Lekses

'V erleide zondag woeren er lekses.' Maar, waarde lezer, terwijl ik dit zit te schrijven, moeten die verkiezingen nog komen. Omdat ik mij niet met prognoses of met analyses ga inlaten, heeft het in feite geen belang of dit stukje nu vóór of net na de verkiezingen aan uw kritische blik wordt onderworpen. Voorspellingen en peilingen laat ik graag aan de statistici over.

En wat de lessen dee de resultoete zulle meibringe betreft, meen ik da we allemoe gruut genoeg zaain vè dei zeulf te trekke. Mij gaat het eerder over het gebeuren zelf.

Dat het een even interessant als dankbaar onderwerp is, hoeft naar mijn mening niet onderstreept te worden. De lekses krijgen dan ook van onze medeburgers het predicaat 'interessant' mee. En hoo we het oek drooje of kiere, in faaite es da hiel goo neus. In de loop der jaren heb ik minder en minder de opmerking horen formuleren "Het es toch bizaar da ons land ien van de waainige es woe da de meense verplicht zaain van te stemme." Het feit van te mogen, te kunnen, en zelfs verplicht zijn van no de lekses te goen, is verreweg te verkiezen boven de situatie in die landen waar van stemrecht helemaal geen sprake is.

Zo typisch voor die zondag waarop we met z'n allen onze stem gaan uitbrengen, is de verbondenheid onder de mensen die naar de stembus gaan. En het feit dat, anders dan anders, de mening en overtuiging van de ander gerespecteerd worden. Maar dat we daarbij onze kritische zin niet laten varen, sprekt vanzeulf. Toch ga ik het niet zo ver drijven de lekses als een Hoogdag, een collectieve roes of een communie te omschrijven.

En dan is er ook nog de praktische kant van de lekses die voor verrassingen kan zorgen. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat een vriend, goede kennis of familielid voor of achter ons zijn beurt staat af te wachten om het stemhokje binnen te gaan. Op zo'n ogenblik past het uiteraard niet om naar de stem­intenties te informeren - temeer omdat we die meestal al kennen. En dat we ervan uitgaan dat alleman, gelaik as waaile, vè de gooj heule stem goet ooitbringe. Maar het is zeker niet uit den boze om iemand, zelfs een ons volstrekt vreemde, met een schouderklopje de raadgeving "Vè de gooj, hé!" mee te geven. Dat we zelf beslissen en uitmaken wíé die gooj dan wel mogen zijn, hoeft hier verder geen betoog. Ik zou haast zeggen dat het hier om een typische uitspraak van onze stadsgenoten gaat. Maar aangezien ik mijn stem nog nooit buiten Brussel heb uitgebracht, ben ik van die laatste bewering niet helemaal zeker. Aan onze lezers van buiten de Brusselse contreien om daar een oordeel over te vellen. Wie mij hierover zijn of haar licht kan laten schijnen, zal ik uiteraard zeer erkentelijk zijn.

Een andere opmerking die hier in Brussel heel gangbaar is, is "Ik was binne en booite." Daarmee geeft men aan dat er weinig of zelfs geen file was voor het stembureau waar we ons moesten aanmelden, en dat we dus onmiddellijk tot onze plicht konden overgaan. Ik moet zeggen dat zo'n ervaring eerder uitzonderlijk is. En dat is misschien ook meteen de reden waarom haast elk van ons het met een zweem van een glimlach verkondigt. Maar ik wil er andermaal de nadruk op leggen da goen stemme vè de mieste van ons gien korvei es. En wat gedacht van het feit dat we onze identiteitskaart aan een bijzitter kunnen overhandigen met wie we af en toe een pint pakken? Ook hier krijgt de ernstige gebeurtenis die de lekses tenslotte toch zijn, een vrolijke noot mee.

Bij alles wat voorafging, waarde lezer, moet mij toch een wat vreemde opmerking van het hart. Die heeft te maken met het feit dat men wel eens te horen krijgt: "Naa moot ik weiral baazitter zaain!" Of nog straffer: "Hooveul kiere ben ik na giene president van e keesbureau moote zaain!?" Wat merkwaardig mag heten, is dat achter zo'n klaagzin toch altijd een brokje fierheid en zelfs zelfvoldaanheid schuilt. En het feit dat diezelfde voorzitter wordt verondersteld zijn bijzitters eens flink te trakteren, doet daar geenszins afbreuk aan.
Mogen we dus nog lang vè de gooj kunnen gaan stemmen.