VUB-archeologen onderzoeken verleden en toekomst van onze bedreigde kustlijn

In de volgende vier jaar gaan archeologen van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) samen met een multidisciplinair team van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ), de KU Leuven en Hogeschool West-Vlaanderen (Howest) het kustlandschap in en rond Oostende onderzoeken. Het project, dat van start gaat onder de naam Testerep, is van archeologisch belang, maar kan ook leiden tot een reeks aanbevelingen over de toekomst van de Belgische kustlijn in een veranderend klimaat.

Testerep is de naam van een schiereiland dat zich ooit uitstrekte van Westende ('west-einde') tot Oostende en dat ongeveer 1.000 jaar geleden nog van het vasteland gescheiden was door een brede getijdengeul. Toen werden vermoedelijk ook al de eerste dijken gebouwd. Op het oostelijke uiteinde van Testerep werd in 1266 het oudste Oostende gesticht, maar de stad spoelde tijdens een zware stormvloed nagenoeg volledig weg in 1394.

Verzonken eiland

Het onderzoek aan de kust richt zich op de laatste 5.000 jaar, omdat in die periode de stijging van de zeespiegel constant bleef, op de laatste eeuw na. De Belgische kust evolueerde doorheen de tijd van een natuurlijk landschap naar de volledig door de mens geconstrueerde kustlijn.

"We willen onder meer te weten komen hoever Testerep zich ooit uitstrekte in de zee, hoe de positie van de kustlijn en de grote getijdengeulen geëvolueerd is, en wat voor een impact het afsluiten van die geulen door de mens gehad heeft op de natuurlijke erosie- en sedimentatieprocessen aan de kust", zegt VUB-archeoloog Soetkin Vervust.

Kustbescherming

Het onderzoek zal zowel aan land als op zee uitgevoerd worden. Daarbij worden bestaande data over de natuurlijke en menselijke elementen in het landschap geïnventariseerd en nieuwe data verzameld. Waterbouwkundige ingenieurs bekijken dan via mathematische modellen welke factoren hebben geleid tot het ontstaan en de verdwijning van Testerep. Daarnaast worden ook interactieve 3D-simulaties gemaakt van de landschapsrevolutie.

"Die data moeten ons in staat stellen om zinvolle kustbeschermingsmaatregelen naar voren te schuiven die de toekomst zullen doorstaan", stelt Vervust.