'Geruchten over grensoverschrijdend gedrag zijn niet voldoende'

Gevallen van seksueel grensoverschrijdend gedrag in het hoger onderwijs blijven de gemoederen beroeren.

Eerst was er de archeologie-professor aan de VUB, vervolgens kwamen er ook uit Gent en Leuven gelijkaardige berichten en nu mag ook een docent van Luca School of Arts Brussel tijdelijk geen les meer geven na mogelijk grensoverschrijdend gedrag.

Dat laatste is bijzonder omdat het niet ging om gedrag gesteld op Sint-Lucas. Wel beweert kunstenares Anouk De Clercq dat er dergelijke klachten waren over de man in de Londense Kingston School of Art, zijn vorige werkgever. "Geen consensuele relaties tussen docenten en studenten, alsof die überhaupt kunnen bestaan, maar wel degelijk seksuele intimidatie en seksuele aanranding," schreef ze in een brief naar de decaan van LUCA School of Arts, die De Morgen kon inkijken. "Deze feiten zijn niet langer geruchten. Ze werden ons bevestigd door zijn voormalige collega's en studenten, en doen de ronde in internationale kringen van filmmakers en filmfestivals."

LUCA School of Arts nam hierna contact op met Kingston University, waar ze te horen kregen dat er geen interne procedure was opgestart. "Volgens hen was er geen vuiltje aan de lucht," zegt de woordvoerder van de Brusselse hogeschool.

Toch besliste LUCA om de docent tijdelijk geen les meer te laten geven, "om de rust op de campus te bewaren". De hogeschool wil niet oordelen over schuld of onschuld, het gaat louter om een preventieve maatregel, beklemtoont de woordvoerder. "Het is niet verstandig om de man nu les te laten geven."

Dit alles is een gevaarlijk hellend vlak. Want in tegenstelling tot wat kunstenares De Clercq beweert, gaat het hier wel degelijk nog altijd om geruchten, en niet om feiten die na onderzoek - door de universiteit zelf of in een rechtbank - bewezen zijn. Het vermoeden van onschuld wordt hier aangetast en dat is een kwalijke zaak.

Dat dit toch gebeurt, komt net omdat er weinig vertrouwen is in hoe universiteiten en hogescholen zaken van grensoverschrijdend gedrag regelen. Dat wantrouwen is te begrijpen. Als er al tien jaar lang klachten zijn over dezelfde archeologie-professor, zonder dat er iets mee gedaan wordt, dan schept dat weinig vertrouwen. Als die professor dan toch ontslagen wordt, maar er vervolgens een dading wordt afgesloten die stipuleert dat de betrokken partijen moeten zwijgen over de zaak, dan schept dat evenmin vertrouwen, ook al zijn daar goede redenen voor.

Maar wantrouwen in combinatie met geruchten zijn nog geen voldoende reden om iemand preventief een job te ontzeggen. Omdat de geruchten vals kunnen zijn. Omdat – als de geruchten wel waar zijn – iemand een tweede kans verdient. Maar ook omdat onderwijsinstellingen het nu wél ernstig menen met klachten rond grensoverschrijdend gedrag. Met meldpunten die vlot en anoniem toegankelijk zijn, met transparante, snelle procedures én met consequenties voor de docent in kwestie, mocht die over de schreef gaan. Met minder macht voor de individuele docent en meer onafhankelijke jury’s die oordelen over eindwerken, promotie en projecten, zodat het machtsmisbruik aan de bron wordt aangepakt.

Laat ons hopen dat de voorbije twee weken alvast daartoe hebben bijgedragen, eerder dan een maatschappij te creëren waarbij men bij voorbaat al schuldig is.