Vrijetijdspas Paspartoe traag op gang

Afgelopen jaar vroegen 5.199 Brusselaars de nieuwe vrijetijdspas Paspartoe aan. Onder hen vooral kansarmen. De traditionele gebruikers van de vroegere cultuurwaardebon laten het vooralsnog afweten.

Jarenlang mochten Brusselaars jaarlijks gratis drie cultuurwaardebonnen bestellen aan 6,20 euro. Die konden ze verzilveren in een honderdtal cultuurhuizen in de hoofdstad. Zo werden in het laatste seizoen 2012-2013 47.173 bonnen gebruikt. Een kwart door welzijnsorganisaties die culturele uitstappen organiseerden voor kansarmen, dertig procent door verenigingen en 45 procent, oftewel 21.227 bonnen, door individuele cultuurliefhebbers. Als die laatsten elk drie bonnen benutten, had je dus ruim 7.000 individuele gebruikers. Wellicht waren het er meer.

Bruno De Lille (Groen), staatssecretaris tijdens de vorige legislatuur, vond dat deze kortingsbonnen, bedoeld om de cultuurparticipatie te bevorderen, al te veel ten goede kwam aan mensen die toch al aan cultuur deden. Hij vormde de cultuurwaardebon om tot de vrijetijdspas Paspartoe. Deze chipkaart, te koop voor een klein bedrag, geeft jaarlijks recht op één cultuurbon van zes euro. Voorts is het een spaarkaart. Wie naar Muntpunt gaat, een sportkamp doet of een theatervoorstelling bijwoont, krijgt één punt, net zoals in de supermarkt. De gespaarde punten kunnen omgeruild worden, bijvoorbeeld vijf punten tegen een drankje na de voorstelling.
Kansarmen krijgen een speciale Paspartoe, de MIA, die helemaal gratis is en meer voordelen biedt. Zij kunnen bijvoorbeeld naar een aantal concerten of theaterstukken voor twee euro.

De Paspartoe werd begin februari 2014 gelanceerd. Uit de eerste cijfers blijkt dat de kaart (nog) niet erg in trek is bij de niet-kansarme cultuurliefhebbers. Slechts 1.827 van hen kochten een pasje. 3.372 of tweederde van de 5.199 afgeleverde vrijetijdspassen waren MIA’s, voor mensen in armoede dus. In die zin bereikt de Paspartoe het doel dat De Lille voor ogen had.

Vraag is wel in welke mate het nieuwe systeem de participatie aan cultuur bij kansarmen bevordert. Een deel van de MIA-kaarthouders vroeg het pasje vorig jaar louter en alleen aan om zo te kunnen genieten van het traditionele reductietarief voor kansarmen bij speelpleinen of sportkampen. Of zij ook de cultuurbon die erbij zit, benut hebben, is niet bekend. De VGC is nog bezig met de verwerking van deze gegevens.

Vereenvoudiging
Uit de eerste cijfers blijkt ook dat de 5.199 Paspartoehouders alles tezamen 10.489 punten hebben gespaard, gemiddeld maar twee spaartpunten per houder. Ook het omruilen loopt niet hard, zegt Karina Luytens van de VGC. “Het is nog niet ingeburgerd.”

Het systeem draait dus nog niet op volle toeren. Ter illustratie: het Kaaitheater verkocht dit seizoen 30.000 tickets, waarvan 157 (een half procent) aan het MIA-tarief van twee euro en 25 (deels) betaald met een cultuurbon. Voorts werden vier drankjes ‘betaald’ met spaarpunten.

De VGC werkt intussen aan een verbetering van het systeem. “De zuilen voor het registreren van de punten waren onstabiel. We werken aan betere en meer zuilen en ook aan een vereenvoudiging van Paspartoe,” zegt Luytens. De verbeteringen moeten deze herfst zichtbaar worden.