Kloof tussen arm en rijk groeit in Brussel: bijna drie op de tien leven in armoede

De armoede en ongelijkheid in het Brussels Gewest nemen almaar grotere proporties aan. "De seinen staan meer dan ooit op rood", concludeert de Welzijnsbarometer van de studiedienst van Vivalis, de administratie die volksgezondheid en sociale preventie opvolgt.

"Hoewel het armoederisicocijfer al jaren relatief stabiel blijft, wijzen een aantal indicatoren op een verslechtering van de sociale situatie in de hoofdstad", zegt de studiedienst op basis van het rapport.

Enkele alarmerende cijfers:

• In het Brussels Gewest leefde vorig jaar 28 procent van de bevolking onder de armoederisicogrens (maandinkomen onder 1.450 euro voor alleenstaanden), tegenover 8 procent in Vlaanderen en 15 procent in Wallonië.
• Sommige Brusselaars moeten zien te overleven met slechts 9 euro per dag.
• Ongeveer een vijfde van de bevolking op arbeidsactieve leeftijd (18-64 jaar) leeft van een bijstandsuitkering of een vervangingsinkomen, waarvan de meeste minimumbedragen onder de armoederisicogrens blijven.
• Bovendien is een grote groep kwetsbare mensen onzichtbaar in de statistieken: Vivalis schat het aantal mensen zonder papieren in Brussel op minstens 50.000 mensen.
• Het aantal dak- en thuisloze personen is zowat verviervoudigd sinds 2008, tot 7.134 mensen bij een telling in november 2022.

Meer armen en meer rijken

Het hardnekkige armoedeprobleem gaat hand in hand met stijgende inkomens bij de meest welgestelde bevolkingsgroepen. De kloof tussen arm en rijk wordt daardoor almaar ruimer: het gemiddelde inkomen bij de 10 procent meest welgestelden ligt in Brussel intussen ruim vier keer hoger dan dat van de laagste 10 procent (4.120 euro tegenover 985 euro per maand).

Ter vergelijking: over heel België bekeken is de verhouding tussen rijkste en armste inkomens maar drie tegen één. "Deze situatie is deels te wijten aan het stedelijk karakter van het gewest in vergelijking met de andere twee gewesten, maar niet uitsluitend, omdat zelfs in vergelijking met de andere steden in het land de ongelijkheden groter zijn in Brussel", zegt de studiedienst van Vivalis daarover.

De huisvestingsuitgaven binnen het budget van de Brusselaars versterken de ongelijkheden: de 10 procent Brusselaars met de laagste inkomens besteden bijna de helft van hun inkomen aan huisvestingsuitgaven, terwijl dat nauwelijks meer is dan een tiende voor de Brusselaars met de hoogste inkomens.

De Belgen van niet-Europese origine zijn over het algemeen het armst. Zo heeft het aandeel mensen met een laag inkomen vaker niet-Europese roots of een niet-Europese nationaliteit. Van de 20 procent rijkste Brusselaars is de meerderheid dan weer of Belg of afkomstig uit de Europese Unie.