersziekenhuis Martin Caillet weet van gevallen in Parijs.

Katrien De Koster, coördinatrice bij GAMS: “Op basis daarvan kunnen we vermoeden dat het hier ook wel eens gebeurt, maar opnieuw, daar hebben we geen concrete bewijzen voor.”

Caillet valt haar bij: “Ik weet niet waar mevrouw Demir haar informatie haalt, maar dit is nieuws voor ons, mensen die al tientallen jaren in het vak staan. Er is nog nooit iemand in België berecht voor gelijkaardige feiten.”

Waar of niet waar?

De Koster: “Demirs opmerking zal veel uithalen om de aandacht opnieuw op genitale verminking te vestigen en de interesse van het grote publiek te prikkelen. Maar als een professionele organisatie kunnen wij de stelling niet bevestigen.”

De tweet van Demir blijft onbewezen. Omdat we niet kunnen bewijzen dat genitale verminking helemaal nooit in Brussel gebeurt, beoordelen we de stelling dus als grotendeels onwaar.

Woensdag is de Internationale Dag van Nultolerantie ten opzichte van Vrouwelijke Genitale Verminking, en naar aanleiding daarvan lanceerde GAMS vandaag haar nieuwe campagne #Togetherwithgirls die te bekijken valt op hun website.