De leestip van Gerda Van den Dries: 'Straatkat' van Yasmina El Messaoudi

'Wat is jouw favoriete boek?' De Brusselse bibliotheken vroegen het aan Brusselaars met een liefde voor lezen. Mensen zoals jij en ik, met verschillende smaken, perspectieven en verhalen. Vandaag: het lievelingsboek van Gerda Van den Dries, werkte jaren als journaliste en producer voor Radio 1 en is vandaag vrijwilliger voor conversatietafels NT2 en Hallo Nederlands.

door Inez De Block

Taal en de bib van Vorst

“Taal is prachtig maar ook ongelofelijk belangrijk, het is hét instrument voor integratie. Ik vind het heerlijk om mensen te helpen die gemotiveerd zijn om Nederlands te leren. Via Hallo Nederlands – een project dat opgestart werd tijdens de coronacrisis – heb ik telefoongesprekken met twee Turkse mannen waarbij ze al babbelend Nederlands leren. Ondertussen heb ik ze allebei ook ontmoet, ik vind het een bijzonder fijn project. Tijdens de conversatietafels op vrijdag babbelen we in kleine groepjes Nederlands in de bibliotheek van Vorst.

Ik zet ook vaak boeken in de stoefkast daar, mét aanbevelingsbriefje. Zelf apprecieer ik het ook enorm als vriendinnen mij boeken aanraden. Verder krijg ik inspiratie via de boekentips van Mijn Bibliotheek, de boekenbijlages van De Morgen en De Standaard, en tot voor kort via de Facebookgroep Iedereen Leest – maar met dat laatste medium ben ik opgehouden. Dus ja, de tips komen van overal, want het is moeilijk he, kiezen uit die zéé van boeken!”

Band met Brussel

“Mijn ouders zijn in de jaren 50 van het platteland naar Brussel gekomen om een zaak op te starten. In de jaren 70 ben ik de hippiegedachte ‘leven van het land’ gevolgd en verhuisde ik naar een grote boerderij op het platteland, een fantastische plek. Ik had nooit gedacht dat ik ooit nog zou terugkeren naar Brussel, maar kijk, hier ben ik weer! Al ben ik altijd tussen de twee werelden blijven schipperen en bleef ik ‘die van Brussel’ in mijn dorp. Ik bleef de aantrekking van de stad voelen, met haar rijke culturele leven vol films, theater … Ik keerde terug nadat mijn volwassen kinderen het huis uit waren, een relatiebreuk en natuurlijk ook vanwege de files – want ik werkte wel al die tijd in Brussel. Ik vond een interessant cohousingproject en werd aangetrokken door de manier van samenwonen, die ik nog altijd fantastisch vind. Nu kan ik alle boeiende cultuuruitstappen gewoon te voet of met de fiets maken. En ik heb ontdekt dat je – gek genoeg – veel ecologischer kan leven in de stad dan op het platteland. Ik heb toch ook nog een volkstuin, dat zit er nog altijd in (lacht). En op een zonnige, vrije dag trek ik met mijn fiets langs het kanaal richting Halle, waar ik mij met enkele boeken in de zon installeer, met een hapje en een drankje, en alle besef van tijd verlies tot de zon ondergaat.”

Het Moeras van Wiels

“Veel mensen kennen mijn favoriete plek niet: het moeras tussen het Wielsmuseum en de bibliotheek. Eigenlijk is het een ondergelopen bouwgrond waar na jaren een natuurgebied ontstaan is. Dankzij enkele geëngageerde dames – les fées du marais – is het nu een erkend groengebied en wordt er binnenkort een park aangelegd. Zij zijn een goed voorbeeld van hoe een paar mensen een enorm verschil kunnen maken. Mijn volkstuin is in het Moeras. Ik hou van de échte mix van mensen die je er vindt, wat eerder uitzonderlijk is in Brussel. Meestal bewegen de mixen naast elkaar. Of toch, misschien is de bibliotheek ook wel zo’n plek.”

Interesse in boeken en lezen

“Die kreeg ik van thuis uit. We gingen als jonge kinderen wekelijks naar de bib. We mochten geen strips meenemen, alleen maar echte boeken (lacht). Ik moet tot mijn schaamte bekennen dat ik mijn eigen kinderen ook een quotum oplegde wat betreft strips uitlenen. Pas recent besefte ik dat strips ook volwaardige literatuur zijn, hoewel het genre mij nog redelijk onbekend is. Ik hou vooral van autobiografieën – bijvoorbeeld van Annejet van der Zijl – historische fictie en romans rond maatschappelijke thema’s. Ik ben vaak in meer dan één boek tegelijk bezig. Het boek dat naast mijn bed ligt, heeft best hoofdstukken, want anders kan ik niet stoppen.

Lezen is zo ongelofelijk inspirerend, je kan erdoor naar een andere wereld, een andere tijd, een ander leven reizen. Er zijn mensen die niet graag lezen, ik kan mij dat niet voorstellen. Boeken leren, doen nadenken, confronteren … boeken zijn er om graag te zien. Soms ben ik aan het lezen en denk ik “Oh nee, het is bijna uit!”. Dan ga ik trager lezen (lacht).”

Gekozen boek: ‘Straatkat’ van Yasmina El Messaoudi

“Ik vond het een bijzonder goed boek: het is heel meeslepend geschreven en wordt opgebouwd rond de twee centrale thema’s: rouw – waar we vroeg of laat allemaal mee geconfronteerd worden – en identiteit. Yasmina kan de zoektocht naar ‘Wie ben ik?’ bijzonder goed omschrijven. Als kind met een dubbele nationaliteit (Belgisch en Marokkaans, n.v.d.r.) voelt ze zich eigenlijk nergens thuis, behalve bij haar ouders. Daarom is het zo ontzettend erg als haar moeder sterft: ze verliest ook een stuk van zichzelf. Het duurt lang voor ze rust vindt, maar ik heb het gevoel dat Brussel haar daarbij helpt: hier is zo veel van alles, dat je er sowieso bij hoort. Op een bepaald ogenblik raakt Yasmina haar job in de media kwijt, waardoor ze ook de identiteit die ze via haar job heeft, verliest. Dat gevoel herken ik nu ik gepensioneerd ben. Ergens schrijft ze: “Ik ben gewoon Yasmina, en dat is genoeg”. Dat leer ik nu ook: ik ben gewoon Gerda, en da’s blijkbaar ook genoeg. Ik kijk al uit naar haar volgende boek.”

Straatkatten in Brussel

“Volgens mij kan ‘Straatkat’ helpen bij de Brusselse uitdaging om haar bewoners van allerhande achtergronden met elkaar te laten samenleven en om een gemeenschappelijke identiteit als Brusselaar te vinden. Aan de ene kant voor mensen van niet-gemengde afkomst – zoals ikzelf – om meer begrip te krijgen voor hun situatie, om te begrijpen hoe subtiel uitsluiting kan zijn. En aan de andere kant om mensen met een gelijkaardige identiteitszoektocht te tonen dat ze niet alleen zijn. Het is een boek om op schoollijsten te zetten, en zeker in Brussel. Misschien is dat wat boeken het meeste doen, inzicht geven in alle manieren waarop je mens kan zijn.”

Dit artikel maakt deel uit van de serie '1 Stad, 19 Boeken', een project van de Brusselse bibliotheken en Muntpunt. De volledige reeks vind je terug op de websites van de Brusselse bibliotheken en Muntpunt.