Brussel leest (4): de boekentips van Jurgen van Muntpunt

Ik herinner me mijn studies klinische psychologie, toen ik les kreeg van Paul Verhaeghe. De psychoanalyse was een openbaring, maar grotendeels door het genie en het sobere charisma van Paul Verhaeghe. Liefde in tijden van eenzaamheid is het beste wat ooit geschreven is over de man-vrouwverhouding, zeker in het Nederlandse taalgebied. Een non-fictieboek, maar dankzij het mentorschap van Erwin Mortier literair hoogstaand. Absolute aanrader om te (her)lezen in deze #metoo-tijd!

Ik kocht dit boekje zeer recent in de marge van de expo 'Mediterraneo' in het Museo Carmen Thyssen in Malaga. Geen idee of het ooit vertaald is in het Nederlands, maar het is een verzameling essays vol eet- en keukenherinneringen van de Catalaanse schrijver Josep Pla. Ideaal om fragmentarisch te lezen, in de metro bijvoorbeeld, om je Spaans wat bij te spijkeren of weg te dromen bij culinaire ervaringen op het Iberisch schiereiland. Een verhaal van smaken en landschappen, en een ode aan de Mediterraanse levenskunst!

Ik blijf nog even in Spanje, maar keer wel wat terug in de tijd. Ik heb geen bijbel, maar als ik er een zou moeten koesteren, dan zou het dit handorakel zijn. Baltasar Gracian is een 17e-eeuwse jezuïet en verzamelde in dit werk leefregels die voor de toenmalige elite bestemd waren. Een beetje cynisch, maar eigenlijk vooral heel grappig en vaak spijkers met koppen. "Niets verfijnt meer dan kennis", "schitteren in afwezigheid", of "dwaasheid valt steeds met de deur in huis". Ik moet er vooral om lachen, maar ben er toch een heel klein beetje naar gaan leven!

Ik las dit boek twee jaar geleden met mijn leesclubje, de derde grote roman van de Amerikaanse schrijver John Williams die met Stoner meer dan 30 jaar na zijn dood plots een bestseller te pakken had. Augustus gaat dus over het leven van de Romeinse keizer Augustus en is fictie gebaseerd op waargebeurde feiten.

Naast het verbijsterende megalomane leven van de grote keizer, is vooral de invalshoek van het boek hoogst origineel: via uitgevonden brieven, dagboeknotities en reisverslagen komt de ziel van Augustus volop tot leven. Vitaal en geniaal, dit boek bezingt alles: de heldhaftigheid van de jeugd, de humor van de volwassenheid en de weemoed van de ouderdom. Wat een leven.

Dichter bij huis, een recente roman van de Pools-Belgische schrijfster Alicja Gescinska over, jawel, de liefde. Krijgen we er ooit genoeg van? Gescinska is vooral bekend als filosofe, onder andere van het Canvas-programma Wanderlust, maar dit boek is een echte roman waarin ze haar filosofische geest in toom houdt. Het is gewoon een steengoede vertelling, met twee verhaallijnen die op het eind ingenieus in elkaar haken en voor een dramatisch slot zorgen. Tragisch, maar een authentiek bewijs van een bijzonder soort liefde.