Europees Hof houdt reddingsplan voor havenspoorlijn overeind

Het Europees Hof van Justitie heeft donderdag uitspraak gedaan in de zaak rond de goederenspoorlijn die de haven van Brussel met het Belgische spoorwegnet verbindt. Dankzij de uitspraak blijft het reddingsplan overeind dat de Brusselse regering in overleg met de federale regering, spoornetbeheerder Infrabel en het havenbestuur had uitgewerkt voor de spoorlijn.

Het federale Fonds voor Spoorweginfrastructuur (FSI) besliste in 2004 om het voormalige spoorwegknooppunt Schaarbeek-Vorming, in het noorden van het Brussels gewest, bouwrijp te maken en te verkopen. Dat betekende echter dat ook de spoorlijn die de site met de nabijgelegen haven van Brussel verbindt buiten gebruik zou worden gesteld - wat in 2021 effectief gebeurde. Omdat op die manier de enige spoorwegverbinding van de haven van Brussel met het Belgische spoorwegnet sneuvelde, trokken het havenbestuur en het Brussels gewest naar de rechtbank.

Het Brusselse hof van beroep stelde daarop een prejudiciële vraag aan het Europees Hof van Justitie. De rechter in Luxemburg heeft nu geantwoord dat een spoorverbinding die deel uitmaakt van het trans-Europees netwerk in principe niet mag worden afgeschaft. Uitzonderlijke omstandigheden laten dat wel toe, maar een gebrek aan onderhoud of een plan om het betrokken domein te gelde te maken vallen daar niet onder. Belangrijk is ook dat de rechter verduidelijkt dat een bestaande verbinding wel vervangen mag worden door een "nieuwe verbinding met hetzelfde type infrastructuur".

Reddingsplan blijft overeind

Daarmee kan het reddingsplan dat voor de bedreigde havenspoorlijn uitgewerkt wordt, in stand gehouden worden. In maart 2022 maakte Brussels minister van Leefmilieu Alain Maron (Ecolo) bekend dat er met de federale regering, Infrabel en de haven een principeovereenkomst is gesloten om de spoorinfrastructuur op Schaarbeek-Vorming te redden. Zo kan de site ook in toekomst ontsloten worden via het spoor, bijvoorbeeld als daar nieuwe economische activiteiten ontwikkeld worden. Bovendien halen de haven en het Belgische spoorwegnet zo tot 18.500 vrachtwagens van de Brusselse ring, klonk het toen.

De technische oplossing die werd uitgewerkt, bestaat erin de infrastructuur te behouden door het tracé van de spoorlijn lichtjes te wijzigen. Dat het Europees Hof nu zegt dat een bestaande verbinding vervangen mag worden, betekent dat die oplossing behouden kan blijven.