VUB-onderzoek toont aan: ontradingscampagnes voor migranten hebben weinig effect

Ontradingscampagnes voor migranten hebben weinig effect en uitwijzingen van migranten zijn niet zo eenvoudig op te drijven, hoewel veel politici dat willen doen geloven. Dat blijkt uit recent onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) in Gambia.

Sinds de jaren 1990 werkt de Europese Unie (EU) intensief samen met niet-EU-landen om irreguliere migratie te ontmoedigen en de terugkeer van migranten zonder wettig verblijf te bevorderen. VUB-onderzoeker Omar Cham onderzocht reacties van Gambiaanse actoren, zowel van de politieke elite als gewone burgers op het EU-migratiebeleid, en onthulde de inefficiëntie ervan.

"Uit mijn bevraging blijkt dat medewerking aan deportaties zeer onpopulair is in niet-Europese landen. Veel gezinnen zijn namelijk afhankelijk van financiële overdrachten, en hebben vaak hun hoop en financiële investeringen verbonden aan migratie", zegt Cham in een persbericht van de VUB. "Beleidsmakers in de EU en haar lidstaten beloven vaak dat ze meer migranten zonder papieren zullen uitzetten, maar ze negeren daarbij de soevereiniteit van niet-EU-landen."

Deportaties kunnen niet plaatsvinden zonder de samenwerking van soevereine niet-EU-landen, die landingsrechten moeten verlenen en hun burgers moeten identificeren. De terugkeerpercentages liggen al jaren rond de 30 procent, stipt Cham aan.

"Gevaren aantonen heeft geen effect"

"Opmerkelijk is ook dat de ontradingscampagnes van de EU, die zich richten op het informeren van potentiële migranten over onder meer de gevaren van de migratieroute, niet het gewenste effect hebben", aldus Cham. "Gambianen erkennen de gevaren van de migratieroute, maar toch heeft die informatie nauwelijks invloed op hun migratiebeslissingen. Factoren zoals de voordelen van migratie, het verlangen naar een betere levenskwaliteit en familiedruk spelen een grotere rol in hun keuzes."

Volgens Cham moeten beleidsmakers in EU-lidstaten zoals België hun benadering herzien en zich meer richten op de oorzaken van migratie in plaats van alleen op afschrikking en deportatie.