Noodoplossing Uber is moment van de waarheid voor Brusselse regering

De Brusselse regering zoekt koortsachtig naar een oplossing om de Uberchauffeurs terug te kunnen laten werken. Wat staat er op het spel? Kan de regering vallen? Welke oplossingen zijn er? Chef politiek Steven Van Garsse geeft tekst en uitleg.

• Hoe is de Brusselse regering in deze situatie verzeild geraakt?

Het hof van beroep heeft op 23 november 2021 een arrest geveld dat een einde maakt aan zeven jaar politiek gekibbel over de plaats van Uber in het Brusselse taxilandschap. Uber ontwijkt de taxiwet in Brussel, stelt de rechter. Dat is frauduleus. Uber moet 1 miljoen euro betalen aan Taxis Verts, het bedrijf dat de zaak aanhangig heeft gemaakt. Uber besliste prompt om de app uit de lucht te halen. Naar schatting 2.000 Uberchauffeurs zitten nu zonder werk.

• Had de Brusselse regering dan geen taxiplan goedgekeurd om dit op te lossen?

Inderdaad. De Brusselse regering heeft vorige week een voorontwerp van ordonnantie goedgekeurd die de platformtaxi's een plaats geeft naast de klassieke taxi's. Dat moet een eind maken aan de deloyale concurrentie.

• Probleem opgelost?

Niet helemaal. Het venijn zit, zoals vaak, in de staart. Er is nog geen eensgezindheid binnen de regering over de numerus clausus. Dat wil zeggen: hoeveel taxi's mogen er rondrijden? Dat is geen bagatel, want hoe meer taxi's worden toegelaten, des te kleiner het marktaandeel voor de bestaande taxisector. Er spelen dus ook economische belangen.

Daarnaast is er nog discussie over de overdraagbaarheid van bestaande taxilicenties. Daar is een handeltje in ontstaan, met speculatie als gevolg. Er is nu afgesproken dat nieuwe taxilicenties niet meer overdraagbaar zijn.

Tweede, nog groter, probleem is de timing. Het voorontwerp van ordonnantie moet nog langs allerlei instanties passeren. Het zal nog maanden duren voor het in voege is. Zolang kunnen de Ubertaxi's niet rijden.

• Vandaar die noodordonnantie waarvan sprake?

Klopt. Er is een ordonnance-sparadrap (een 'pleister-ordonnantie', red.) ingediend in het parlement door de Nederlandstalige regeringspartijen en Défi. Die maakt het mogelijk dat Ubertaxi's toch mogen rijden. Tijdelijk, tot de definitieve regeling van kracht is. Het voorstel van ordonnantie is juridisch wankel. Dat blijkt uit een voorlopig advies van de Raad van State. Dat merkt onder meer op dat het gelijkheidsbeginsel geschaad is. De parlementsleden hebben dus nog werk om het grondwettelijk in orde te krijgen, want anders dreigen weer juridische aanvallen.

• Kan die noodoplossing dan goedgekeurd worden?

In principe wel. Oppositiepartijen MR en N-VA schieten meerderheidspartijen Défi, Groen, Open VLD en One.Brussels-Vooruit te hulp. Als een aantal parlementsleden van de meerderheid en oppositie zich onthoudt, dan is die noodordonnantie goedgekeurd. Dat zou dus met een wisselmeerderheid zijn. Dat brengt de Brusselse meerderheid dan weer in een uiterst lastig parket. Een wisselmeerderheid over dergelijk gevoelig thema is een regelrechte aanval op de PS én op minister-president Rudi Vervoort (PS), die bevoegd is voor de taxisector. Het brengt de regering in gevaar.

• Kan de regering vallen?

De Brusselse regering is een legislatuurregering. Ze doet dus de hele rit uit, tot de volgende verkiezingen in 2024. Er kan wel een motie van wantrouwen worden gestemd in het parlement tegen deze regering. Daar moet een meerderheid voor zijn, én een meerderheid in beide taalgroepen.

• Kan het zover komen?

De kans is niet zo groot. De motie van wantrouwen kan alleen als er een alternatieve regering op de been wordt gebracht. Daar moet uiteraard een meerderheid voor zijn, en er moet een nieuw regeerakkoord worden onderhandeld. Ecolo heeft duidelijk te kennen gegeven dat het daar niet voor gewonnen is. Meer nog: de partij haakt zich vast aan de PS, hoewel de groene partij ook een snelle oplossing wil voor de Uberchauffeurs. Met een Ecolo scotché au PS is een alternatieve meerderheid in het Brussels parlement nagenoeg onmogelijk.

• Wat nu?

Nu is minister-president Rudi Vervoort aan zet. Hij belooft een oplossing waar zijn meerderheid zich achter kan scharen. Die zou er ten laatste moeten zijn tegen donderdagavond. Het zou gaan, zo vernemen we, om een taxiplan light, in lijn met het reeds goedgekeurde voorontwerp, maar dan gedragen door de parlementsleden van de meerderheid, en niet door de regering. Vervoort staat onder geweldige druk, want ’s avonds dreigt een wisselmeerderheid in de commissie Binnenlandse Zaken.

Bovendien moet Vervoort water en vuur verzoenen. PS en Ecolo verzetten zich met hand en tand tegen elke ubérisation. Défi en de Nederlandstalige partijen hebben dan weer een voorstel ingediend dat Uber vrij spel geeft. Het zijn dus spannende momenten voor de Brusselse regering van Rudi Vervoort.