Ridouane Chahid (PS): ‘Zonder overleg krijgen we don’t move’

De Brusselse politiek gaat een gespannen najaar tegemoet. De circulatieplannen veroorzaken spanning, de energiecrisis treft velen midscheeps en het begrotingstekort zwelt maar aan. PS-fractievoorzitter en Evers burgemeester Ridouane Chahid blijft er kalm bij. “In Evere komt er geen circulatieplan in de geest van Good Move.”

Ridouane Chahid, die kenden we vroeger vooral als een ambitieuze spring-in-het-veld. Als vicevoorzitter van de MIVB pakte hij met name graag uit met wat forsere standpunten rond mobiliteit dan de officiële PS-standpunten in de regering. Het gaf hem profiel in de Brusselse politiek, maar het kwam de PS ook vaak goed uit dat iemand van de partij zei waar het op stond.
Zoveel jaar later is Chahid bezadigder, diplomatischer, consensueler ook, al blijft hij een socialist in hart en nieren – van de linkerflank laat dat duidelijk zijn, die met weemoed terugkijkt naar zijn periode als MIVB-bestuurslid. Ook vandaag neemt hij geen blad voor de mond over mobiliteit.

Na enkele jaren van slechte peilingen staat de PS weer op één. U ben een tevreden man?
Ridouane Chahid: Dit soort peilingen zijn voor mij niet zo belangrijk. De echte peiling is het contact met burger. Door mensen te ontmoeten voel je het best aan of het gevoerde beleid goed zit. Als burgemeester ben ik goed geplaatst om dat te zeggen.

Is er geen verandering in het hoofd van de mensen? Als de crisis nabij is, komen de socialisten goed van pas?
Chahid: Dat weet ik niet. Sinds Ahmed Laaouej voorzitter is, gaan we naar de mensen, van deur tot deur, op markten en brocantes. Om te luisteren en hun bezorgdheden politiek te vertolken. Je voelt heel duidelijk dat die nood er is.

Een beetje zoals de PTB de straat opgaat?
Chahid:(Afgemeten) We stonden al veel dichter bij de mensen, nog voor de PTB ook maar bestond. De PTB profiteert van een zekere woede bij de mensen, dat is waar. Maar uiteindelijk vangt ze daar niet veel mee aan. Het zijn de democratische partijen die verandering teweegbrengen. Le blabla c'est bien, agir c'est mieux.

Vakbonden komen dezer dagen op straat tegen de loonnormwet en voor steun in tijden van de energiecrisis. Staat u achter hen?
Chahid: Natuurlijk. Het protest is legitiem. Er is de covidcrisis geweest, er is de oorlog in Oekraïne die bij ons ingrijpende gevolgen heeft, onder meer in de energiefactuur. Belgen zien hun dagelijkse leven ingrijpend veranderen. Dit is historisch.

De federale regering nam energiemaatregelen, de Vlaamse regering plant er. Maar bij de Brusselse regering blijft het stil. Er zijn wel plannen, maar erg concreet zijn die niet.
Chahid: Ik heb begrepen dat minister Alain Maron (Ecolo) werkt aan een Energieplan. Belangrijk voor ons is dat Wallonië, Vlaanderen en Brussel op een uniforme manier over steunmaatregelen beslissen. Het kan niet dat de steun anders is naargelang men Waal, Vlaming of Brusselaar is.

Staatssecretaris Nawal Ben Hamou (PS) heeft een indexstop voorgesteld van de huurprijzen, maar Défi doet daar moeilijk over. Komt die indexstop er?
Chahid: Dat wordt op kabinetsniveau besproken, maar de signalen zijn er wel dat we vooruitgang kunnen boeken. Die indexstop moet er hoe dan ook komen. Dat niet doen is de verarming organiseren.

De Brusselse regering wil ook bedrijven steunen. Is daar budgettaire ruimte voor?
Chahid: Winkels en kmo's die lijden onder de hoge energieprijzen moeten evident ondersteund worden. Staatssecretaris Barbara Trachte (Ecolo) werkt daaraan. Zo kunnen we het economische weefsel vrijwaren. De kosten die we daar nu voor maken, verdienen we later terug.

Brussel gaat sinds vijf à zes jaar structureel in het rood. De uitgaven overtreffen de inkomsten. Dat maakt het gewest veel kwetsbaarder dan Vlaanderen, dat zijn cijfers wel op orde heeft.
Chahid: Dat klopt, maar Brussel is wel nog altijd goed voor 20 procent van het BNP. Brussel creëert rijkdom. Brussel is een merk.

Een prioriteit voor de PS zijn de woningen, met een Noodplan voor de huisvesting. Maar van het ambitieuze plan is vandaag nog niet veel te zien. Staatssecretaris Ben Hamou wordt vooral geplaagd door de onbetaalde huurtoelagen.
Chahid: Laten we de balans opmaken in 2024. We hoeven ons niet te schamen over wat we al gerealiseerd hebben. De huurtoelagen worden uitbetaald, er zijn tal van publieke woningen bijgekomen. We zullen niet de 51.000 mensen op een wachtlijst een woning kunnen geven, dat klopt, maar we zetten wel grote stappen.
We zien ook dat áls we publieke woningen willen bouwen, er meteen protest ontstaat. Kijk maar naar Kwartelzang of op de Josaphat-site, waarbij we biodiversiteit, scholen, sportzalen en woningen willen samenbrengen.

Ook de gemeente Evere was kritisch over de Josaphat-site.
Chahid: Dat klopt. We zijn kritisch over de hoogbouw, en zijn voorstander van huizen, eerder dan appartementen. Zoals die er nu zijn rondom de site. Maar er kwam vanuit Evere nooit een njet.

Een oplossing zou kunnen zijn om het bebouwde oostelijke deel te ontwikkelen, zodat het natuurgebied kan blijven bestaan.
Chahid: ​​​​​​​Er moet eerst een akkoord gevonden worden over het feit dat er gebouwd kán worden. Vergeet niet dat in het plan van minister-president Rudi Vervoort al heel wat inspanningen zijn gedaan om de biodiversiteit te vrijwaren.

Laten we naar uw oude liefde terugkeren: mobiliteit. Wat is er misgelopen met het circulatieplan in Anderlecht? Het werd ingetrokken na fel protest van de buurt.
Chahid: We zijn uiteraard voorstander van leefbare wijken met minder auto's en een betere luchtkwaliteit. Daar kan je moeilijk tegen zijn. Maar als je de mensen gelukkig wil maken tegen hun wil in (Chahid parafraseert een fel bekritiseerde uitspraak van Pascal Smet, die ooit stelde dat je dat soms wél moet doen, red.), dan kom je als politicus bedrogen uit. Het betekent in fine dat je de stekker trekt uit het overleg en je het vertrouwen met de burger verbreekt. Als politicus moeten we problemen oplossen, en geen problemen creeëren. Dat is wat nu zien met de Good Move-projecten in Brussel.

In Schaarbeek loopt het wel lekker met Good Move.
Chahid: Dat is nog niet het echte Good Move, hé, en een deel was ook overlegd met de bevolking. In Anderlecht was dat er niet. Ik zal het anders formuleren. De felle reactie van de bevolking in Kuregem was à la hauteur van het totale gebrek aan overleg. Het een verklaart het ander. Erger nog: zij die zo hard de betrokkenheid van de burger verdedigen, en deliberatieve commissies oprichten in het Brussels parlement (Chahid doelt op Ecolo, red.), zijn vandaag de eersten om hun visie op te dringen aan een bevolking die er vaak al twintig jaar woont.

Dus de agressie die we in Anderlecht zien, hebben Ecolo en Groen aan zichzelf te danken?
Chahid: Elke bedreiging of vorm van vandalisme is onaanvaardbaar. Laat dat duidelijk zijn. Dit moet elke politicus van een democratische partij ten strengste veroordelen. Maar we kunnen ook het dagelijkse leven van de mensen niet zo maar ingrijpend veranderen zonder overleg.
De mensen staan op, brengen hun kinderen naar misschien twee-drie verschillende scholen, gaan naar hun werk, komen 's avonds terug. Dat is al moeilijk, als er dan nog eens plots een betonblok in de weg staat, dan slinkt hun vertrouwen in de politiek als sneeuw voor de zon.

Dus geen circulatieplannen voor Evere?
Chahid: Niet in de filosofie van Good Move. Natuurlijk werken we aan een vlotte doorstroming, en zorgen we ervoor dat het transitverkeer naar de grote assen wordt gebracht in plaats van naar de wijken. Maar we gaan het niet nog moeilijker maken voor de automobilisten uit onze eigen wijken.

De bedoeling van Good Move is juist om het totale autoverkeer te verminderen. Hoe wil u dat doen?
Chahid: ​​​​​​​Niet door een steriel plan te bedenken op een kabinet. Niet door betonblokken te plaatsen.

Hoe dan wel?
Chahid: ​​​​​​​Door met de gemeenten te praten. Door een duurzame heraanleg van de wegen en pleinen.

Hoe staat u tegenover SmartMove?
Chahid: ​​​​​​​U bedoelt het rekeningrijden? Dat is geen optie voor de PS. We gaan niet nog eens de bevolking belasten. Ik geloof ook niet dat je de mobiliteit kan reorganiseren door eerst inkomsten te genereren. Je moet juist éérst investeren.

Het rekeningrijden staat wel in het regeerakkoord.
Chahid: ​​​​​​​Er staat: in overleg. Brussel is de hoofdstad, en moet zich niet agressief opstellen tegenover de rest van het land.
Ik heb ook niet begrepen waarom minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen), zoals ik bij jullie las, zich verzet tegen de verbreding van de Ring. Dat kan juist verkeer uit de hoofdstad weghalen!

Dat was een reactie op het voorstel van de Open VLD-ministers Lydia Peeters en Sven Gatz om tot een grote deal tussen Brussel en Vlaanderen te komen, waarbij SmartMove en de verbreding van de Ring aan elkaar gekoppeld worden.
Chahid: ​​​​​​​Dat is de naam deal niet waard. C'est indigne. Nee, van rekeningrijden kan geen sprake zijn.