BIG CITY. Ligt Sneeuwwitje in Brussel begraven?

Het sprookje van Sneeuwwitje, de bloedmooie prinses met de boosaardige jaloerse stiefmoeder en de bijna-doodervaring door vergiftiging door een appel, kennen we allemaal. Wat veel mensen niet weten, is dat het sprookje van de prinses met haar huid zo wit als sneeuw gebaseerd is op het leven van een zekere Margaretha von Waldeck. Sterker nog, zij zou een groot deel van haar leven doorgebracht hebben in Brussel én hier zelfs begraven zijn. Wie was zij?

Margaretha von Waldeck werd geboren in 1533 in het graafschap Waldeck. Ze groeide op in een invloedrijke familie die mijnen bezat. In die mijnen werden vaak kinderen tewerkgesteld, die spottend “dwergen” werden genoemd. Rings a bell? Wacht, de gelijkenissen worden nog treffender. Na het overlijden van haar moeder kreeg Margaretha een strenge stiefmoeder, Katharina von Hatzfeldt, met wie de relatie problematisch was. Zelfs zo erg dat ze op zestienjarige leeftijd naar het hof in Brussel, beter bekend als het paleis op de Koudenberg, werd gestuurd.

Onmogelijke liefde

Brussel stond in die tijd onder Spaans bewind van keizer Karel V, en het hof van Maria van Hongarije, landvoogdes en zus van Karel V, was een centrum van de macht.

Ondertussen vertoefde Margaretha als hofdame op het Brusselse hof en haar mooie – trouwens blonde – verschijning trok de aandacht van Filips II, de Spaanse kroonprins. Vanwege haar protestantse achtergrond was een huwelijk met de rooms-katholieke Filips echter onmogelijk. Dat gaf Margaretha een precair en kwetsbaar statuut aan het hof. De mogelijke relatie met Filips was politiek ongewenst, en Margaretha werd onder druk gezet om afstand te houden. Geen boze stiefmoeder in dit waargebeurde verhaal, wel religieuze en politieke conflicten die het de bloedmooie Margaretha flink lastig maakten met als ultieme doel haar uit de weg te ruimen.

In tegenstelling tot Sneeuwwitjes sprookjesachtige redding door haar droomprins eindigde Margaretha's leven in tragiek. Op 21-jarige leeftijd stierf ze plotseling, vermoedelijk door vergiftiging met arsenicum. Historici vermoeden dat haar dood het gevolg was van politieke afgunst en een poging om de ongewenste relatie met Filips II te beëindigen. Haar overlijden werd officieel toegeschreven aan natuurlijke oorzaken, maar geruchten over een complot blijven bestaan.
Helaas werd ze niet opgebaard in een glazen kist, maar werd ze begraven, anoniem ergens rond en onder de Beurs, wat we nu kennen als het museum Bruxella 1238. Jaren na haar dood verzamelden de Duitse gebroeders Grimm allerlei saga's. Zo ook het verhaal van Margaretha von Waldeck, dat ze omdoopten tot Schneewittchen of Sneeuwwitje. Over haar jaren aan het hof in Brussel is in het sprookje echter geen woord te bespeuren.

• VOLGENDE KEER Waarom is Brussel zo in de ban van lachgas?

Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier