N-VA maakt bilan op van Vervoort III: 'Het is de stilstand'

Brussel kan haar voordeel doen bij een regionalisering van de sociaal-economische bevoegdheden, meent de Brusselse N-VA. “Er is een noodplan nodig om de verarming te stoppen en de fiscale draagkracht te verhogen,” zegt de partij, die de snoeiharde kritiek op de regering Vervoort-III niet spaart.

Het moet de Brusselse N-VA van het hart: fractieleider Cieltje Van Achter begrijpt niet dat de Vlaamse regering zo onder vuur wordt genomen, en dan vooral de figuur van Minister-President Jan Jambon. “Terwijl de Vlaamse regering wel degelijk beslissingen neemt, knopen doorhakt, kortom: regeert. Kijk dan liever eens dan de Brusselse regering," zegt Van Achter. "Daar is het ruzie alom, er staan wisselmeerderheden op stapel. Dat is du jamais vu. En over de taxi's gaat de oorlog binnen de Brusselse regering gewoon door.”

Dat oppositiepartij N-VA met fluwelen handschoenen naar het Brusselse regeerwerk zou kijken, had niemand verwacht. Het oordeel na twee jaar en een half Vervoort III is dan ook bikkelhard. Van Achter: “De regering werkt met een zwak onderhandeld regeerakkoord, een zwakke leider, en met een ploeg die geen akkoorden kan sluiten.” Het gevolg is voor de N-VA zonneklaar: er wordt geen beleid gevoerd. “Het is de stilstand.”

“Twee jaar geleden vroegen we ‘Waar is Rudi?’,” voegt parlementslid Mathias Vanden Borre daar aan toe, “en vandaag is die vraag nog altijd even relevant. Er is niets wezenlijks veranderd.”

Pendelaars betalen het gelag

De kritiek gaat onder meer over het Brussels begrotingswerk, dat al een paar jaar stevig tegenwind krijgt van het Rekenhof, maar waar volgens N-VA nog altijd niet gepast op is gereageerd. "Minister van Begroting Sven Gatz (Open VLD) belooft ons een begroting in evenwicht in 2024, maar moet nu eindelijk toegeven dat de regering het in 2025 over een andere boeg zal moeten gooien", aldus Van Achter.

N-VA ziet vooral hoe de fiscale draagkracht van het Brussels Gewest steeds problematischer wordt. De inkomsten dalen, terwijl de uitgaven stijgen. Van Achter: “De enige oplossing die Gatz voorstelt, is het belasten van de pendelaar. Via SmartMove (het Brussels rekeningrijden, SVG) of via de personenbelasting. Terwijl toch ook eens naar de eigen uitgaven gekeken kan worden.”

“De sociaal-economische bilan van Brussel is catastrofaal,” analyseert parlementslid Gilles Verstraeten. “De Brusselse bevolking verarmt sinds het Gewest in 1989 is opgericht. Brussel was een welvarend gewest, vandaag verlaten de bedrijven de stad. De werkzaamheidsgraad is bij de laagste van Europa. Het aantal daklozen stijgt. Er is een noodplan nodig. Ik begrijp niet dat de regering hier kalm bij blijft.”

Op de lange baan

N-VA ziet, paradoxaal genoeg misschien, een oplossing in méér autonomie voor het Gewest. Gilles Verstraeten: “Door de overheveling van het federale arbeidsmarktbeleid en de vennootschapsbelastingen, zal Brussel de echte instrumenten in handen krijgen om sociaal-economisch de zaken terug op orde te krijgen en de fiscale draagkracht te verhogen. Dat is beter dan de hand uit te steken voor meer geld.”

N-VA ziet intussen dat beslissingen over belangrijke dossiers als het klimaat of energie op de lange baan worden geschoven. Cieltje Van Achter: “Pas in de lente van 2023 zullen we duidelijkheid krijgen over de klimaatmaatregelen die de Brusselse regering wil nemen. De klimaatdoelstellingen zijn er wel, maar de weg er naar toe is onduidelijk.”

En dan is er nog veiligheid. “Rudi Vervoort is een meester in het ontkennen van de problemen” zegt Mathias Vanden Borre, die zelf vorig jaar nog aangevallen werd in de Brusselse straten. “Drugsnetwerken, rellen, stadsbendes, geweld op de politie en brandweer, problemen met seksuele uitbuiting: het is er allemaal. En als we dat aankaarten in het parlement klinkt het: 'tout va bien, Madame la Marquise'."

Deur dicht

Wat brengt 2024? N-VA heeft vandaag drie verkozenen in het Brussels parlement en vijf vertegenwoordigers in de Brusselse gemeenteraden. Maar de lege N-VA-stoel in Evere, die zopas is overgegaan naar de PS, toont hoe moeilijk het is voor de N-VA om lokaal te verankeren. Cieltje Van Achter blijft er rustig bij. “We zijn halverwege de legislatuur. Alles op zijn tijd.”

Al is N-VA wel voorbereid op het institutionele verhaal na 2024. De standpunten zijn onveranderd sinds het Brusselcongres van de partij in 2014: meer autonomie voor Vlaanderen, fusie van de 19 gemeenten en voor de stedelijke bevoegdheden krijgt Brussel meer in de pap te brokken. Maar onderwijs moet een gemeenschapsbevoegdheid blijven. Van Achter: “Het is onbegrijpelijk dat Sven Gatz een studie heeft besteld over de regionalisering van het onderwijs. We willen niet dat het kwaliteitsvolle Nederlandstalige onderwijs in handen komt van het Brussels gewest.”

Blijft er nog de heikele kwestie over van de samenwerking met het Vlaams Belang. In Brussel kan een meerderheid N-VA en Vlaams Belang de vorming van een toekomstige Brusselse regering moeilijk maken. Het was ooit de achillespees van het Belgisch bestel, de natte droom van de separatisten. Maar voor Van Achter is dat een duidelijk neen. “Los van het feit dat we daar nu ver van verwijderd zijn (Vlaams Belang heeft maar één parlementslid, SVG), is die deur gesloten. En zolang het Vlaams Belang haar standpunten niet aanpast, blijft die deur ook dicht.”