Column Freddi Smekens: Diskuteire

In elk geval kunnen we ervan uitgaan, waarde lezer, dat diskuteire alles met communicatie te maken heeft. Onlangs vroeg ik me nog af of bijvoorbeeld een interview iets met diskuteire te maken heeft. In eerste instantie dacht ik van wel. Maar bij nader inzien kwam ik tot het inzicht dat we wannier we diskuteire, altaaid gelaaik wille kraaige. Niet dat een discussie beginnen altijd per se te maken heeft met in de clinch goen, mo miestal drooit het doe op ooit.
Een ander aspect van diskuteire is dat iedereen er zijn mening op nahoudt en de overtuiging van de andere zoveel mogelijk probeert af te zwakken. Wanneer ik met die opmerking kom aandraven, krijg ik als antwoord: "Ge zegt da omda ge intolerant zaait." Welnu, waarde lezer, ik kan daarmee niet helemaal akkoord gaan. Temeer omdat ik van oordeel ben dat echt diskuteire altaaid 'n betche mè lawaait moeke te moke heit. Of het moest zijn dat 'n diskeuse, die naam waardig, op een even egale als neutrale toon gevoerd kan worden.

In ons Brussels zeggen we "Doe goen we nemi auver diskuteire" wanneer men een probleem of meningsverschil als definitief afgehandeld beschouwt. In het andere geval heeft men het over "Doe kunne we masscheen neki auver klappe." De vraag die ik mij bij dat laatste stel, is eigenlijk niet zo eenvoudig als ze op het eerste gezicht lijkt. Namelijk: bestoet er e verschil tusse "Ik spreik mè a nemi" en "Ik diskuteir nemi mè a"? Daarmee wil ik ook meteen even aangeven dat er een subtiel, maar daarom niet minder groot verschil bestaat tussen diskuteire, babbele, spreike en eventueel lamenteire, zievere, zwanze en zoege. Maar wat blijkt nu, waarde lezer? Dat alle vormen om ons uit te drukken, in het fenomeen diskuteire verweven kunnen worden. Diskuteire heeft dus met iets universeels te maken wat onze omgang met de anderen betreft.

Een ander mooi aspect van diskuteire heeft ermee te maken dat verschillende personen op hetzelfde ogenblik hun steentje tot de diskeuse kunnen willen bijdragen. En dat het daardoor kan gebeuren dat bijvoorbeeld twee, vijf of soms wel tien mensen tegelijk aan het woord zijn. Want het is - althans volgens mij - helemaal niet onbeschoft om zich ongevraagd en eventueel met veel verve in 'n diskeuse te minge. Zeker wanneer het gaat over een positieve manier van redetwisten. Maar evengoed kan men iedereen van de disputanten op stang jagen. Dat ik het verwijt krijg ne gooje te zaain in da leste, neem ik er graag bij. Ik moet wel, waarde lezer.

Om af te ronden misschien nog nen truk vè zu veul meugelaaik gelaaik te kraaige as we on 't diskuteire zaain. Verhef zo weinig mogelijk uw stem. Hou steeds het volgende briljante spreekwoord in gedachten: "Mè zwaaige kunde den deuvel kluute." Het komt erop aan om op het juiste moment het woord niet te vragen, maar het kordaat te nemen.

Natuurlijk zijn er nog andere mogelijkheden en invalshoeken om de kunst van het diskuteire onder de knie te krijgen. Te veel om op te noemen, zou ik haast durven te stellen. Maar ik ga ervan uit dat de gehaaide lezer het, wat dat betreft, ook wel zon­der mijn raad kan stellen. En anders wil ik er wel nog neki auver diskuteire, nateurlaaik.

Welnu, waarde lezer, ik ben blij dat er uiteindelijk nog zoveel over ons woordje diskuteire te zeggen valt. En ik hoop natuurlijk dat u bij 'n volgende diskeuse even aan deze Brusselse rubriek zult terugdenken. Ik ga er tenslotte van uit da nen dag zonder disku­teire nen dag zonder noepaaze es. Waarover men het heeft, doet er in feite niet zoveel toe. Dat doet me eraan denken dat ook ik het bij een volgende diskeuse niet zal nalaten mij af en toe op de vlakte te houden - en daarmee een kostbaar puntje te scoren wanneer men dan zegt: "Awel, menneke? Ge zaait zu stillekes?" Net dán is het ogenblik aangebroken om alleman dee on het disku­teire es, fijntjes naar uw hand te zetten. Probeer het zelf maar even uit, waarde lezer.