Elke week voorziet Michaël Bellon een oude persfoto van een nieuw onderschrift. Deze week: de CCC-aanslag tegen het kantoorgebouw van Motorola in Watermaal-Bosvoorde.
Beeldspraak: winterlandschap
Lees ook: Beeldspraak: Michel
Pieter Bruegels schilderij Winterlandschap met schaatsers en vogelknip toont een bevroren, onder de sneeuw bedekt Brabants dorp in 1565 waar alles pais en vree lijkt. Schaatsers vermeien zich op het ijs van de rivier, de kale kruinen van de bomen zijn hun schilderachtige zelf, en de kerk staat ongeveer in het midden.
Volgens een algemeen aanvaarde interpretatie is Bruegels meesterwerk niet zomaar een landschapje, maar heeft het schilderij een diepere betekenis. De verraderlijke ‘vogelknip’ of vogelval, waar je als toeschouwer riskeert naast te kijken, staat symbool voor het feit dat het met iedereen elk moment gedaan kan zijn. Hoe vredig en voorspoedig de toestand er verder ook uitziet, het sneeuwtapijt kan zo onder je voeten worden weggetrokken. Ook de schaatsers zijn zich daar beter van bewust. Zij hebben de tijd van hun leven, maar begeven zich hoe dan ook op glad ijs waar ze ook zomaar kunnen doorzakken.
Met een beetje goede wil kan je wel wat compositorische en inhoudelijke gelijkenissen zien tussen het Winterlandschap van Bruegel en deze foto van het met sneeuw bedekte Brabantse dorp Watermaal-Bosvoorde in 1985.
"Net als Bruegel moeten de strijdende extremisten gewaar geworden zijn dat een besneeuwd landschap bij uitstek contrasteert met terreur, dood en vernieling"
De rivier is hier een autoweg geworden, de bomen poseren nog altijd naakt, en de kerk is er één van het kapitalisme: het kantoorgebouw van Motorola, een van oorsprong Amerikaanse multinational die groot werd met autoradio’s, draagbare telefoons en microprocessors en ook samenwerkte met het Amerikaanse leger. Schaatser van dienst is een agent, die klaarblijkelijk gehaast is, maar moet opletten dat hij niet op zijn bek gaat.
En de vogelknip? Die is net dichtgeklapt. Kijk naar de gealarmeerde en te hoop gelopen verkeerslichten, die met de mond open van verbazing in het rond kijken. De kleintjes rennen door elkaar, de oudsten zijn het snelst van begrip en hernemen hun taak om passanten om te leiden en nieuwsgierigen op afstand te houden.
De vage vlek in het midden van het beeld is immers geen winternevel of flou artistique. Het is de rook van een brandbom die bij het kantoor van Motorola tot ontploffing werd gebracht door de terroristen van de CCC - dat was het welluidende acroniem van de Cellules Communistes Combattantes, die overigens ook beschikten over een professioneel logo dat de slogan ‘Sterretje in de voorruit?’ een heel andere dimensie gaf.
We spreken dus over de tijd dat aanslagen nog doodgewoon werden opgeëist door linkse groupuscules en zelfverklaarde communisten. Van de tijd ook dat er nog geen polaire vortex nodig was om het op 21 november te laten sneeuwen. Toch zullen ook de terroristen best verrast geweest zijn door de sneeuw.
Gingen ze ’s avonds nog zenuwachtig naar bed om daags nadien fris en monter hun snode plannen te kunnen uitvoeren, dan werden ze ’s morgens plots gekatapulteerd naar hun onschuldige kindertijd waarin sneeuwval voor een heel ander soort opwinding zorgde. Net als Bruegel moeten de strijdende extremisten gewaar geworden zijn dat een besneeuwd landschap bij uitstek contrasteert met terreur, dood en vernieling. Maar wie zichzelf een doorgewinterd crimineel wil noemen, moet op zo’n moment doorzetten en de vogels eens goed laten schrikken.
Column: Beeldspraak
Lees meer over: Watermaal-Bosvoorde , Column , Column: Beeldspraak , CCC , motorola , Michaël Bellon
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.