Recordaantal treinen geschrapt in 2022

Het afgelopen jaar werd een recordaantal treinen geschrapt. Dat bericht De Tijd, die cijfers van spoornetbeheerder Infrabel analyseerde. Structurele infrastructuur- en personeelsproblemen liggen aan de basis van de forse inperking van het treinaanbod.

In totaal werden het voorbije jaar meer dan 38.400 treinritten die gepland stonden, geschrapt. 2022 breekt daarmee nu al het record uit 2016, toen er iets meer dan 38.000 treinen deels of volledig werden afgeschaft. Per maand worden nu bijna 3.500 ritten geschrapt, waardoor de eindbalans ver boven de 40.000 dreigt uit te komen.

Met uitzondering van coronajaar 2020 zit het aantal geschrapte treinen al jaren in de lift. Ongevallen, spoorlopers of externe factoren zoals het weer liggen aan de basis van de meeste schrappingen, maar dit jaar valt vooral de impact van personeelstekorten en een hoog ziekteverzuim bij de NMBS op. Normaal is de spoorwegmaatschappij de oorzaak van een derde van de afschaffingen, nu is dat 40 procent, of meer dan 15.000 afschaffingen.

Daar komt nog de verouderde infrastructuur bij. Fel verouderde treinstellen blijven in roulatie omdat de 200 bestelde nieuwe dubbeldekstreinen maar niet geleverd worden, maar die vallen vaker uit.

Daarnaast is naar schatting 700 kilometer aan spoor er zo slecht aan toe dat er eigenlijk geen treinen zouden mogen rijden. Bestuurders moeten daardoor trager rijden, met vertraging tot gevolg.

Als gevolg van die problemen zakte ook de stiptheid het afgelopen jaar verder weg. Minder dan 90 procent van de treinen kwam in 2022 binnen de zes minuten na de voorziene aankomsttijd aan in het station. Vooral de grote stations kampen met een tanende stiptheid.

Storm Eunice

De NMBS wijst erop dat de categorie 'derden' - zoals spoorlopers, kabeldiefstallen en persoonongevallen - de voornaamste oorzaak van afgeschafte treinen blijft. Storm Eunice in februari was bijvoorbeeld goed voor 939 volledige en 500 gedeeltelijke afschaffingen, zegt woordvoerder Bart Crols.

Daarnaast klopt het dat de NMBS wacht op de levering van 200 nieuwe dubbeldeksrijtuigen en dus langer dan gepland met ouder en meer pannegevoelig materiaal moet rondrijden. Het personeel dat in 2022 aangeworven moest worden is intussen aangeworven, zegt Crols ook nog. De overgrote meerderheid van die nieuwe werknemers is intussen ook gestart.

Onderhoudsachterstand

Infrabel-woordvoerder Thomas Baeken stelt dat de infrastructuurbeheerder in november verantwoordelijk was voor 17,2 procent van de gedeeltelijke en volledige afschaffingen. Dat is een stijging in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, toen dat aandeel op 13,7 procent lag, maar wel een daling in vergelijking met 2020, toen het om bijna 20 procent ging.

Baeken stelt dat Infrabel een onderhoudsachterstand heeft opgelopen door verschillende besparingsrondes, maar dat die vanaf 2025 tot 2030 à 2032 kan worden weggewerkt. De infrastructuurbeheerder bespaart hoe dan ook niet op veiligheidskritische infrastructuur, benadrukt de woordvoerder nog.