Leerlingen in Anderlecht leggen Vlaamse toetsen af: 'Gezonde stress is goed'

Woensdag leggen alle leerlingen in het vierde leerjaar lager onderwijs en het tweede jaar secundair onderwijs voor het eerst de Vlaamse toetsen af. Die moeten bijdragen aan de strijd tegen de dalende onderwijskwaliteit. BRUZZ nam een kijkje in het GO! Atheneum in Anderlecht waar Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) en afgevaardigd bestuurder van het GO! Koen Pelleriaux op bezoek kwamen.

De Vlaamse toetsen focussen op Nederlands en wiskunde en worden digitaal afgenomen en verwerkt. Het is niet de bedoeling dat kinderen moeten studeren voor de toetsen. Scholen bepalen zelf of de resultaten meetellen voor het rapport of niet.

De centrale toetsen zijn een stokpaardje van Weyts. Hij ziet ze als een tool om de onderwijskwaliteit op te krikken en spreekt over "een kleine revolutie". Volgens hem zijn we een van de weinige landen waar centrale toetsen nog niet bestaan. Het onderwijsveld moet zich nog altijd beroepen op buitenlandse onderzoeken, die slechts om de paar jaar plaatsvinden en bij een select aantal leerlingen.

Instrument

"Dankzij deze toetsen krijgen scholen een instrument om zich te vergelijken met andere scholen, met een gelijkaardige populatie", verklaart Weyts. Ze zijn "een instrument om in te grijpen bij scholen die onderpresteren". De minister wijst erop dat er nooit enkel op basis van de resultaten gesanctioneerd zal worden, maar dat ze wel de aanleiding kunnen zijn voor een extra doorlichting van een school.

Terwijl in eerste instantie leerlingen in het vierde leerjaar lager onderwijs en het tweede jaar secundair onderwijs de toesten zullen afleggen, nemen in mei 2026 de leerlingen van het zesde leerjaar voor het eerst deel, en in mei 2027 volgen dan de leerlingen van het zesde middelbaar. Zo zullen tegen dan 290.000 Vlaamse leerlingen gestandaardiseerde toetsen hebben afgelegd.

Kritiek

De Vlaamse Scholierenkoepel is evenwel zeer kritisch voor de nieuwe Vlaamse toetsen en wijst erop dat die voor veel leerlingen een bijkomende bron van schoolstress vormen. "Leerlingen weten natuurlijk wel hoe ze moeten omgaan met enige stress, want dit zijn niet de enige toetsen die ze afleggen," reageert Weyts daar op. "Een beetje gezonde stress is ook wel goed, want op bepaalde momenten in het leven moet je presteren."

Daarnaast is het doel van de nieuwe toetsen voor veel scholieren vaag en is het enkel mogelijk om de toetsen in te kijken door een aanvraag in te dienen bij het Vlaams Ministerie van Onderwijs en naar Brussel reizen op de dag van de inzage.