BIG CITY. Het eerste treinstation van het Europese continent stond in Brussel

We kunnen het ons bijna niet meer voorstellen, maar 190 jaar geleden spoorde er voor het eerst een trein op het Europese vasteland. Die reis vertrok hier bij ons in Brussel. Op de plek die we nu kennen als het Maximiliaanpark werd toen geschiedenis geschreven.

In 1830 werd België onafhankelijk van Nederland waardoor het kersverse land geen toegang meer had tot de Nederlandse waterwegen, die cruciaal waren voor de doorvoerhandel uit Antwerpen. Dus moest het transport over Belgisch grondgebied gebeuren.

De oplossing voor dat vervoersprobleem vond koning Leopold I bij onze buren aan de andere kant van het Kanaal, in het Verenigd Koninkrijk. Daar werden in 1825, dankzij de uitvinding van de stoomlocomotief door George Stephenson, rails gelegd om steenkool vlot te kunnen vervoeren. In het jonge België was Leopold I helemaal gewonnen voor de spoorweg en stelde het idee aan de Belgische regering voor.

Station Brussel-Groendreef

Op 1 mei 1834 ondertekende koning Leopold I de wet tot oprichting van de Belgische spoorwegen. Al snel werd er naar een locatie gezocht voor het eerste station op het Europese vasteland. De Groendreef was destijds de hipste plek van het negentiende-eeuwse Brussel. De mondaine Brusselaar flaneerde daar heen en weer, het was op een steenworp van de stad en naast het lijnrechte kanaal van Willebroek. Kortom, de perfecte plek voor de uitvinding die de economie van het land zou redden. Station Brussel-Groendreef werd neergepoot maar meer dan een houten loket was het eigenlijk niet.

Op 5 mei 1835 was het dan zover. De spoorlijn tussen Brussel en Mechelen werd ingehuldigd en de eerste stoomlocomotief van het Europese continent kon vertrekken.

In het station Brussel-Groendreef stonden drie treinen vertrekkensklaar. Duizenden opgetogen Brusselaars waren aanwezig om een glimp op te vangen van het nieuwe razendsnelle vervoersmiddel, hun jonge koning én de uitvinder van de stoomlocomotief, George Stephenson. Leopold I reed zelf niet mee wegens veiligheidsredenen.

De drie treinen: De Pijl, Stephenson en De Olifant met hun 900 passagiers zetten koers richting Mechelen. Het succes van de rit deed 100.000 mensen de volgende maanden een retourticketje naar Mechelen kopen.

Al snel werd het station te klein bevonden. De spoorlijn werd afgebogen naar het Rogierplein waar meer ruimte was voor een groter station.

In 1954 werd het station Brussel-Groendreef afgebroken. Daarmee werd 120 jaar spoorweggeschiedenis uitgewist. Op de hoek van de Antwerpsesteenweg en de Helihavenlaan staat enkel nog een gerestaureerd seinhuisje dat samen met de buiging in de Helihavenlaan verwijst naar het begin van de Belgische spoorwegen.

Wie vandaag naar de dieren in de stadsboerderij in het Maximiliaanpark staat te kijken, kan zich proberen in te beelden hoe van die plek de allereerste Europese trein naar Mechelen boemelde.

• VOLGENDE KEER Klopt het dat het muurklimmen is uitgevonden in Brussel?

Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier