Zwemvijver Neerpede: groen licht lijkt toch nog veraf

Minister van Leefmilieu Alain Maron (Ecolo) kondigde vorige week vrijdag het Neerpedeproject aan, dat nu zou voldoen aan de stedenbouwkundige- en milieuvergunning. Toch is het project nog niet in kannen en kruiken: urban.brussels moet eind februari nog beslissen of het omstreden project uiteindelijk groen licht krijgt. En burgercomité Sauvegardons Neerpede liet al weten meteen beroep aan te tekenen mocht de vergunning er effectief komen.

Concreet moet het Operationeel Plan voor Neerpede, dat in 2020 werd opgesteld door Leefmilieu Brussel en de gemeente Anderlecht, van het 400 hectare grote gebied een natuur- en recreatiepark maken. Het onderdeel van het plan om de Middenvijver om te vormen tot een natuurlijke zwemvijver stuitte bij heel wat bewoners echter al op fel verzet. Zij vrezen dat hun rust verstoord zal worden en wijzen op de milieuschade voor de site.

Op 27 april zat een overlegcommissie samen, met daarin vertegenwoordigers van de gemeente Anderlecht, Leefmilieu Brussel, urban.brussels en Brussel Erfgoed, over de plannen en meer bepaald over de komst van de omstreden zwemvijver. In tegenstelling tot de gemeente gaven die laatste twee daarbij een gunstig advies, mits aan enkele voorwaarden wordt voldaan.

Openluchtbadzone

Vorige week kondigde Maron aan dat het project voor de renaturatie van de Mayfairvijver en de Middenvijver, waarvan de oevers momenteel gebetonneerd zijn, daarop werd gewijzigd om te voldoen aan de voorwaarden die werden gesteld voor de afgifte van de stedenbouwkundige- en milieuvergunning.

In december heeft de Brusselse regering daarnaast ook de beheersprincipes goedgekeurd voor de toekomstige openluchtbadzone, die een integraal onderdeel van het project vormt.

Concreet werd beslist dat het algemene beheer van het Neerpedepark wordt uitgevoerd door Leefmilieu Brussel. Die zal het beheer van de badzone delegeren aan een private dienstverlener via een overheidsopdracht.

Lees verder onder de afbeelding.

Voor de gemeente Anderlecht is het vooral daar dat het schoentje wringt. Schepen van openbare ruimte Allan Neuzy (Ecolo) laat vrijdag weten nog steeds met dezelfde bezorgdheden te zitten als in april toen de gemeente een negatief advies afleverde.

"Ieder project dat zoveel volk naar deze locatie trekt verontrust ons", klinkt het. "Wij zullen nu nog met Leefmilieu Brussel bekijken welke voorwaarden worden vastgelegd voor het toezicht op deze nieuwe activiteit en om de juiste integratie ervan in het park te garanderen op gebied van biodiversiteit, mobiliteit, netheid en veiligheid."

'Maximaal 225 baders'

In zijn persbericht vrijdag liet Maron weten dat het de bedoeling is om de werken tegen 2025 van start te laten gaan en de zwemvijver voor het publiek te openen in de zomer van 2026. Die zou dan tussen mei en september na reservatie overdag toegankelijk zijn voor maximaal 225 baders tegelijk.

"Het gaat om een limiet die is vastgesteld om binnen de capaciteit van de helofytenfilter en de beschikbare ruimte in en rond de vijver te blijven. Dat maximumaantal kan echter worden verlaagd afhankelijk van de omstandigheden”, klinkt het.

Tijdens de winterperiode zal de vijver regelmatig toegankelijk zijn voor Brusselse sportclubs. De kosten van het hele project worden geschat op zo'n 9 miljoen euro.

Concreet moet de uiteindelijke vergunning nu worden toegekend door urban.brussels tussen eind maart en begin april.

Het burgercomité Sauvegardons Neerpede, dat al herhaaldelijk waarschuwde voor de schade van een zwemvijver aan de biodiversiteit, liet evenwel al weten meteen beroep aan te tekenen mocht de vergunning er effectief komen. "Wij hebben intussen al meer dan 7.300 handtekeningen op onze petitie ontvangen", aldus woordvoerder Yannick Laurent.

"Laat het duidelijk zijn: wij zijn niet tegen zwembaden, maar die moeten wel op de geschikte plek komen. Je hoeft alleen maar te kijken naar wat er is gebeurd in de Calanques in Marseille om de vernietiging van de biodiversiteit als gevolg van overgebruik door mensen te zien."

Blauwalgen

Dat het project een gevaar vormt voor de biodiversiteit van het park, klopt echter niet volgens Flore Schmit, die bij Leefmilieu Brussel instaat voor het beheer van het project. “De vijver is voor het laatst grondig onder handen genomen in de jaren ‘80. De biodiversiteit staat er momenteel niet op punt.”

Als voorbeelden haalt ze exotische plantensoorten aan, blauwalgen in de vijver en sporen van botulisme. “Het project is niet louter gericht op de aanleg van een zwemvijver. De bedoeling is om het hele gebied aan te pakken en zo de algemene biodiversiteit te verbeteren. Want niet alleen de Middenvijver, maar bijvoorbeeld ook de Neerpedebeek en de natuurlijke corridor tussen het park en natuurgebied Vogelzang worden opgewaardeerd.”

Omwonenden vreesden voorts dat de rust in het park verstoord zou worden door de badgasten. “Het project verschilt sterkt van recreatiedomeinen zoals de Blaarmeersen”, benadrukt Schmit. “Er kan uitsluitend gezwommen worden. Waterspeeltuigen, horeca, stranden en andere faciliteiten maken er geen deel van uit.”

“Langs de andere kant is een park geen natuurgebied. Mensen mogen er gerust komen om zich te vermaken. Maar we zijn ervan overtuigd dat met het huidige beheersplan we van het Neerpedepark een aangename, nette en rustige plek kunnen maken. Zowel voor bezoekers als buurtbewoners.”