Werken nieuwe tramlijn 10 van start ondanks beroep bij Raad van State

Woensdagochtend werd de eerste spade in de grond gestoken voor tramlijn 10. Het nieuwe traject moet het militair hospitaal van Neder-Over-Heembeek met het stadscentrum verbinden. Een buurtbewoner diende wel een verzoekschrift tot nietigverklaring in bij de Raad van State. Als de buurtbewoner gelijk krijgt, moeten de begonnen werken alsnog worden stilgelegd.

Tramlijn 10 wordt 5,5 kilometer lang, zal 10 nieuwe haltes bedienen en kan tijdens de spits 1.600 tot 2.400 reizigers per uur vervoeren. De tram moet ervoor zorgen dat de inwoners van Neder-Over-Heembeek het centrum gemakkelijker kunnen bereiken en dat de toegankelijkheid van de verschillende voorzieningen in Neder-Over-Heembeek verbetert.

De afgelopen tien jaar startte de gemeente namelijk een aantal belangrijke projecten op, zoals het plan om 1.000 woningen en openbare voorzieningen te bouwen: kinderkribbes, scholen, een rusthuis, buurthuizen en sportcentra.

Bovendien zijn er nog veel bouwmogelijkheden in Neder-Over-Heembeek, waardoor het aantal inwoners de komende jaren weleens sterk kan stijgen. Meer inwoners betekent ook een grotere druk op het openbaar vervoer en dan volstaat een bus niet meer.

"Brussel verandert en de behoeften van de inwoners veranderen mee. De MIVB moet daar dus op inspelen”, zegt Brieuc de Meeûs, CEO van de MIVB. “Tram 10 is daar een antwoord op. De lijn biedt een milieuvriendelijke en kwaliteitsvolle mobiliteitsoplossing door dit gedeelte van de stad efficiënt te verbinden met de rest van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest."

Beroep

Maar niet iedereen is opgezet met de nieuwe verkeersroute. Volgens Claude Carpent, inwoner van Neder-Over-Heembeek en vertegenwoordiger van het Collectif Non au Tram à NOH, werd de inspraak van burgers niet gerespecteerd en bleven verschillende petities en demonstraties onbeantwoord. Daarom diende hij begin januari een verzoekschrift in tot nietigverklaring en gewone schorsing in bij de Raad van State. (Indien dat niet lukt, dreigt Carpent met een indiending van een noodschorsing, dat is een vordering tot schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid).

“De aanbestedingsprocedures zijn namelijk niet nageleefd door de vergunninghouders zoals de MIVB en het Gewest”, aldus Carpent. “Bovendien werd totaal geen rekening gehouden met de inspraak van de omwonenden. Het is wachten op de reactie van de Raad van State.”

Hoewel voorafgaand aan de werken een openbaar onderzoek werd ingesteld, en ook verschillende informatiekanalen waren opgezet - zoals een Facebook-pagina, een WhatsApp-groep, een telefoonnummer en een "huis van de tram", waar iedereen informatie kon krijgen en vragen kon stellen - blijft Carpent bij zijn punt: de input van omwonenden werd niet meegenomen.

“De impact van de werken zal onvermijdelijk schade veroorzaken bij de omwonenden, maar vooral bij winkeliers", zegt Carpent. “Er zijn bepaalde zones die volgens ons absoluut niet geschikt zijn om een tram te laten rijden. Smalle straten, wijken die aanvankelijk dienst deden als recreatiezones, plaatsen waar er momenteel heel veel fietsers en zachte weggebruikers zijn of waar ouders hun kinderen van school halen.”

Indien de Raad van State volgt, moet de MIVB de werken stopzetten en zelfs alles terug in de oorspronkelijke staat brengen.

'Niet op de hoogte'

“Wij waren niet op de hoogte van de klacht, ik kan dus niet veel meer zeggen dan dat de werken begonnen zijn”, zegt MIVB-woordvoerder An Van hamme. “We begrijpen dat dit voor sommige mensen een project is met een ingrijpende verandering in hun leefomgeving, maar de tram moet ergens passeren. Daarom hebben we ook de nadruk gelegd op de kwaliteit van de openbare ruimte die nadien wordt aangelegd.”

Volgens de MIVB-woordvoerder is wel degelijk geluisterd naar burgers en omwonenden via verschillende inspraakmomenten. “Zeggen dat er geen inspraak is geweest, klopt gewoon niet. Maar je kan onmogelijk iedereen tevreden stellen.”

Ook Pieterjan Desmet, woordvoerder van minister van mobiliteit, openbare werken en verkeersveiligheid Elke Van den Brandt (Groen), noemt het verzoekschrift tot nietigverklaring "een zonde".

"Als de rechter effectief beslist om de werken stop te zetten, dan moet het Gewest die uitspraak respecteren. Maar tot de rechter iets anders aangeeft, gaan de werken uiteraard gewoon door. Het is jammer omdat dit project niet alleen de sporen zelf inhoudt, maar ook bijvoorbeeld de renovatie van een aantal pleinen. De impact op de omgeving is eigenlijk heel positief”, aldus Desmet.

Planning

In november 2021 werd de bouwaanvraag voor het project ingediend. Een goedkeuring kwam er eind 2022. In maart vorig jaar startten al werken van de nutsbedrijven. De eigenlijke werken aan de sporen zijn woensdag officieel begonnen. In het najaar van 2024 zouden de eerste trams op lijn 10 kunnen beginnen rijden, als het beroep tenminste wordt afgewezen.