Ook klassieke taxi's krijgen variabele tarieven in taxiplan

In de commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels parlement is vandaag de nieuwe taxiwetgeving besproken, die de platformtaxi's als Uber, Heetch en Bolt een wettelijk statuut geeft. Tot een stemming kwam het nog niet. Opmerkelijk: ook de klassieke taxi's zullen via een app met variabele tarieven mogen rijden.

De ordonnantie van minister-president Rudi Vervoort (PS) moet een eind maken aan de jarenlange strijd tussen de klassieke taxisector en de Ubertaxi's. Die platformtaxi's maakten gebruik van een achterpoortje in de wet op de limousinewagens, maar werden steeds dominanter op de Brusselse taximarkt. Door een arrest van het hof van beroep kon de Brusselse regering moeilijk anders dan een eind maken aan de grijze zone waarin de Uber- en andere platformtaxi's zich ophielden.

Er komt een uniek statuut, met kwaliteitsnormen en toegangsvoorwaarden die gelijk zijn voor alle taxibestuurders.

De ordonnantie maakt verder een onderscheid tussen straattaxi's, standplaatstaxi's en de ceremoniële taxi's.

Straat- en standplaatstaxi's

Onder de straattaxi's vallen Uber, Heetch en Bolt. Ook andere platformen kunnen zich nog aandienen. Klanten zullen de taxi via een app kunnen bestellen. Straattaxi's kunnen geen klanten oppikken, of op een standplaats gaan staan. Ze zijn niet herkenbaar aan de zwart-gele kleuren.

Daarnaast zijn er de standplaatstaxi's, waaronder de klassieke taxisector valt. Ze zullen met vaste tarieven werken, voor wie aan een standplaats instapt, maar zullen ook met een app kunnen werken, net zoals de platformtaxi's. Dat heeft minister-president Vervoort in de commissie Binnenlandse Zaken geantwoord. Ze zullen ook nog op busbanen mogen rijden, in tegenstelling tot de straattaxi's.

De ceremoniële taxi's, tot slot, zijn bedoeld voor grote evenementen. Om achterpoortjes te vermijden, zullen die voor minstens drie uur moeten worden gehuurd. Er zal ook een lijst worden gemaakt met evenementen.

Licenties

Ook belangrijk in de nieuwe ordonnantie is de overdraagbaarheid van de licenties. Daar was een speculatief handeltje in ontstaan. Oude licenties zullen nog doorverkocht kunnen worden onder voorwaarden, maar de nieuwe licenties zullen op naam staan en niet overdraagbaar zijn. Op termijn zou de overdraagbaarheid van de licenties moeten uitdoven.

De ontwerp-ordonnantie is een compromistekst die de Brusselse meerderheid (PS, Ecolo, Défi, Groen, Open VLD, One.brussels-Vooruit) op één lijn moest krijgen, nadat er eind vorig jaar een breuk was ontstaan tussen PS en de andere regeringspartijen.

De oppositie heeft niet minder dan 43 amendementen ingediend. Zo vinden MR en N-VA het onderscheid tussen de straat- en standplaatstaxi's discriminerend. PTB-PVDA verzet zich tegen de ordonnantie omdat die te veel speelruimte geeft aan multinationals als Uber.

Door het enorme aantal amendementen is de commissie Binnenlandse Zaken er niet in geslaagd om de ordonnantie vandaag goed te keuren. Volgende week gaan de besprekingen verder.

Losse eindjes

Tijdens de besprekingen is ook gebleken dat er nog heel wat losse eindjes zijn, waar de regering nog een compromis over moet vinden.

Het gaat om elementen die in uitvoeringsbesluiten gegoten moeten worden. Ze zijn cruciaal en bepalen mee hoe het toekomstige taxilandschap er in Brussel zal uitzien. In die zin is de ordonnantie nog maar een eerste stap.

Het gaat onder meer om de tarieven. De regering wil de dynamische tarieven van de platformtaxi's onderwerpen aan een minimum en een maximum. Het minimumtarief moet vermijden dat taxichauffeurs niet in een moordende concurrentiestrijd verzeild geraken. Het maximumtarief moet de klanten in Brussel dan weer beschermen tegen woekertarieven. De bepaling van die tarievenvork wordt een heikele politieke discussie.

Daarnaast moet ook nog bepaald worden hoeveel taxi's er mogen rondrijden. Dat is de zogenaamde numerus clausus. Er zijn vandaag zo’n 1.200 licenties voor standplaatstaxi's. Daar zal wellicht niet aan geraakt worden. Hoeveel straattaxi's toegelaten worden is koffiedik kijken. De cijfers variëren tussen 1.000 en 5.000. Criteria als economische leefbaarheid en marktvraag zullen meespelen in de besluitvorming, maar tegelijk is ook dit een politiek gevoelig onderwerp, waarbij Groen bijvoorbeeld nu al vraagt om het aantal toegelaten straattaxi's niet te laag te houden.

De kwestie van de numerus clausus was ook een van de aanleidingen voor een betoging van zowel de VVC-sector (met onder meer Uberbestuurders) als de klassieke taxisector op dinsdag.

Tot slot is het nog niet duidelijk of de Ubertaxi's die een Vlaamse en Waalse licentie hebben in Brussel zullen mogen rijden.

Langere overgangsperiode

Minister-president Rudi Vervoort wil zijn tijd nemen om hierover een compromis te smeden. Hij wil nog in overleg gaan met de taxisector, en ook de Raad van State moet haar zeg nog doen. Omdat de datum van 22 juli niet gehaald dreigt te worden heeft Vervoort aangekondigd dat de sparadrap-ordonnantie, de moeizaam tot stand gekomen nood-ordonnantie voor de taxisector, verlengd wordt tot 22 oktober.

Daarna zou het hele taxiplan echt in uitvoering moeten kunnen gaan.