Brussel wil tegen 2026 zelf oranje zakken verwerken

De regering wil wel degelijk een vergistingsinstallatie installeren binnen de grenzen van het gewest, die vanaf 2026 jaarlijks 50.000 ton gft-afval moet verwerken tot biogas en compost. Dat bevestigde bevoegd minister Alain Maron (Ecolo) vorige week in de commissie Leefmilieu. Drie mogelijke locaties worden nog bestudeerd, net als het financieringsmodel.

Al ruim tien jaar denkt het Brussels Gewest na over een vergistingsinstallatie die organisch afval omzet in biomethaangas en compost. Zo'n installatie maakt het mogelijk om binnen de grenzen van het gewest energie op te wekken uit organisch afval. Sinds de introductie van de oranje zak voor organisch afval wordt dat soort vuilnis 130 kilometer ver naar Ieper getransporteerd en daar verwerkt.

De huidige Brusselse regering besliste – zoals door Europa in 2008 al was verplicht – dat organisch afval vanaf 2023 apart moet worden ingezameld, en dat “er overwogen zal worden om ingezameld biologisch afval op een passende manier op het gewestelijke grondgebied te verwerken”.

Het plan om zo'n biomethanisatie- of vergistingscentrale te bouwen is er wel degelijk, liet bevoegd minister Alain Maron vorige week op vraag van parlementslid Viviane Teitelbaum (MR) in de commissie Leefmilieu weten. In december vorig jaar stelde Leefmilieu Brussel een expert-coördinator aan, en een projectteam met onder meer Net Brussel, Leefmilieu Brussel en Sibelga.

Die werkgroep heeft mogelijke locaties bestudeerd, zei de minister. “Twee sites in het bijzonder: het waterzuiveringsstation naast het kanaal aan de Budabrug, en het terrein van Net Brussel aan de Humaniteitslaan in Vorst. Binnenkort wordt een openbare aanbesteding gelanceerd om de technische voor- en nadelen van beide sites te bestuderen, en er binnen de regering met kennis van zaken over te kunnen debatteren. Ook de voorhaven dicht bij de verbrandingsoven (zoals al het geval was in 2019, red.) is nog altijd in de running.”

Het projectteam heeft ook het rendement aan biogas per ton organisch afval ingeschat. Daarvoor baseerde het zich op statistieken van Net Brussel en schei- en natuurkundige stalen van het gft-afval. De resultaten van die analyse worden in de komende weken verwacht, zei Maron.

De werkgroep gaat uit van een jaarlijkse capaciteit van 50.000 ton organisch afval: 30.000 ton voedsel uit de oranje zak, om biogas van te maken, en 20.000 ton tuinafval zoals takken en bladeren, dat tot compost zal verwerkt worden.

Bouw in 2024

Ter vergelijking: in 2019 zamelde Net Brussel 22.000 ton aan voedsel- én groenafval samen in. “Vandaar dat de verplichting door het Gewest om organisch afval apart te sorteren vanaf 2023 zo belangrijk is,” zegt Michaël Ooms, de expert rond biomethanisatie die voor Leefmilieu Brussel het project begeleidt. “Want het potentieel is er: Net Brussel zamelt bij particulieren jaarlijks 300.000 ton aan afval in, en daarvan is 40 procent (of 120.000 ton, red.) organisch. Als je daar dan nog het organische afval van bedrijven bij rekent, stijgt dat cijfer nog. Verder willen we ook verspreid over het gewest organisch afval blijven inzamelen, via thuis- en wijkcomposten.”

De financiering van de bouw en exploitatie van de centrale wordt nog bestudeerd. Een van de mogelijke scenario's, zegt Ooms, is een publiek-­private samenwerking. Een vergistingscentrale betekent overigens niet noodzakelijk geurhinder, omdat daar technische oplossingen voor bestaan.

Begin volgend jaar zal de regering volgens Maron knopen doorhakken. Het is de bedoeling om nog deze legislatuur, in het eerste semester van 2024, te beginnen met de bouw, zodat de biomethanisatiefabriek in 2026 van start kan gaan.