BIG CITY. Waarom kreeg operacomponist Puccini een begrafenis in Brussel?

Op 29 november 2024 is het precies honderd jaar geleden dat Giacomo Puccini, een van de meest iconische operacomponisten, overleed in Brussel. De Italiaan, bekend van de opera's Tosca, La Bohème en Madama Butterfly kreeg zelfs een begrafenisceremonie in de Koninklijk Sint-Mariakerk in Schaarbeek. Hoe kwam dat eigenlijk?

Puccini had in die tijd al een stevig oeuvre uitgebouwd en was wereldberoemd. Hij reisde de wereld rond om te netwerken en nieuwe werken van toonaangevende collega's te beluisteren.

Maar plots veranderde zijn leven ingrijpend. De componist had al jaren last van keelpijn en onophoudelijke hoestbuien, die het resultaat waren van een rookverslaving. Keelkanker luidde de diagnose.

Dat was lange tijd zoveel als een doodvonnis; maar bij het begin van de twintigste eeuw kwam er een doorbraak. Marie Curie ontdekte de effecten van radium. België was toen toonaangevend in kankerbehandelingen, omdat ons land makkelijk toegang had tot radium dankzij de ontdekking van uraniumerts in de toenmalige kolonie Congo Vrijstaat.

De experimentele behandeling die Puccini nodig had om zijn keelkanker te behandelen, werd in 1924 maar op twee plekken in Europa uitgevoerd: Berlijn en Brussel. Puccini koos voor de ervaring van dokter Leroux in Elsene, een bekende specialist in die tijd.

Complicaties

In het najaar van 1924 kwam Puccini naar België. Hij nam zijn intrek in het stadpaleis op de Koningsstraat en werd er behandeld zoals paste bij iemand van zijn status. Het verhaal gaat dat hij champagne dronk via zijn neus.

Puccini verbleef er incognito, maar gaf toch een exclusief en hoopvol interview in Le Soir. "Brussel kende ik al, en ik ben er dol op; maar beeld je eens in hoeveel ik van de stad zal houden, als ze mij mijn gezondheid teruggeeft…"

Hij bracht zijn dagen in Brussel door met zijn zoon Antonio en werkte aan de finale van zijn opera Turandot. Op 24 november 1924 onderging Puccini een ingrijpende operatie. Hoewel die eerst succesvol leek, traden er complicaties op. Twee dagen later stierf hij aan een hartaanval.

Zijn overlijden was wereldnieuws. De hoofdstad werd het decor van een emotioneel afscheid voor een componist van wereldklasse. Puccini's begrafenis vond plaats in de Koninklijke Sint-Mariakerk in Schaarbeek, op slechts enkele honderden meters van zijn tijdelijke verblijfplaats.

De plechtigheid lokte duizenden rouwenden. De rouwstoet en uitvaart werden zelfs gefilmd en vertoond in cinemazalen over heel Europa. Zijn kist, begeleid door een militaire processie, werd naar het station van Brussel gebracht, vanwaar het stoffelijk overschot naar Italië werd vervoerd.

In 1926 verhuisde het lichaam van Puccini dan naar zijn definitieve rustplaats, het dorp Torre del Lago, waar zijn villa intussen een museum is geworden.

VOLGENDE KEER: Is de bloodpanch Brussels?

Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier