Advocate: "Krayem voelt zich zo schuldig dat hij woorden er niet voor vindt"

Beschuldigde Osama Krayem, die er sinds de start van het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 het zwijgen toe doet, "voelt zich zo schuldig dat hij de woorden er niet voor vindt". Dat zei zijn advocate, Jane Peissel, dinsdag aan het einde van haar pleidooi.

17.10 uur: Advocaten Abrini en Krayem vragen geen vrijspraak, maar roepen op tot nuance

De advocaten van beschuldigden Mohamed Abrini en Osama Krayem hebben dinsdag bevestigd dat hun cliënten schuldig zijn. Ze vroegen dus geen vrijspraak, maar riepen wel op tot nuance.

Krayem en Abrini moesten zich op 22 maart 2016 beiden opblazen, maar beslisten om dat toch niet te doen. Abrini liet zijn bom achter op een bagagekarretje in Zaventem, Krayem maakte rechtsomkeer en kapte zijn bom leeg in het toilet.

"Natuurlijk" was het Abrini die zijn karretje voortduwde in de luchthaven en is hij verantwoordelijk, zei zijn advocate Laura Pinilla, die benadrukte dat haar cliënt vanaf het begin zijn verantwoordelijkheid heeft erkend. Ze richtte zich in haar pleidooi echter op "ongefundeerde zaken" in het requisitoir en noemde het "simplistisch en karikaturaal" om Abrini af te schilderen als het "bloeddorstige monster", "de harde kern van de terreurcel" of de "bommenmaker" dat het federaal parket van hem maakt.

Ook Gisèle Stuyck, advocate van Krayem, beschuldigde het openbaar ministerie van onwaarheden. Ze gaf aan dat ze aanvankelijk geen argumenten wilde aandragen over de schuldvraag, maar dat ze toch besliste het woord te nemen na het requisitoir om zo te vermijden dat de jury een veroordeling van Krayem foutief zou motiveren.

Haar collega Jane Peissel voegde ook toe dat Krayem, die sinds het begin van zijn proces zwijgt, zich zo schuldig voelt over de aanslagen, dat hij de woorden er niet voor vindt.

De advocaten van de twee beschuldigden leken in hun pleidooien ook al vooruit te blikken op de pleidooien over de straf, die in september plaatsvinden. Pinilla insinueerde dat het parket Abrini wou afschilderen als een "monster" om de strafmaat al te beïnvloeden en zei achteraf aan de pers dat ze hoopt dat haar pleidooi een positieve impact zal hebben op die strafmaat.

17.07 uur: "Krayem voelt zich zo schuldig dat hij woorden er niet voor vindt"

Sinds de start van het asissenproces eind november houdt Krayem zich afzijdig op het proces, in die mate dat zijn advocate Gisèle Stuyck er vaak werkloos bij zat. Stuyck nam dinsdagmiddag wel het woord, niet om zijn schuld te betwisten, wel om de motivering van het federaal parket te verbeteren. Na Stuyck kreeg Jane Peissel het woord, de Franse advocate die hem ook verdedigde in Parijs.

Peissel sprak tegen dat Krayem een testament had opgesteld en daarom ook de intentie had om te sterven als martelaar. Ze betwistte ook dat hij terugkeerde naar het safehouse in de Tivolistraat in Laken, om vandaar opnieuw contact te leggen met Oussama Atar, de emir in Syrië, en zo ook weer toegang te krijgen tot geld, wapens en uiteindelijk nieuwe aanslagen te plegen. Ze sprak van een "fantasme" van het federaal parket.

Maar vooral opvallend was het slot van Peissels pleidooi, waarin ze een verklaring probeerde te geven voor het stilzwijgen van Krayem op het proces, die aan voorzitster Laurence Massart zelfs zijn naam niet wou zeggen. Zijn stilzwijgen staat in schril contrast met zijn houding tijdens het onderzoek. Zo werd op het proces een opname afgespeeld van een reconstructie waarbij Krayem uitvoerig uitlegde hoe zich ontdeed van zijn lading explosieven. Volgens Peissel zwijgt hij niet omdat de feiten te overweldigend zijn, of omdat hij de 'wet van de mens' niet zou erkennen, zoals het parket suggereerde.

"Voor mij is het redelijk coherent wat hij doet", zei Peissel. "Tijdens het onderzoek heeft hij goed meegewerkt en veel uitleg verschaft. Toen het onderzoek rond was, zou het woord nemen betekenen dat hij zich zou verdedigen. Hij heeft daar geen zin in. Het is zijn manier om zijn respect te uiten naar u toe."

Peissel, die zich tot de jury richtte, zei dat hij niet zwijgt omdat hij hoopt om onschuldig bevonden te worden. "Hij voelt zich zo schuldig dat hij er de woorden niet voor vindt."

13.12 uur: Osama Krayem pleit schuldig over hele lijn, zegt advocate

Op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 heeft advocate Gisèle Stuyck, die beschuldigde Osama Krayem verdedigt, gepleit dat ze zijn schuld niet betwist. Bij aanvang van haar pleidooi zei de advocate nog dat het aanvankelijk de bedoeling was geweest om geen argumenten aan te dragen over de schuldvraag, omdat het onderzoek weinig aan de verbeelding overliet. Maar ze voegde eraan toe dat ze het toch nodig vond om het woord te nemen, na het horen van het requisitoir van het federaal parket, dat volgens haar foute elementen bevatte. Zo wil de advocate naar eigen zeggen vermijden dat de jury een veroordeling van Krayem foutief zou motiveren.

12.18 uur: "Abrini is niet het monster dat ze van hem maken"

Beschuldigde Mohamed Abrini is de 'man met het hoedje', die zijn kar met explosieven voortduwde in de luchthaven, maar hij is niet het "bloeddorstige monster", "de harde kern van de terreurcel" of de "bommenmaker" dat het federaal parket van hem maakt. Dat pleitte zijn advocate Laura Pinilla.

"We rechtvaardigen niet hetgeen niet te rechtvaardigen valt. We excuseren niet hetgeen niet te excuseren valt", zei Pinilla aan het einde van haar pleidooi. "Natuurlijk" was het Abrini die zijn karretje voortduwde in Brussels Airport en is hij verantwoordelijk, zei ze. De verdediging vroeg daarom niet de vrijspraak. Wel richtte Pinilla zich in haar pleidooi tegen enkele "ongefundeerde" zaken, die hem een "nog groter pak aanmeten dan dat hij al aan heeft".

Pinilla kondigde vrijwel meteen aan dat ze geen vrijwillige terugtred zou pleiten, als zou Abrini vrijwillig afgezien hebben van de aanslagen omdat hij zijn karretje niet deed ontploffen. Ze citeerde Abrini, die toegaf dat hij een "deel verantwoordelijkheid" heeft, en voerde aan dat hij tijdens het proces eerbied toonde voor het leed van de slachtoffers.

Ja, hij is de 'man met het hoedje'. Maar het is "simplistisch en karikaturaal" om hem af te schilderen als de "eminente terrorist, de grote geradicaliseerde, het lid van de Liwa-as-Sadiq (de elitebrigade van IS, nvdr), de crème de la crème, de harde kern van de terreurcel". Evenmin is hij het "bloeddorstige monster" of de "bommenmaker" dat het parket van hem maakt, klonk het.

Op basis van elementen uit het dossier ontkende Pinilla dat Abrini betrokken was bij de productie van de explosieve stof TATP, bij het klaarmaken van de bommen en bij het registreren van de audioboodschappen. Haar pleidooi leek zo een voorafname op de pleidooien over de strafmaat, die in september plaatsvinden.

10.47 uur: Advocaat Abrini vraagt geen vrijspraak

"Abrini duwde een kar voort op 22 maart in Zaventem. Hij is de 'man met het hoedje'. Jullie kunnen meteen 'ja' antwoorden op de drie tenlasteleggingen" van terroristische moord en poging tot moord en deelname aan de activiteiten van een terroristische groep, begon Eskenazi zijn pleidooi. "De burgerlijke partijen zeggen dat we een mistgordijn willen optrekken, maar Abrini heeft zelf gezegd dat hij een groot deel van de verantwoordelijkheid draagt."

Eskenazi haalde ook zwaar uit naar de detentie- en transfervoorwaarden van de beschuldigden. "Ze speelden luide muziek en blinddoekten hen om hen te desoriënteren en daarna moeten ze antwoorden op vragen van de onderzoeksrechters. En dan gaan ze zeggen dat er tegenstrijdigheden zijn in zijn verklaringen", aldus Eskenazi. "We hebben gevochten tegen elk detentieregime om wat menselijkheid te krijgen."

Hij zei ook "trots" te zijn op het gerecht, dat "telkens opnieuw ongelijk heeft gegeven aan iedereen die niet wilde dat dit proces op een goede manier kon plaatsvinden". Hij verwees daarbij naar de beslissingen over de beschuldigdenbox en de detentievoorwaarden.

"Ik vraag geen vrijspraak. Hij is schuldig, hij zegt het zelf", aldus Eskenazi. Hij benadrukte dat Abrini meteen na zijn arrestatie toegaf dat hij de man met het hoedje was, nog voor de speurders zijn DNA hadden. "Ik weiger te accepteren dat men zegt dat hij zijn verantwoordelijkheid niet heeft genomen. Hij heeft dat vanaf dag één gedaan en zei ook tijdens het proces van Parijs en tijdens dit proces dat hij zijn verantwoordelijkheid neemt. Niemand neemt hem dat af."