Column Freddi Smekens: (Ni) serjeus

H et komt af en toe voor dat we door onze al dan niet verstandige medemens als 'ni serjeus' omschreven worden. Dat heeft uiteraard te maken met het feit da ni alleman altaaid kan verstoen wa we zegge. De wereld zou er maar droevig uitzien mocht dat laatste wel het geval zijn.

In elk geval doen we meestal wel ons best om ernstig over te komen. Vandaar dat men op de vraag "Zaai ga na serjeus?" het best altijd het volgende antwoord klaar heeft: "Nateurlaaik ben ik serjeus. Ik ben altaaid serjeus." Maar laten we het gerust zo stellen da we zeulf altaaid en auveral zeulf ooitmoeke wa serjeus es en wa ni.

Uiteraard kan het af en toe voorkomen dat we ons best doen om ni serjeus te zaain. In ons Brussels noemen we dat zwanze. Ni serjeus zaain heeft dus wel degelijk ook zijn positieve kanten. Het belangrijkste van serjeus zaain is in feite menen wat men zegt en dat ook zo bij de ander over­brengen.

Maar laten we niet vergeten dat we om de nodige aandacht op te wekken, niet altijd en overal té serjeus mogen of moeten overkomen. Ook opgepast voor de volgen­de uitspraak, waarde lezer: "Na goen ik a neki eet serjeus zegge." Want daarmee zou men kunnen aangeven dat men voor de rest niet meer of niet minder dan altaaid on 't zievere es. Maar om een conversatie gaande te houden is het wel belangrijk om af en toe iets in te lassen wat door onze gesprekspartner als ni serjeus kan worden afgedaan.

De eigenschappen serjeus en ni serjeus zijn natuurlijk ook buiten de dagelijkse omgang van toepassing. Zo is ne serjeuzen boek zowat de tegenhanger van e flaa boekske. Anderzijds heeft men het eerder over ne gooje of nen toffe film dan over ne serjeuze film. Maar dat laatste is uiteraard een kwestie van taalgevoel.

Laten we ook even stilstaan bij het feit dat zowel serjeus als ni serjeus op onze lichamelijke conditie kan slaan. Zo kan men bijvoorbeeld een kwetsuur of een (lichamelijke of geestelijke) ziekte op beide manieren omschrijven. En dat gaat uiteraard zowel op voor onszelf als voor de anderen. Ni serjeus in de zin van 'ni erg', dus.

Ik kan me gerust voorstellen dat de lezer zich bij die analyse de vraag stelt: "Es hem na serjeus of es hem on 't zievere?" Welnu, ik kan alleen maar bevestigen dat ik op dat gebied bij mijn standpunt blijf.

Nu graag even over naar het fysionomische aspect van ons onderwerp. Zo bestaat er een duidelijk verschil tussen e serjeus gezicht hemme en e zeur bakkes trekke. In het eerste geval gaat het om een haast permanente gelaatsuitdrukking, in het tweede geval om een tijdelijke. Een combinatie van de twee kan en mag gerust als ni naaig serjeus omschreven worden. En wat te denken van de reputatie waarmee we door het leven gaan? Zo kunnen we door onze medemens omschreven worden als ne serjeuze meens of eventueel als giene serjeuze meens. In het tweede geval gaan we er maar beter van uit dat het oordeel geveld wordt door eemand dee zeulf ni serjeus es.

Maar laten we wel wezen, waarde lezer. In die zin dat wat we de ene dag als serjeus omschrijven, de volgende dag als ni serjeus afgedaan kan worden. Om maar te zeggen hoe relatief beide inschattingen wel zijn. Het gaat zelfs zo ver dat we onszelf serjeus of ni serjeus kunnen nemen. Bij mezelf primeert het eerste zeker niet altijd op het tweede. En ik merk daarbij graag op dat het maar goed ook is, zo.

Waar we anderzijds rekening mee moeten houden, is met het feit of we iets als serjeus of ni inschatten. Want in dat geval zou dat wel eens een zeer negatieve invloed kunnen hebben op het verloop van de komende gebeurtenissen. Daarbij kunnen we ons uiteraard de vraag stellen wat het meest nefast is. Namelijk eet serjeus pakke wat het ni es, of eet afdoon as ni serjeus wa het wel es. Dat we ons bij die vraag serjeus kunne mispakke, staat buiten kijf.

Mij rest enkel te hopen, waarde lezer, dat ik bij de aanpak van deze Brusselse Rubriek de nodige ernst aan de dag heb gelegd om serjeus, mo ni té serjeus over te komen. Misschien zou het meest heuglijke nog zijn dat er door u een mooi evenwicht tussen de twie gevonne kan weude.