N-VA: ‘Brussel is geen francofoon eiland’

De nota van koninklijk bemiddelaar Johan Vande Lanotte werd afgeschoten door vier partijen, CD&V en N-VA aan Vlaamse, PS en CDH aan Franstalige kant. N-VA Brussel: “Over de nota als geheel laten wij ons hier niet uit, maar wat Brussel betreft, zaten er verschillende elementen in die imbuvable zijn voor ons.”

In de nota van koninklijk bemiddelaar Johan Vande Lanotte stond bijvoorbeeld het idee van taalgemengde lijsten. Vooreerst is het ons niet meteen duidelijk welk probleem hiermee opgelost zou worden. Zal dit een transparanter en beter bestuur in de hoofdstad met zich meebrengen? Wij hebben er onze twijfels bij. Het zou al bijzonder fijn zijn als er een akkoord wordt gevonden dat een antwoord biedt op bestaande problemen in Brussel: werkloosheid, gebrekkige tweetaligheid, onveiligheid, ondoorzichtige structuren,...

Het is bovendien niet evident om zulke tweetalige lijsten te organiseren op een manier waarop de pluralistische vertegenwoordiging van de Brusselse Vlamingen gegarandeerd blijft. Let wel, ook de N-VA is altijd een voorstander geweest van een vereenvoudiging van de Brusselse structuren. Maar dan wel op zo'n manier dat de gemeenschappen hun rol kunnen blijven spelen én de Nederlandstaligen via politieke garanties niet geminoriseerd worden binnen een grotendeels anderstalig Gewest.

Het is bijzonder charmant dat Jong VLD Brussel pleit voor taalgemengde lijsten (in De Standaard van 18 januari). Maar doet het veto van het FDF ten aanzien van Open VLD in vele gemeenten bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen geen belletje rinkelen? Doet het gedrag van MR, ook een 'open' partij die toch vaak het FDF verkiest boven 'Open' VLD, geen belletje rinkelen?

Taalgemengde lijsten toelaten zou er in de praktijk op neerkomen dat Franstaligen vanuit hun electoraal dominante positie bepalen welke Nederlandstaligen op een lijst mogen komen en op welke (al dan niet verkiesbare) plaats. Gaan Milquet, Onkelinx en Maingain straks bepalen welke Vlamingen in Brussel verkiesbare plaatsen krijgen? Dat belooft! Zij zullen niet meteen die Vlamingen verkiezen die de naleving van de taalwetgeving belangrijk vinden, nietwaar?

Brussels parlementslid Els Ampe (Open VLD), die zichzelf wellicht allerminst als 'flamingant' zal typeren, ziet dat gelukkig wel in. Zij vond eentalige verkiezingslijsten 'niet meer dan logisch' in een gewest 'dat nog steeds niet perfect tweetalig' is. "Men mag niet blind zijn voor het feit dat er, met betrekking tot de samenstelling van de verkiezingslijsten, een dominantie van de Franstaligen bestaat," zei Ampe op 14 januari in de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC). Misschien moet Ampe haar lokale jongerenafdeling maar eens voorlichten?

Werkgelegenheid
Over de taalwetgeving waren de voorstellen in de nota-Vande Lanotte overigens behoorlijk vaag, en waar dat niet zo was, ging het veeleer de verkeerde kant uit. Verschillende talen kennen vormt nochtans een van de sterkste troeven om in Brussel en omgeving werk te vinden. In de Vlaamse Rand rond Brussel geraken heel wat vacatures niet ingevuld. Veel kandidaten kennen alleen Frans. Het is dan ook in het welbegrepen eigenbelang van Frans- en anderstaligen dat Brussel uitgroeit tot een stad waar het Nederlands probleemloos op alle niveaus gehanteerd wordt. Versoepeling van de taalwetgeving druist in tegen de sociale belangen, niet alleen van de Nederlandstaligen, maar evenzeer van de anderstaligen.

Ach, wie nog twijfelt aan de belangen achter de Franstalige voorstellen, vermomd als 'suggesties voor beter bestuur', wijzen we op een uitspraak van Di Rupo: "Onze langetermijndoelstelling is het verdedigen van de belangen van de francofonie, van Wallonië, Brussel en Sint-Genesius-Rode" (aangehaald in De Morgen van 11 januari). De lapsus van PS-minister Paul Magnette - Brussel als een van de twee 'Franstalige gewesten' - kent u ook nog wel.

Nee, dat is geen vijandbeeld tegenover Franstaligen. In Brussel wordt tussen mensen en organisaties samengewerkt en samen geleefd over taalgrenzen heen. Toch is de Franstalige dominantie een (politieke en dagdagelijkse) realiteit voor wie in Brussel leeft. Welke Nederlandstalige haalt het dan in zijn hoofd om die dominantie nog te versterken?

Volgens sommigen bestaan 'Brusselse Vlamingen' of zelfs 'Vlaamse Brusselaars' niet. Het is natuurlijk een spel met woorden, maar als er zoiets is als een 'culturele ruimte', dan delen vele Nederlandstalige Brusselaars die zeker ten dele met de andere Vlamingen. Aan wie pretendeert dat Brussel op zichzelf staat en in feite niets meer te maken heeft met Vlaanderen (en Wallonië), stellen we de vraag of er soms geen Brusselaars meer zijn die familie hebben in Wallonië en zeker in Vlaanderen.

Is Brussel specifiek? Ja, natuurlijk! Er zijn wel meer steden in Vlaanderen, maar Brussel heeft gewestelijke structuren en bevoegdheden, is (officieel althans) tweetalig en is de enige regio waar twee politieke gemeenschappen actief zijn. Daarom is er bijvoorbeeld ook een Vlaamse Gemeenschapscommissie die eigen 'Brusselse' accenten kan leggen in het beleid van de Vlaamse Gemeenschap.

Maar voor een Brussels eiland passen ook wij. De Vlaamse Gemeenschap is nodig in Brussel. Brussel is gewoonweg te klein om de band tussen Brussel en Vlaanderen, tussen de Brusselse Vlamingen en de rest van de Vlaamse Gemeenschap verder te verzwakken. Persoonsgebonden bevoegdheden (zoals beroepsopleiding) - wie die momenteel ook uitoefent - kunnen daarom beter niet naar het Gewest overgeheveld worden.

Paul De Ridder, Karl Vanlouwe en Lieven De Rouck
Paul De Ridder is Brussels parlementslid voor N-VA. Karl Vanlouwe is N-VA-senator. Lieven De Rouck is voorzitter N-VA Brussel. Alle drie zijn ze Brusselaar.