Aula Magna heeft nieuwe visie voor stadsgewest klaar

Verandert er dan eigenlijk wel iets tegenover vandaag?
Deneef: Natuurlijk. Het Gewest kent Brussel beter dan de Franse Gemeenschap. En je zou dan ook andere budgetten van het Gewest naar die onderwijsbevoegdheid kunnen sluizen. Dan kan je bijvoorbeeld beslissen om drie jaar geen park of tramlijn te openen, maar meer in onderwijs te investeren. Vlaanderen doet dat al veertig jaar, daar zijn gewest en gemeenschap gefuseerd. Op termijn kan je dan overwegen om het Brusselse en Vlaamse net in Brussel één te maken.

Zou één Brussels onderwijsnet niet tot nog minder Nederlandstalige moedertaalsprekers leiden? De schooltaal en die van de schoolvriendjes is doorslaggevend voor een kind.
Deneef: De taalbarometer toont dat dat aantal ‘pure’ Nederlandstaligen sowieso al daalt. Eén echt meertalig onderwijssysteem zou net meer mensen opleveren die de taal echt kennen.

Stel dat je de visie van Aula Magna uitvoert, riskeer je dan niet Brussel helemaal te isoleren van Vlaanderen? Dat investeert nu vrij veel in Brussel en trekt zich dan misschien terug.
Deneef: Ik ken de Vlaamse gevoeligheden, maar je moet beseffen dat Brussel een apart verhaal is. Je moet durven vanuit het standpunt van de Brusselse burger te starten. Die zijn in al hun verscheidenheid een volk.

Heeft uw model geen ander financieringsstelsel nodig?
Deneef: Ja, we zouden ons kunnen inspireren op de Duitsers, die extra financieringsstelsels hebben voor hun drie stadsgewesten Bremen, Hamburg en Berlijn. Maar op dit moment is dat onbespreekbaar, ook voor de Walen hoor.

Welke concrete maatregelen zou u nog willen nemen?
Deneef: We moeten de metropool Brussel eens ernstig aanpakken, in de eerste plaats de mobiliteit in het grootstedelijke gebied rond Brussel. Wallonië lijkt wel volledig onverschillig tegenover Brussel. En Vlaanderen heeft altijd een dubbele agenda: in theorie voorstander van efficiëntie, maar als het zich moet engageren voor iets, dan toch op de rem staan. Brussel heeft dan weer vaak last van serieus mismanagement en verwarrend beleid.

Het boek verschijnt naar aanleiding van tien jaar staten-generaal. Hebben de ideeën van Aula Magna ondertussen aan invloed gewonnen?
Deneef:Het antwoord is dubbel. Mensen zijn zich steeds bewuster geworden van een Brusselse identiteit. Je voelt ook dat de geesten gerijpt zijn en dat bijvoorbeeld politici zich onze ideeën vaker eigen maken. Kijk naar Zakia Khattabi (Ecolo) of Benoît Lutgen (CDH), die nu plots ook voor een gemeentefusie is. Maar als je het aan concrete maatregelen of beleidsdaden afmeet, is de balans juist heel mager. Daarvoor moeten we denk ik over tien jaar nog eens afspreken.

Demain Bruxsels: één stad, meer bevoegdheden

Demain Bruxsels heet het nieuwe boekje van Aula Magna, dat voorlopig alleen in het Frans verkrijgbaar is. De denktank zet er zijn visie uiteen voor een Brussel dat bedacht wordt vanuit de stad zelf en de diverse inwoners die er wonen. Het pleidooi voor een sterk Gewest staat daarmee diametraal tegenover een pleidooi voor confederalisme.

Het Brussel van morgen is er voor Aula Magna vooral een waarin een hervormd Brussels stadsgewest veel meer in de pap te brokken heeft. De auteurs (Eric Corijn, Alain Deneef, Myriam Gérard, Henri Goldman, Michel Hubert, Alain Maskens, Yvan Vandenbergh, Philippe Van Parijs en Fatima Zibouh) ijveren onder meer voor een fusie van de Brusselse gemeenten, politiezones en OCMW’s tot een stad die samensmelt met het Gewest. Die sterke speler zal veel beter gewapend zijn voor de uitdagingen waar een hyperdiverse stad als Brussel mee te maken krijgt, redeneert de groep.

Het sterkere stadsgewest moet voor Aula Magna ook extra bevoegdheden krijgen. Zo zien de auteurs het Franstalige onderwijs liever in de handen van een meertalig Brussels Gewest, dat de noden van de eigen schoolbevolking beter kan vatten dan de Franse Gemeenschap. Naast een Brussels onderwijs is volgens de think tank ook nog plaats voor een Vlaams net.

In dat Brusselse onderwijs moet volgens de groep veel veranderen. Een opvallende maatregel alvast: het voorstel om de meest ervaren leerkrachten in de moeilijkste scholen te laten werken, eventueel via een systeem van premies. De vakbonden huiveren vandaag voor zo’n innovatief idee.

Ook cultuur en inburgering moeten voor de auteurs een Brusselse bevoegdheid worden.

Op mobiliteitsvlak bevat Demain Bruxsels onder meer een pleidooi voor een snellere invoering van de lage-emissiezone en voor de oprichting van een metropolitane transportgemeenschap.
Meertaligheid speelt een cruciale rol in de visie van de denktank, die vraagt om leerlingen op vroegere leeftijd de tweede taal (Frans of Nederlands) en het Engels bij te brengen.

De voorbije twintig jaar, stellen de auteurs nog vast, bakte het Gewest maar weinig van zijn huisvestingsbeleid. De eigen Brusselse gewestelijke huisvestingsmaatschappij sloeg daarbij een modderfiguur. Hoog tijd voor efficiëntere structuren en meer eigen terreinen, oordeelt Aula Magna.

Aula Magna, Demain, Bruxsels - Une vision pour libérer notre ville, 12 euro. voorlopig alleen in het Frans te verkrijgen via info@revuepolitique.be