Nieuwe Molenbeekse taksen zetten kwaad bloed: 'Geldklopperij'

De Molenbeekse gemeenteraad heeftwoensdagavond de begroting besproken. Door de corona- en energiecrisis zijn de uitgaven van het OCMW gestegen en moet de gemeente op zoek naar extra geld, onder meer door nieuwe belastingen op nieuwe snackbars en filmsets. “De belastingen moeten geld binnen brengen, maar ze moeten ook voor kalmte in de gemeente zorgen.” Ondernemersvereniging Unizo ziet het anders: "geldklopperij."

Wie vanaf dit jaar een snackbar wil openen in Molenbeek, zal daarvoor meer budget moeten voorzien dan verwacht. De gemeente voert een nieuwe belasting in op nieuwe snackbars. Ondernemers die op het grondgebied van de gemeente pita’s of hamburgers wil beginnen verkopen zullen nu een eenmalige taks van 6.000 euro moeten ophoesten voor het vuur van de grill aangezet mag worden.

“Gisterenavond beweerden de gemeenteraadsleden in de oppositie dat alle snackbars plots 6.000 euro gaan moeten betalen,” zegt Molenbeeks schepen van Begroting en Financiën Georges Van Leeckwyck (MR). Dat is niet het geval. De taks geldt alleen voor nieuwe etablissementen en uitbaters die een bestaande zaak overnemen. “Eigenaars van bestaande snackbars hadden om zo’n maatregel gevraagd, omdat zij vaststellen dat er een oncontroleerbaar aantal nieuwe snackbars bijkomt, waardoor ze minder verkopen en minder gemakkelijk personeel vinden.”

Volksgezondheid

Met de maatregel wil het college dus in de eerste plaats de concurrentie onder Molenbeekse snackbars binnen de perken houden. “Er zijn er te veel,” zei burgemeester Catherine Moureaux (PS) gisteren. Toch haalt het college ook het volksgezondheidsargument aan, omdat “de gemeente het aanbod van gezond voedsel op haar grondgebied wenst te bevorderen,” zo leest de toelichtingsnota.

Van Leeckwyck: “Dat is geen slecht argument, maar dan zou je alle snackbars moeten taxeren of een vettaks invoeren. Dat kan nog overwogen worden.”

De snackbartaks is een van de maatregelen die gisterenavond op veel kritiek kon rekenen vanop de oppositiebanken. Het is ook niet de enige nieuwe belasting die Molenbeek invoert, alhoewel de liberalen er mee besturen. “De kritiek die we vaak te horen kregen was: ‘Waarom belasten jullie met MR de ondernemers?’ Maar we voeren sommige belastingen ook in zodat andere ondernemers overeind kunnen blijven,” zegt de schepen van Begroting en Financiën.

“Een half jaar geleden wisten we dat in de problemen zouden komen en hebben we een budgettaire taskforce bijeengebracht, met niet alleen college-, maar ook personeelsleden. Tijdens een brainstormsessie had een medewerker van de dienst Financiën aangehaald dat de gemeente Jette in 2019 al een gelijkaardige taks op nieuwe snackbars had ingevoerd. Dat zorgde toen niet voor evenveel discussie,” aldus de schepen.

“We zijn dan beginnen nadenken en de schepen van Middenstand (Amet Gjanaj, PS, nvdr.) heeft toen groen licht gegeven. Het is niet met plezier dat we zo’n belasting invoeren, maar het laat ons toe om bepaalde problemen aan te pakken.”

Filmtaks

Naast de snackbartaks komen er ook nog enkele andere belastingen bij, waaronder een taks op filmopnames. Kleine film- en documentairemakers zullen hun productiebudget met 650 euro per dag zien stijgen voor opnames op het grondgebied van Molenbeek. Voor opnames voor advertenties of grotere producties gaat het om 1.245 euro per dag. De taks geldt niet voor filmstudenten of voor actualiteitenprogramma’s.

“Tot nu toe werden filmopnames niet belast, want ze kunnen het imago van Molenbeek verbeteren. Als filmploegen naar hier komen en ze worden goed ontvangen, worden wij niet gezien als een gemeente vol schurken,” aldus Van Leeckwyck. In 2019, het laatste precoronajaar, waren er een vijftigtal aanvragen voor filmopnames. “En de aanvragen blijven komen.”

“Het gaat niet altijd om grote filmproducties, maar ze zorgen soms voor overlast. Straten worden afgesloten, de openbare ruimte wordt ingepalmd, de netheidsdiensten of politie moeten soms ter plaatse komen. Soms klagen buurtbewoners of panikeren ze zelfs, wanneer er bijvoorbeeld een politiefilm wordt gedraaid en ze geweren, weliswaar geen echte, zien. Of wanneer er een film of documentaire over de aanslagen wordt gemaakt, dan roept dat slechte herinneringen op.”

Daarom ziet de begrotingsschepen de filmtaks niet als een belasting, maar eerder als een “participatieve bijdrage.” Toch is het doel in de eerste plaats om geld in het laatje te brengen, net als met de snackbartaks. Van Leeckwyck: “We gaan daar niet flauw over doen, die belastingen moeten geld binnen brengen, maar ze hebben ook een afradend karakter. Ze moeten voor kalmte in de gemeente zorgen.”

Unizo: 'Geldklopperij'

Volgens Moureaux zijn de nieuwe taksen en belastingverhogingen nodig, omdat de uitgaven van onder meer het OCMW sterk gestegen zijn. “De sociale crisis in 2021 en 2022 is dramatisch,” zei ze. De gemeente moest 4 miljoen extra zien te vinden. Met de snackbartaks hoopt de gemeente dit jaar 100.000 euro te vinden, de filmtaks moet 50.000 euro opbrengen.

De Molenbeekse N-VA heeft het over “pestbelastingen.” Ondernemersorganisatie Unizo heeft het dan weer over “geldklopperij.” “Dat deze maatregel kadert in de begroting maakt het alleen maar erger. Het toont aan dat er geen enkele visie achter het begrotingsbeleid zit,” zegt coördinator van Unizo Brussel Anton Van Assche. “Men begint met de gemakkelijkste groep, de ondernemers. Die wonen vaak niet in de gemeente en dus verlies je hier geen of weinig stemmen mee.”

Voor het concurrentieargument kan Van Assche wel begrip opbrengen, maar dan is een belasting niet de juiste methode, vindt hij. “Dan kan ik nog beroepsgroepen opsommen die zoiets misschien ook willen. Misschien moet men ook eens gaan kijken of er niet teveel ramenplaatsers zijn? Het is te gek voor woorden. Een belasting is geen instrument om zoiets te beheren. Nu zegt de gemeente: er is nog plaats voor een twintigtal zaken die dat zullen willen betalen.”

Filmstad

Evenmin kan de Unizo-coördinator begrip opbrengen voor de filmtaks. Volgens hem gaat de filmtaks, net als de snackbartaks, in tegen het economische beleid dat op gewestelijk niveau wordt gevoerd. “Visit.brussels zit ik weet niet hoeveel moeite te doen om Brussel te promoten als filmstad,” aldus Van Assche. Volgens hem zou Molenbeek net blij moeten zijn dat het een populaire filmlocatie is. “Jette zou niets liever willen.”

Bovendien betekent de filmtaks meer kosten voor een sector die het zwaar te verduren kreeg tijdens de coronacrisis. “Alsof de cultuursector middelen te over heeft, dus waarom gaan we daar niet nog verder afromen?” vraagt hij ironisch.