Tegenstanders over het circulatieplan: van 'gevaarlijk' tot 'slechte timing'

Het nieuwe circulatieplan van de Vijfhoek is nog maar pas in werking getreden, en de zorgen nemen al toe. Oppositiepartijen stellen zich grote vragen bij de timing, verkeersveiligheid en leefbaarheid van de Stad Brussel. Handelaars vrezen op hun beurt dat klanten zullen afhaken.

Meer open ruimte voor voetgangers en fietsers, minder autoverkeer in de binnenstad en dus een leefbare stad voor zijn bewoners: het nieuwe circulatieplan van de Stad Brussel belooft veel goeds, al lijkt niet iedereen even overtuigd.

Dirk De Block, PVDA-voorzitter in Molenbeek, heeft gisteren en vandaag de test gedaan met zijn wagen in de Stad Brussel, maar reageert allesbehalve positief. “Brusselaars rijden nog volgens de oude regels, terwijl anderen de nieuwe verkeersborden volgen, dat leidt tot gevaarlijke situaties”, klinkt het.

Moeilijk bereikbare parkings

Volgens De Block zorgt het nieuwe circulatieplan ook voor een moeilijke bereikbaarheid van parkings. “Na een rit van meer dan veertig minuten rond het Fontainasplein, ben ik dan maar gewoon teruggekeerd naar Molenbeek”, zegt De Block. “Het was onmogelijk om een parkeerplek te vinden door de moeilijke verkeerslus.”

Volgens Brussels schepen van Mobiliteit Bart Dhondt (Groen) is er genoeg parkeeraanbod in de Vijfhoek, met ongeveer 10.000 plaatsen. “Er bestaat geen gebrek aan parkeerplaatsen, maar ze moeten wel zichtbaarder worden”, reageert hij, “daarom zijn wij het parkeergeleidingssysteem nog aan het verbeteren binnen de stadsgrenzen.”

De partij PVDA zegt nu oppositie te willen voeren tegen het nieuwe circulatieplan om ervoor te zorgen dat bewoners gemakkelijker hun wagen kunnen parkeren. En dat is ook belangrijk voor minder mobiele mensen zoals rolstoelgebruikers, vindt Mathias Vanden Borre, parlementslid (N-VA). “Het openbaar vervoer nemen, is voor hen vaak moeilijk. Er is niet gedacht aan alternatieven voor hen”, zegt Vanden Borre. “Ze krijgen nu de indruk dat ze weggepest worden uit Brussel.”

‘Randvoorwaarden moeten beter’

Ook de randvoorwaarden moeten veel beter. “Zorg voor betere bus – tram, - en metrolijnen en maak het openbaar vervoer goedkoper”, vraagt De Block. Iets wat Bianca Debaets, Brussels Parlementslid (CD&V) beaamt. Volgens haar moet het circulatieplan hand in hand gaan met betere voorzieningen aan de rand van Brussel. “Er moet een uitgebreid netwerk van openbaar vervoer komen dat stipt en veilig is, maar daar knelt het schoentje”, zegt Debaets. “Een autoluw stadscentrum mag dan wel de toekomst zijn, maar dan wel onder goede randvoorwaarden en die zijn er vandaag nog niet.”

Ook David Weytsman, Brussels parlementslid en gemeenteraadslid (MR) is niet te spreken over het nieuwe circulatieplan. Volgens hem moeten de alternatieven voor een wagen veel beter. “Voor veel Brusselaars duurt een rit naar de Vijfhoek nu bijna een uur met het openbaar vervoer”, klinkt het.

Volgens mobiliteitsschepen Dhondt is de Vijfhoek echter de meest bereikbare plek van Brussel. “We hebben het centraal station dat dagelijks duizenden pendelaars verwelkomt en we hebben een sterk MIVB – en De Lijnnetwerk dat we blijven uitbreiden”, klinkt het.

Maar ook voor mensen die uit Vlaanderen komen, moeten de voorwaarden aan de rand van het Gewest beter, vindt VOKA. “Ik mis nog overstapparkings aan de oostkant van Brussel voor wie uit Leuven komt, of aan de noordkant bij de A12”, zegt Jan Van Doren, directeur VOKA Metropolitan.

Het doel is om op termijn nieuwe overstapparkings te creëren, “maar het is ook belangrijk om de bestaande parkings te benutten”, vult Dhondt aan. “We zien dat de overstapparking aan COOVI niet voldoende wordt benut.”

Vanaf september worden de bestaande overstapparkings bovendien gratis. Dat moet pendelaars overtuigen om hun wagen aan de rand achter te laten en met het openbaar vervoer Brussel binnen te rijden.

‘Timing zit verkeerd’

Nu de renovatiewerken aan de Troontunnel en ter hoogte van Kruidtuin nog altijd volop bezig zijn, rijst de vraag ook of het circulatieplan wel op een goed moment in voege treedt. “Het circulatieplan in werking laten treden terwijl er nog volop tunnelwerken zijn op de Kleine Ring is een slecht idee”, zegt Jan Van Doren. “Dit belooft verkeerschaos op de Kleine Ring vanaf september.”

“MR heeft gevraagd om het circulatieplan een jaar uit te stellen tot alle renovatiewerken aan de Kleine Ring afgerond zijn, maar dat is niet gebeurd”, zegt Weytsman. De renovatiewerken aan de Troontunnel duren nog tot de zomer van 2023.

“Het is nooit het juiste moment, we moeten nu eenmaal op alle niveaus maatregelen nemen zodat we de klimaatdoelstellingen halen”, reageert Dhondt. “We mogen bovendien niet vergeten dat de tunnelrenovaties belangrijke elementen zijn in het Good-Moveplan, dus een renovatie is beter dan een hele tunnel af te sluiten.”

Volgens VOKA is de samenloop van de tunnelrenovaties op de Kleine Ring en het circulatieplan het gevolg van een slechte communicatie tussen de gemeenten en het Gewest. “Het circulatieplan is gemeentelijk, maar de Kleine Ring is een gewestelijke bevoegdheid, dus Brussel-Stad heeft dit plan duidelijk niet voldoende afgestemd met het Gewest”, meent Van Doren.

‘Handelaars zullen hun klanten verliezen’

“We hebben een handelsplan nodig en niet het zoveelste circulatieplan”, stelt Weytsman. Iets wat Michel Deschuytere van de handelaarsvereniging van de Marollen maar al te graag toejuicht. Hij vreest het einde van het commerciële leven in de wijk. “Op papier ziet het er allemaal wel goed uit, maar de realiteit zegt iets anders”, meent hij. “Mijn klanten kunnen niet meer door het centrum rijden als ze een afspraak hebben in mijn schrijnwerkersatelier in de Hoogstraat, omgekeerd geldt hetzelfde. Ik zou dan via de Regentschapsstraat en de Koningsstraat moeten omrijden."

Ook de antiekmarkten op zondag zijn erg bekend in de Marollen, maar met de nieuwe verkeerslus tussen de Hoogstraat en de Blaesstraat dreigen er volgens Deschuytere lange files te ontstaan. “Mensen gaan dan liever elders hun antiek kopen”, voorspelt hij. “Het commerciële leven hoort precies niet meer bij het imago van Brussel.”

Het is iets wat ook VOKA almaar vaker opmerkt bij haar ondernemingen. “Bedrijven trekken massaal Brussel uit, omdat het voor hun pendelende werknemers niet meer te doen is om naar Brussel te komen”, zegt Van Doren. “Ik hou mijn hart vast voor hoe het verkeer vanaf september zal verlopen.”