De Munt haalt het beste uit orkest in seizoensopener 'Schoppenvrouw' van Tsjaikovski

Wie van koormuziek houdt - soms opgewekt, soms plechtstatig - en af en toe een koket liefdesduet, mag Pikovaya dama ('Schoppenvrouw') in De Munt niet missen. Daar hebben ze het lef om dezer dagen een Russische opera op de planken te zetten.

Nathalie Stutzmann treedt die beslissing bij om niet ineens de hele Russische cultuur overboord te gooien. De 57-jarige Française had als zangeres de titelrol kunnen zingen, in de plaats dirigeert ze deze opera van Tsjaikovski. Terwijl de perfectioniste op haar verhoog van minder dan een vierkante meter staat te dansen en te lachen, haalt zij nieuwe klanken uit de orkestbak, die wij in De Munt al lang niet meer hebben gehoord. Waaronder de warme houtklanken die eigen zijn aan het Russische repertoire.

Stutzmann legt het primaat in De Munt terug waar het volgens haar hoort te liggen: bij de muziek. “Het orkest begeleidt deze Pique dame niet zomaar,” verduidelijkt ze, “maar dráágt de hele tijd de hele opera, zoals bij Wagner.” Ze stoeft zelfs dat ze korte metten heeft gemaakt met sommige pogingen van regisseur David Marton in de mise-en-scène. De tien jaar jongere Hongaar en rijzende ster heeft zes jaar geleden Capriccio voor De Munt geregisseerd en tekent nu voor de regie van Schoppenvrouw. Maar vergis u niet, volgens insiders klikt het best tussen die twee en is de kans groot dat wij ze een volgend seizoen, al dan niet samen, zullen terugzien in Brussel.

Piekendame speelt zich af in het hoofd van de prettig klinkende tenor Dmitry Golovnin, die op geen enkel moment de indruk wekt te veel te geven. Hij is stapel op de charmante sopraan Anna Nechaeva, die met haar expressieve zang een gevoelige snaar raakt.

Het decor doet denken aan de schemerwereld van de Brusselse metro, waarin het hoofdpersonage heen en weer wordt geslingerd tussen naïviteit en doodsangst. Niet voor niets heet een van Tsjaikovski’s symfonieën Pathétique. Toeschouwers met epilepsie zijn gewaarschuwd.

De opera volgt het steile op- en neergaande diagram van de beurs en evolueert in het algemeen van opvallend naïef naar uitgesproken rauw, tot aan het eind alleen het tuig overblijft. Voor operadirecteur Peter de Caluwe houdt Martons enscenering een waarschuwing in tegen de excessen van de perestrojka onder Gorbatsjov, toen iedere Rus kapitalist wou worden.

Aanvakelijk was Pikovaya dama in 2020, in volle coronatijd, geprogrammeerd. Dit seizoen staat overigens nog een tweede uitgestelde Tsjaikovski op het programma van De Munt, naast een Sjostakovitsj.

Pikovaya dama, gezien op 11 september in De Munt