'At Eternitys Gate': door de ogen van Vincent van Gogh

In At eternity’s gate probeert Julian Schnabel om door de ogen van Vincent van Gogh naar het zonlicht te kijken. Moeiteloos een van de beste films over de beroemde en geplaagde kunstenaar.

Doorploeg de Wikipedia-pagina of koop, als het ietsje meer mag zijn, een van de vele biografieën over Vincent van Gogh als je wilt weten welke borstels de Nederlandse schilder van uitzonderlijke werken als Zonnebloemen, De sterrennacht of De slaapkamer verkoos, waar hij zoal gewoond heeft en of hij bij het ontbijt thee boven koffie verkoos.

At eternity’s gate is geen feitelijk relaas, maar een zeer verdienstelijke poging om even door de ogen van Van Gogh naar de indrukwekkende wereld te kijken. Niet de Van Gogh die de mijnwerkers van de Borinage dichter bij God wou brengen, maar de miskende kunstschilder die op voorspraak van Paul Gauguin naar Arles verhuisde.

Ja, daar verloor hij een oor, en ja, zijn geestelijke gezondheid was zorgwekkend, maar Arles was ook de plek waar hij bijna extatisch opging in zijn kunst en dát probeert Julian Schnabel filmisch op te roepen. De regisseur van Basquiat en The diving bell and the butterfly, die in de kunstwereld naam maakte als neo-expressionist, laat je voelen hoe Van Gogh (volgens hem) zijn laatste levensjaren beleefde.

Je ziet wat hij ziet, maar ook hoe hij het ziet. Dat de nevenpersonages rechtstreeks in de camera praten, is wat raar en ongewoon, maar als Van Gogh eropuit trekt in de natuur en overweldigd wordt door het landschap en hoe het zonlicht de bloemen en korenvelden betovert, dan blaast de zinnenprikkelende film je omver.

Je aanschouwt de ruwe schoonheid, niet de glad gepolijste versie die het in de museumshop zo goed doet. Niet alleen het ruwe maar o zo levendige camerawerk maakt van de film een intense beleving, ook de fenomenale maar nooit opzichtige vertolking van Willem Dafoe creëert de illusie dat je in het hoofd zit van de even geplaagde als geniale kunstenaar.