Elke week voorziet Michaël Bellon een oude persfoto van een nieuw onderschrift. Deze week: een betoging van staalarbeiders op 11 februari 1982.
Beeldspraak: brief aan het front voor de Brusselse politie
Geachte woordvoerder van de Brusselse politie,
Beste Christian De Coninck,
Via de media bereikt ons het onaangename bericht dat het met u niet zo goed gaat. Voor een keer treedt u op als woordvoerder van uzelf en van uw eigen toestand, die volgens een diagnose van de symptomen wijzen op het posttraumatisch stresssyndroom. Het woord voeren gaat u nog altijd goed af. Al gaat het duidelijk niet om interviews met iemand die gelouterd kan terugblikken op zijn persoonlijke crisis. Eerder om alarmerende ziektebulletins uit de loopgraven van de kleine oorlog waar u nog middenin zit.
Velen zullen gedacht hebben - zoals uzelf klaarblijkelijk ook - dat u wel immuun zou zijn voor de miserie die met het politiewerk gepaard kan gaan. Mag ik zeggen dat uw verschijning mij altijd deed denken aan Agent 15, en de vredige verleden tijd waarin de grootste terreurdreiging uitging van straatschoffies met katapulten? Dat u dan toch het gezicht kon zijn van het korps van een woelige stad als Brussel vond ik altijd wel een anomalie, maar niet per se een verontrustende.
Bovendien schreef u in uw vrije tijd romans. Het feit dat u dat in zich had, en er de tijd voor kon nemen, pleitte voor ons maatschappelijk bestel. In het beste geval kan de politieman, net zoals de scheidsrechter of de schooldirecteur, na zijn dienst gaan squashen, naar de Delhaize, of een boek schrijven.
"De paarden op de foto doen mij denken aan de Eerste Wereldoorlog, en de manier waarop we vandaag terugkijken op de menselijke kosten van toen"
Maar toen kwam de klap. U werd enige tijd na de feiten een van de slachtoffers van 22/3, en zo genadeloos de non-fictie in geslingerd. Het boek dat u over de aanslagen schreef, hielp uw demonen niet bezweren, maar riep ze integendeel weer op. Dat een ervaren commissaris met de uitstraling en de psychologische aanpak van een goedmoedige champetter in zijn eigen psychologie verstrikt is geraakt, is droevig en ontnuchterend.
Misschien helpt het heel even om een beetje te dagdromen over een vredige toekomstige tijd waarin de rol van de politie er opnieuw anders zou kunnen uitzien. Bovenstaande archieffoto valt in het niet bij de taferelen die u uit evenwicht hebben gebracht.
Maar ze illustreert hoe, niet alleen in Brussel maar zowat overal in de wereld, opstand en handhaving als de tektonische platen van de rechtsstaat tegen elkaar drukken en schuren, tot beider voorwacht op de frontlinie de traumatische impact aan den lijve ondervinden.
U zal erkennen dat politiemachten behalve slachtoffer soms ook dader worden. Omdat ze op die dunne lijn opereren, en omdat slachtoffers nu eenmaal soms ook dader worden. U heeft zelf ervaren hoe makkelijk de haat van de ene op de andere overslaat, en het siert u wellicht nog het meest dat u midden in uw strijd om zelfbehoud ook die kettingreactie van wraakgedachten wil doorbreken. Maken we ooit komaf met dat opbod van intimidatie en provocatie, agressie en repressie, terreur en militarisering?
De paarden op de foto doen mij ook denken aan de Eerste Wereldoorlog, en de manier waarop we vandaag terugkijken op de menselijke kosten van toen. Er is een kans dat medicatie en sociale dwangmodellen ooit het fysieke conflict uitbannen, maar het zou ook onze algemene geestelijke vooruitgang kunnen zijn.
Misschien kunnen we in alle geledingen van de samenleving ooit naar een gesofisticeerde variant op het praatje van Agent 15 gaan, en wordt u ooit zonder iets te zeggen de woordvoerder van de ultieme politiehervorming die door die nieuwe omstandigheden mogelijk wordt gemaakt. Voor we zo ver zijn, wil ik u en uw collega’s die onder dezelfde of andere omstandigheden iets gelijkaardigs meemaakten, alle zorg en beterschap toewensen namens de gemeenschap die u wilde beschermen.
Column: Beeldspraak
Lees meer over: Brussel-Stad , Column , Column: Beeldspraak , Christian De Coninck , aanslagen Brussel
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.