Fotografe Saskia Vanderstichele: ‘Het mag geen Brugge worden, of Amsterdam'

Picnic The Streets, de beweging die op gang werd getrokken door filosoof Philippe Van Parijs, bestaat tien jaar. Toen al maakte fotografe Saskia Vanderstichele voor BRUZZ een grote reportage over het onderwerp. Die foto’s prijken vandaag op gigantische panelen aan de Beurs.

Op 12 juni 2012 kwamen ruim 2.000 mensen samen aan de Beurs, om een picknick te organiseren. Daarmee eisten ze dat het plein autovrij werd. De actie kreeg wereldwijd weerklank en gaf het weifelende stadsbestuur een beslissende duw richting autovrije centrale lanen.

“De hele pers was daar, zelfs internationale journalisten waren erbij,” herinnert BRUZZ-fotografe Saskia Vanderstichele zich. “Ze stonden allemaal rond Philippe Van Parijs. De weg was afgezet van 12 tot 18 uur, daarna moest iedereen weer weg. Dat lukte niet: de mensen waren een beetje zat, het was gezellig en mooi weer. De politie moest tussenbeide komen. ‘Opruimen, kom! De auto’s moeten er weer door!’

Wat herinner je je verder van die dag?
Saskia Vanderstichele: Ik moest aanvankelijk maar één beeld maken, maar ik ben heel lang gebleven.
Het is uiteindelijk een fotoreportage geworden, die tien jaar later aan de Beurs hangt als expositie. In het begin was het afwachten om te zien hoe het zou evolueren: wie zou de eerste stap zetten? Toen twee vrouwen een grote deken spreidden op straat, was dat een symbolisch moment.

Wat voor mensen waren er, hoe was de sfeer?
Vanderstichele: Het was wel een grote groep (zo’n tweeduizend deelnemers, red.), de sfeer was euforisch en uitgelaten. Ik zag het wel de goede richting uitgaan met de actie. De zon scheen, het was mooi weer. Om 18 uur moest wel iedereen weg, maar dat lukte dus niet zo gemakkelijk.

Met welke foto van die dag ben je het meest tevreden?
Vanderstichele: De foto die er voor mij het meest uitspringt, is die van een man met een sigaar, die recht in de lens kijkt en heel prominent aanwezig was. Ook de foto van de twee oudjes die staan te kijken naar een paneel met de tekst ‘Uw mening over mobiliteit telt’ vind ik heel geslaagd.

Burgemeester Philippe Close zei ooit dat steden wel een beetje punk mogen zijn, niet té gepland. Is de voetgangerszone nog punk, vind je?
Vanderstichele: Het moet voor mij niet perfect zijn, het mag geen Brugge worden, of Amsterdam. Ik heb graag dat het wat ruw blijft, dan is fotografie ook interessanter: als de stad niet te rechtlijnig is. Ik hoop dat de voetgangerszone altijd fotografisch interessant blijft. Ik denk het wel: Brussel zal altijd een stad blijven met een hoekje af. Je treft weinig steden met zo’n mengelmoes. Alhoewel Genua dat ook een beetje heeft. Daar loopt trouwens een autostrade door de stad!

Dus mocht Brussel ooit zoals Brugge worden, dan weten we wat te doen.
Vanderstichele: Ja (lacht). Genua is echt een prachtige stad. Ik zou er zo teruggaan.

Op 12 juni keert Picnic The Streets terug naar het Beursplein. Wordt het een warm weerzien met de mensen van toen?
Vanderstichele:De harde kern zal er zijn, maar tien jaar is lang. Veel mensen zijn weg uit de stad, er zijn veel jonge nieuwe mensen bijgekomen, andere mensen zijn gestorven. Mijn buurvrouw zei me dat ze geen zin meer heeft in protestacties. Ze laat het over aan de jongere mensen. Zelf kies ik de fiets als ik boodschappen ga doen, voor werk neem ik de metro of de auto. Ik ben geen activiste. Ik wil goede foto’s maken en mij amuseren.