Kunstenaars in quarantaine 9: Seppe Baeyens

Waar haal je je culturele kicks in tijden van corona en quarantaine? Welke krochten van het wereldwijde web herbergen het antidotum tegen van verveling aan elkaar hangende uren, dagen en weken? Wij vroegen aan een resem Brusselse kunstenaars hoe zij de tijd een beetje (of genadeloos) wegklikken, -lezen, -luisteren en -leven. Aflevering 9: Seppe Baeyens.

Choreograaf Seppe Baeyens was bezig met de voorbereidingen voor zijn nieuwste creatie Birds én met de genereuze opendeurdag die Ultima Vez in Molenbeek zou organiseren tijdens de Dag van de Dans van 25 april, die inmiddels is afgelast. En toen kwam corona roet in het eten gooien.

“Eerst krijg je een slag, en daarna vraag je je onzeker af wanneer er opnieuw meer houvast komt, zodat je weer iets kan beginnen plannen,” vertelt de energieke en hypersociale choreograaf en danser, die in stukken als Tornar en Invited verschillende generaties maar ook professionals en niet-professionals samenbracht. “Corona staat ook helemaal haaks op mijn manier van werken. Ik ben altijd op zoek naar verbinding, naar het vermengen van gemeenschappen en van jong en oud, naar het tactiele, naar het live element. Ook op de Dag van de Dans wilden we dat doen, maar nu we de voorbereidingstrajecten daarvoor niet kunnen afmaken, gaan we alles uitstellen naar het najaar.” Als alternatief moedigt de Dag van de Dans mensen in Vlaanderen en Brussel aan om in hun kot te dansen en filmpjes online te posten.

Baeyens zelf is niet zo’n onlinemens. “Bij de theatervoorstellingen die online verschijnen, voel ik ook erg die afstand, terwijl bij dans en theater het live element en het contact met het publiek juist zo belangrijk zijn.” De choreograaf ervaart de laatste weken eerder een beweging naar binnen. “Uit onzekerheid volgt ook voorzichtigheid. Mensen denken na over waar ze mee bezig zijn, en ik denk dat het ook niet slecht is om even in te zoomen om daarna weer te beginnen opbouwen. Ik voel niet de behoefte om onmiddellijk grote antwoorden te geven op corona.”

BERGEN VERZETTEN
Omdat de vriendin van Baeyens momenteel behoorlijk druk in de weer is met de HR-maatregelen in de Ancienne Belgique, is hij zelf thuis vaak in de weer met de kinderen. “Daarbij probeer ik ook een aantal dingen te doen die mij inspireren. Zo gaan we veel naar buiten, om te merken dat de stad nu ook wel op een andere manier tot zijn recht komt. Het is fijn om in deze omstandigheden het werk van Bonom te herontdekken of het lappendeken van architectuur beter te bekijken. Ook de lus van de Groene Wandeling heb ik al een paar keer gedaan met de fiets.”

Terwijl hij onderweg was, heeft Baeyens ook al vaak aan de Belgische kunstenaar Francis Alÿs gedacht, die veel van zijn werk ontwikkelde al wandelend door Mexico City. “Voor The collector wandelde hij met een speelgoedje op wieltjes achter zich aan door de stad. Je hebt ook het werk When faith moves mountains, waarvoor hij met 500 vrijwilligers een berg is gaan verzetten in Lima. Wandelen zou je kunnen zien als een heel democratische vorm van dansen, maar Alÿs inspireert mij ook omdat zijn kleine en heel makkelijk leesbare acties een grote draagkracht hebben. Ik denk dat we daar in deze tijden misschien wat naar zouden kunnen terugkeren.”

Iets gelijkaardigs geldt voor het Zwitserse kunstenaarsduo Peter Fischli & David Weiss. “Zij werken vaak met alledaagse voorwerpen. Hun film Der Lauf der Dinge, waarin ze een hele reeks chemische en fysische kettingreacties teweegbrengen, is nog altijd een van de meest inspirerende films die ik ken. Ik toon hem vaak aan de mensen met wie ik werk, en met mijn zonen heb ik pas ook een paar kettingreacties en balancerende composities gemaakt. Fantastisch wat je daar zelf mee kan doen thuis.”

HERINNERING AAN VERBEELDING
Weinig internet dus voor Baeyens, en ook geen Netflix. Hij is wel nog eens naar zijn boekenkast gelopen om te kijken wat daar nog ongelezen stond. “Zo heb ik nu Wees onzichtbaar van de Nederlander Murat Isik gelezen, over de lotgevallen van een migrantenzoon. Een heel goed boek dat me deed denken aan een gast met wie ik heb gewerkt en die ik daardoor nu beter denk te begrijpen. Wij weten zo weinig van de situatie en de verlangens van mensen met verschillende culturele achtergronden, omdat we nog altijd heel erg vanuit ons eigen standpunt kijken. Het smelt van Lize Spit heb ik nu ook gelezen en vind ik ook een topper. Ook omdat wat ze schrijft over haar jeugd in dat kleine dorp voor mij heel herkenbaar is.”

En verder rest er de herinnering aan de theaters en de musea. “Zo dacht ik pas ook terug aan de Duits-Indiase performancekunstenaar Tino Sehgal, van wie je weinig online of gedrukt terugvindt, net omdat hij zijn performances niet op dragers wil zetten. Daardoor speelt de herinnering aan zijn werk een grote rol. Een herinnering aan verbeelding is ook verbeelding.”