Groene daken en een ‘zwart netwerk’: de burgeraanbevelingen over biodiversiteit

Groene daken, fietspaden tussen de Brusselse groene zones en een 'zwart netwerk' dat de verlichting in de stad moet beperken tussen bepaalde uren. Het zijn maar een paar onderdelen van de 22 aanbevelingen die de burgercommissie Biodiversiteit dinsdag zal voorstellen. Het thema belandde op de politieke agenda na een petitie voor het behoud van de Josaphatruigte in Schaarbeek.

45 gelote Brusselaars werkten samen met 15 parlementsleden in een gemengde deliberateive commissie biodiversiteit. Na wekenlang debatteren kwamen 22 aanbevelingen uit de bus.

De overlegcommissie wil ten eerste dat er een duidelijke visie en een strategie komt in verband met biodiversiteit, en dat op basis van wetenschappelijk onderzoek. Bovendien wil de commissie het begrip 'biodiversiteit' laten opnemen in het Brussels Wetboek voor de Ruimtelijke Ordening (Cobat) zodat er bij stadsplanning, bouwen en renoveren rekening mee kan worden gehouden.

“Het wetgevend kader op vlak van ruimtelijke ordening is momenteel ontoereikend. Het beschermt de reeds beschermde ruimten, maar niet de feitelijke groene ruimten zoals de braakliggende terreinen,” klinkt het, met een vingerwijzing naar onder meer de friche Josaphat of het Wielsmoeras.

Daarnaast wil de commissie dat er niet meer gebouwd mag worden in overstromingsgevoelige zones. Ook moeten er collectieve tuinen of moestuinen aangelegd worden voor burgers die geen tuin of balkon hebben, en moeten burgerinitiatieven rond biodiversiteit aangemoedigd worden met premies en ecocheques.

Bovendien moet er een verplichte opleiding komen over biodiversiteit voor beroepen in de stedenbouwkundige sector.

Vergroenen

De burgercommissie raadt ook aan om de openbare ruimte zoveel mogelijk te vergroenen. Zo moet er meer begroeiing komen op de “1.800 hectare niet gebruikte platte daken”, en ook carports en parkings moeten meer beplant worden. De groene ruimtes van de Ter Kamerenabdij, het Terkamerenbos, de vijvers van Elsene en het Flageyplein moeten met elkaar verbonden worden met fiets- en voetpaden en er moet een tunnel komen tussen de Terkamerenabdij en het Terkamerenbos.

Ook wil de overlegcommissie lichtvervuiling aanpakken. Zo wil men de binnen- en buitenverlichting van gebouwen verminderen, net als elektrische reclameborden. Een plan voor een ‘zwart netwerk’ moet er bovendien voor zorgen dat de sterkte van de verlichting tijdens bepaalde uren vermindert.

De kanaalzone moet ook onder handen worden genomen. Vorige week nog dreven er duizenden dode vissen. De overlegcommissie wil daar meer begroeide vlotten en insectenhotels installeren. Ook willen ze dat er op bepaalde uren niet mag worden gevaren.

Het autoverkeer moet daarnaast verminderen, onder meer door meer Park+Ride-parkings en autoloze zondagen, maar ook door autodelen aan te moedigen, autovrije zones aan te leggen en zich te verzetten tegen de uitbreiding van de grote Ring.

Josaphat

De 14de aanbeveling betreft de Josaphatruigte, die aan de basis ligt van de deliberatieve commissie, nadat een petitie genoeg stemmen had behaald. In het parlementair verslag beveelt men aan "de bestaande oppervlakte te behouden met een bijzondere status als erfgoed om van het braakland een voorbeeld te maken van biodiversiteit voor Brussel, hoofdstad van België en Europa."

Maar die versie moet nog lichtjes aangepast worden, verduidelijkt parlementslid en verslaggever Soetkin Hoessen (Groen). In de aanbevelingen die dinsdag worden voorgesteld zal dan gesteld worden om braakliggende terreinen (in het algemeen) 'zoveel mogelijk te beschermen', een afgezwakte aanbeveling dus.

Volgens Hoessen komt de aanpassing er na een amendement van parlementslid Martin Casier (PS). "Het feit is dat er een heel specifieke vraag is om de Josaphatruigte te beschermen, die voor bepaalde politieke partijen heel moeilijk ligt," aldus Hoessen.

Nadat het amendement oorspronkelijk werd weggestemd , werd het op het nippertje toch opgenomen in de aanbevelingen nadat een burger het amendement terug had opgevist, en het toch nog gestemd geraakte.

Al bij al vond Soetkin Hoessen de samenwerking met burgers echter "een heel fijne ervaring". Toch is het maar de vraag hoeveel inspraak burgers écht hebben wanneer er uiteindelijk toch gehoor wordt gegeven aan de vraag van een parlementslid en het oorspronkelijke doel van de burgercommissie op die manier opzij wordt geschoven.

Het is de reden waarom Ecolo-Groen zich bij de laatste stemming heeft onthouden, legt Hoessen verder uit. "Maar het is een vraag die ik mezelf ook stel en die moet meegenomen worden naar de evaluatie van het systeem van de overlegcommissie met burgers," aldus nog Hoessen.

'Dit was geen actie van de PS'

Parlementslid Martin Casier (PS) ontkent in een reactie dat hij de aanbevelingen in een bepaalde richting heeft willen sturen. Hij is niet gediend met die insinuatie. "Het was een burger (ik moet er zo nodig op wijzen - gezien de vermoedens - dat ik haar niet ken) die besloot dit amendement opnieuw in te dienen en het werd bekrachtigd door de meerderheid van de aanwezige burgers. Het was dus geen actie van mij of nog van mijn partij," zo zegt hij.