Uberchauffeurs: liever ‘moderne slaven’ dan de ‘maffioze taxisector’

De traditionele taxisector beschouwt hen als een uit te roeien kwaad, en ze worden door de Brusselse minister-president zelfs weggezet als ‘moderne slaven’. Maar de Uberchauffeurs die dagelijks Brussel doorkruisen blijven er zelf nuchter onder. “In de traditionele taxisector moeten chauffeurs onderling strijden om te overleven en wordt erop los gefraudeerd. Bij Uber zijn er nooit chauffeurs genoeg en wordt elke cent geregistreerd. Bij wie ligt dan echt het probleem?”

De Uberchauffeur was de afgelopen weken - nog meer dan anders - aangeschoten wild. Een betoging van de traditionele taxisector tegen het Amerikaanse vervoersbedrijf en tegen het taxiplan van Brussels minister Pascal Smet (SP.A) legde Brussel lam. Dat vormde de ideale gelegenheid voor verschillende Brusselse regeringsleden, zoals minister Didier Gosuin (Défi) en minister-president Rudi Vervoort (PS), om de Uberchauffeur af te schilderen als moderne slaven, die bovendien niet bijdragen aan de sociale zekerheid en zo hun collega’s in de zwart-gele wagens oneerlijke concurrentie aandoen.

Prince (35) en Mohamed (41) zijn beiden chauffeurs voor Uber in Brussel en belichamen ook meteen twee verschillende profielen die heil zien in een bestaan als taxichauffeur. Voor Prince is het vooral een tijdelijke oplossing om zijn studies Industriële Wetenschappen te kunnen bekostigen. Voor Mohamed, daarentegen, is een voltijdse job als chauffeur voor Uber het hoofddoel. Voorlopig behoudt hij nog even zijn voltijdse job in de beveiligingssector en rijdt hij in zijn vrije tijd rond met zijn wagen om een extra centje te verdienen.

60 uur per week
“De job als Uberchauffeur is ideaal omdat het mij toelaat om zelf mijn uren te kiezen”, vertelt Prince. “Ja, ik werk veel - zo’n 60 uur per week - maar ik kan wel zelf kiezen wanneer ik niet werk om me te kunnen toeleggen op mijn studies.” Vijf maanden is Prince ondertussen op de baan, maar allemaal peis en vree is het niet. Hij werd al twee keer geconfronteerd met agressie door taxichauffeurs, waarbij een chauffeur hem zelfs klem reed. “Bij mij bleef het beperkt tot verbale agressie, maar ik hoor genoeg andere verhalen van collega’s wiens auto werd bekrast, tot zelfs fysieke aanvallen.”

Nochtans is er volgens Prince plaats voor zowel taxi- als Uberchauffeurs. “Men moet niet bang zijn van concurrentie, we zijn zelfs nog steeds niet met genoeg. Klanten in Brussel worden nog niet snel bediend als we het vergelijken met andere steden. De service kan nog een pak beter, en daarvoor hebben we net méér chauffeurs nodig.”

‘Maffioos systeem’

Mohamed werkte zelf anderhalf jaar in de traditionele taxisector voor hij de overstap maakte naar Uber. Daarvoor had hij zo zijn redenen. “Ik heb genoeg gezien bij de taxisector. Het maffioze systeem van licenties die worden doorverkocht, chauffeurs die dag in dag uit achter een bedrag aanhollen om toch maar iets over te houden nadat ze 120 euro per dag aan hun bazen moeten afstaan. Tegelijkertijd proberen chauffeurs mekaar te bekampen, om toch maar zo veel mogelijk ritten te kunnen doen. Natuurlijk kun je zo geen kwaliteitsservice aanbieden, je hebt er gewoon de tijd niet voor en je bent op van de stress. Bij wie ligt dan echt het probleem?”

Maar wat de meeste traditionele taxichauffeurs in Brussel dan wél weer hebben, is het statuut van werknemer en alle bijhorende voordelen: een minimumloon, een verzekering en een wagen die tot hun beschikking wordt gesteld. Toch is Mohamed tevreden met zijn zelfstandigenstatuut bij Uber.

“Ik wil niet gewoon promo voeren voor Uber, want ik ben zelfstandig en dus verantwoordelijk voor mijn eigen auto, verzekering en sociale lasten. Maar het is een feit dat alles bij Uber transparant en eerlijk gebeurt. Ik word elke dinsdag keurig op tijd betaald en kan mijn facturen raadplegen op de website. Ook de klant weet wat de rit hem zal kosten en alles gebeurt via de kredietkaart. Er komt geen cent cash geld bij kijken, iets in het zwart achteroverslaan kan dus gewoon niet.”

1.500 euro voor twintig uur per week

Als het over hun inkomsten gaat, blijven Mohamed en Prince op de vlakte. Maar Clémence (29) - "één van de vijf vrouwelijke taxichauffeurs in Brussel", lacht ze zelf - zegt wel onomwonden hoeveel ze aan haar ritten overhoudt.

“Ik rijd ongeveer 20 uur per week en hou daar zo’n 1.500 euro netto aan over per maand”, aldus Clémence. “Maar dat komt vooral omdat ik dit als zelfstandige in bijberoep kan doen, en dus veel kosten kan inbrengen. Ik rij ook met mijn eigen wagen en moet geen wagen huren of leasen.” Een nieuwe auto leasen betekent vaak immers een zware investering, getuigde een andere Uberchauffeur eerder deze week.

Toch is Clémence het niet helemaal oneens met de Brusselse excellenties die van “moderne slavernij” spreken. “Als zelfstandige ben je in theorie wel je eigen baas, maar het is Uber die de klanten aanlevert en bepaalt waar je naartoe gaat. En ik kan me heel goed inbeelden dat je als voltijds Uberchauffeur helemaal niet veel verdient voor de uren die je op de baan bent. Zeker niet wanneer je nog eens in een nieuwe wagen moet investeren en je eigen – dure – verzekering betaalt.”

Sterren najagen

Waar de drie chauffeurs het wel volmondig over eens zijn, is dat het systeem van Uber een betere service voor de klant in de hand werkt. “90 procent van de klanten die bij mij instappen doen dat omdat ze geen gewone taxi’s meer willen nemen”, aldus Clémence. “Niet alleen door de prijs, maar ook door zaken zoals overdreven snelheid en een onvriendelijke service.”

“Bij Uber ben je zelf volledig verantwoordelijk voor je eigen inkomsten en je toekomst als chauffeur”, beaamt Mohamed. “Na elke rit moet de klant de chauffeur en de rit beoordelen. Krijg je enkele keren maar drie sterren in plaats van alle vijf, dan waarschuwt Uber je om je service te verbeteren. Valt het nog voor, dan word je op het matje geroepen op het kantoor en als er daarna geen verbetering is, dan word je gewoon uitgesloten uit het systeem. Daarom zal het eerder een Uberchauffeur zijn die je bagage tot de deur meedraagt, dan een gewone taxichauffeur.”