Voor Van den Brandt was er geen andere keuze voor het Zuidpaleis

De ontmanteling van de binnenkant van het Zuidpaleis om een beproefde tunnelconstructietechniek te kunnen gebruiken, was de minst slechte optie om het metroproject Noord-Albert op deze plek uit de patstelling te halen. Dat herhaalde minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen) dinsdag in een gedetailleerde uiteenzetting in de bevoegde commissie van het Brussels Parlement.

De jongste dagen kwam er vanuit de oppositie nauwelijks verholen verwijten dat de Brusselse regering niet transparant is in dit dossier en dat onvoldoende rekening gehouden werd met mogelijke alternatieven. Maar minister Van den Brandt probeerde dit te weerleggen aan de hand van heel wat details en van de nota van de regering aan het parlement.

Ze wees er ook op dat het vasthouden aan de "jet grouting"-techniek (de techniek die zorgde voor het stilleggen van de werf omdat het bouwwerk instabiel dreigde te worden red.), zelfs met aanpassingen, verschillende gevaren inhield: de vertraging met 8 jaar van de realisatie van de metro, die pas in 2035 in gebruik genomen zou kunnen worden; een meerkost voor het traject onder het Zuidpaleis van 245 miljoen euro; en zeer belangrijke hinder voor de wijk.

"Nog erger zou op basis van het uitvoeringsplan de hinder zijn voor de gebruikers van het Zuidpaleis en de "Stalingrad village", waar de handelaars tijdelijk onderdak krijgen, en ruimer voor heel de wijk die van midden 2023 tot eind 2027 onleefbaar zou zijn. Ook voor het onderwijs en de handel in het Zuidpaleis moest een nieuw onderkomen gezocht worden", benadrukte de minister.

Prijsberekening

Ze vond het ook onaanvaardbaar dat de aannemer zijn resultaatsverbintenis uit zijn offerte heeft gehaald, terwijl de MIVB geen afdoend antwoord kreeg op de herhaalde vragen naar de details van de prijsberekening. "Kortom, volledige onzekerheid over de resultaten", aldus nog Elke Van den Brandt.

Bij een tweede scenario, dat eveneens door de Brusselse regering verworpen werd, zouden nieuwe openbare aanbestedingen uitgeschreven worden voor het ontbrekend tunnelgedeelte, maar dat zou aanleiding kunnen geven tot schadevergoedingen aan de aannemer.

"Nieuwe aanbestedingen van dergelijke omvang kunnen leiden tot meerdere risico's wegens omslachtige, gerelateerde gunningsprocedures of de coördinatie van verschillende, concurrerende aannemers op hetzelfde terrein", stelde de minister. Een nieuwe aanbesteding door de MIVB van de moeilijkste werken zou ook leiden tot zeer hoge prijzen.

Het weerhouden scenario - de gedeeltelijke ontmanteling van het Zuidpaleis met behoud van de gevels en de bouw van de tunnel in open lucht - "was de moeilijkste beslissing van de legislatuur vermits het Zuidpaleis het hart van de reeds erg getroffen wijk is". "Het is een beslissing die tijd gekost heeft, want we wilden volledig zeker zijn over de verschillende scenario's en hetgene wij zouden kiezen". En dat scenario houdt volgens Elke Van den Brandt kortere termijnen, een beproefde techniek, een betere waarde/kost-verhouding en minder hinder voor de wijk in.

De gedachtenwisselingen in commissie zorgden onder meer bij Arnaud Verstraete (Groen) en David Weytsman (MR) voor een adrenaline-opstoot. De eerste feliciteerde de regering met haar "spontane transparantie" en de MIVB met het zorgvuldig onderzoeken van alle opties. "Sommigen beweren dat er andere opties op tafel liggen. Dit is een misbruik van de bijzonder moeilijke situatie waarin de omwonenden leven", zei de partijgenoot van de minister. Dit lokte een heftige reactie uit bij zijn liberale collega die zich beriep op zijn recht om "vragen te stellen".